Chế độ ăn uống đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phòng ngừa ung thư dạ dày. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những thói quen ăn uống không lành mạnh có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư, trong khi một chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể giảm thiểu nguy cơ phát triển các khối u ác tính. Dưới đây là những nguyên tắc cơ bản về chế độ ăn giúp ngăn ngừa ung thư dạ dày hiệu quả.
1. Tăng cường tiêu thụ rau xanh và trái cây
Lợi ích:
Rau xanh và trái cây tươi chứa nhiều chất chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E, beta-caroten, flavonoid và các hợp chất phenolic. Các chất này giúp bảo vệ tế bào niêm mạc dạ dày khỏi sự tổn thương bởi các gốc tự do, ngăn ngừa sự hình thành và phát triển của các tế bào ung thư. Theo nghiên cứu của American Institute for Cancer Research (AICR), việc tiêu thụ ít nhất 400-500g rau và trái cây mỗi ngày có thể giảm tới 30% nguy cơ mắc ung thư dạ dày.
Lời khuyên thực tế:
Ăn ít nhất 5 phần rau và trái cây mỗi ngày. Các loại rau như cải bó xôi, bông cải xanh, cà chua, cà rốt, và các loại quả mọng như dâu, việt quất là những thực phẩm giàu chất chống oxy hóa nhất.
Hạn chế sử dụng các loại rau quả chế biến sẵn hoặc đóng hộp chứa chất bảo quản và đường hóa học, vì chúng có thể làm mất đi các dưỡng chất có lợi.
2. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và đồ ăn mặn
Nguy cơ:
Các thực phẩm chế biến sẵn như thịt xông khói, xúc xích, giăm bông và thực phẩm chứa nhiều muối không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch mà còn liên quan chặt chẽ đến nguy cơ ung thư dạ dày. Theo WHO, tiêu thụ 50g thịt chế biến sẵn mỗi ngày tăng nguy cơ ung thư dạ dày lên đến 18%.
Biện pháp phòng ngừa:
Hạn chế tiêu thụ thịt chế biến sẵn và thực phẩm đóng hộp. Thay vào đó, hãy chọn các nguồn protein lành mạnh từ cá, đậu, thịt nạc gà và trứng.
Giảm lượng muối tiêu thụ hàng ngày xuống dưới 6g theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Thay thế muối bằng các loại gia vị tự nhiên như tỏi, hành, rau thơm giúp tạo hương vị mà vẫn tốt cho sức khỏe.
3. Tránh thức ăn nướng cháy và thực phẩm hun khói
Nguy cơ:
Thực phẩm nướng cháy hoặc hun khói có chứa các hợp chất gây ung thư như nitrosamine và polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs). Những hợp chất này hình thành trong quá trình chế biến thực phẩm ở nhiệt độ cao và có thể gây tổn thương DNA, dẫn đến sự phát triển của tế bào ung thư. Nghiên cứu của International Journal of Cancer (2020) cho thấy tiêu thụ thực phẩm nướng cháy thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày lên 15-20%.
Lời khuyên thực tế:
Tránh nướng thực phẩm ở nhiệt độ cao hoặc nướng trực tiếp trên lửa. Thay vào đó, hấp, luộc, xào nhẹ là những phương pháp chế biến an toàn hơn.
Nếu nướng thực phẩm, cần lật thường xuyên và tránh để thực phẩm bị cháy đen. Loại bỏ phần bị cháy trước khi ăn.
4. Tăng cường chất xơ trong chế độ ăn uống
Lợi ích:
Chất xơ không chỉ hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh mà còn giúp giảm nguy cơ mắc ung thư dạ dày. Chất xơ giúp làm sạch hệ tiêu hóa, loại bỏ các chất độc hại và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí The American Journal of Clinical Nutrition (2019), những người tiêu thụ lượng chất xơ cao hơn (từ 25g đến 30g mỗi ngày) có nguy cơ mắc ung thư dạ dày thấp hơn 25% so với những người tiêu thụ ít chất xơ.
Biện pháp tăng cường chất xơ:
Ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám thay vì ngũ cốc tinh chế.
Tiêu thụ đậu, hạt và các loại củ như khoai lang, cà rốt giúp cung cấp lượng chất xơ phong phú.
5. Hạn chế tiêu thụ rượu bia
Nguy cơ:
Uống quá nhiều rượu bia có liên quan đến nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư dạ dày. Rượu có thể gây kích thích niêm mạc dạ dày, làm tăng nguy cơ viêm loét và tổn thương tế bào. Theo nghiên cứu của International Journal of Cancer, tiêu thụ hơn 30g rượu mỗi ngày (khoảng 2 ly) có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày lên 40%.
Biện pháp phòng ngừa:
Hạn chế hoặc ngừng uống rượu bia. Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) khuyến cáo nam giới không nên uống quá 2 ly rượu mỗi ngày và phụ nữ không nên uống quá 1 ly.
Chọn các loại đồ uống thay thế như nước ép trái cây tươi, trà xanh, hoặc nước lọc để bảo vệ sức khỏe dạ dày.
6. Sử dụng các loại thực phẩm giàu chất chống viêm
Lợi ích:
Các thực phẩm giàu chất chống viêm như nghệ, gừng, tỏi, và dầu ô liu giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi các tác động viêm nhiễm, đồng thời giảm nguy cơ phát triển các tế bào ung thư. Một nghiên cứu của National Institutes of Health (NIH) đã chứng minh rằng, curcumin trong nghệ có tác dụng chống viêm và chống oxy hóa mạnh, giúp giảm nguy cơ ung thư dạ dày.
Lời khuyên thực tế:
Thêm các loại gia vị tự nhiên như nghệ, gừng, và tỏi vào các bữa ăn hàng ngày.
Sử dụng dầu ô liu thay cho các loại dầu công nghiệp như dầu đậu nành hay dầu hạt cải.
Kết luận
Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa ung thư dạ dày. Việc duy trì thói quen ăn uống lành mạnh, hạn chế tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm nướng cháy, và rượu bia có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh. Đồng thời, việc bổ sung các loại rau xanh, trái cây, chất xơ và thực phẩm chống viêm vào chế độ ăn uống hàng ngày không chỉ bảo vệ sức khỏe dạ dày mà còn hỗ trợ toàn diện cho sức khỏe tổng thể.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
