“CẢNH BÁO” TỶ LỆ ĐỘT QUỴ Ở NGƯỜI BÉO PHÌ TĂNG CAO VÀO MÙA HÈ

Nắng nóng khiến nguy cơ sốc nhiệt, đột quỵ tăng cao, nhất là ở trẻ em, người lớn tuổi, người có bệnh nền, người làm việc ngoài trời nhiều và người béo phì.

1. Vì sao người béo phì có tỷ lệ đột quỵ cao vào mùa hè

1.1 Đột quỵ là gì?

• Đột quỵ, còn được gọi là tai biến mạch máu não, là một tình trạng xảy ra khi mạch máu đến não bị tắc, gây ra tổn thương tắc mạch máu hoặc xuất huyết trong não. Khi không có sự cung cấp máu đầy đủ cho não, các tế bào não không nhận được oxy và chất dinh dưỡng cần thiết, gây ra các vấn đề về chức năng não.
• Đột quỵ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng tỷ lệ xảy ra cao hơn ở người già. Người trên 55 tuổi là nhóm có nguy cơ cao nhất. Tuy nhiên, đột quỵ cũng có thể xảy ra ở người trẻ tuổi, đặc biệt là khi có các yếu tố nguy cơ như béo phì, bệnh tim mạch, tiểu đường, huyết áp cao, hút thuốc lá, tiền sử gia đình về đột quỵ, và lối sống không lành mạnh.

1.2 Nguyên nhân chính của đột quỵ

• Đột quỵ nhồi máu não: Xảy ra khi một động mạch trong não bị tắc hoặc co thắt, gây sự cung cấp máu bị gián đoạn cho một khu vực của não.
• Đột quỵ não xuất huyết: Xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, dẫn đến xuất huyết vào mô não xung quanh.

Các yếu tố nguy cơ khác có thể góp phần vào việc xảy ra đột quỵ bao gồm bệnh tim mạch, bệnh động mạch, tiểu đường, huyết áp cao, hút thuốc lá, tiền sử gia đình về đột quỵ, cách sống không lành mạnh, và một số yếu tố di truyền khác.

PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn nhận định: thời tiết nắng nóng như hiện nay tác động rất nhiều đến sức khỏe, làm gia tăng các ca đột quỵ, sốc nhiệt.

Tuy nhiên cần lưu ý, không phải nắng nóng gây nên đột quỵ, mà do nắng nóng, những người có yếu tố nguy cơ kiểm soát không tốt khiến đột quỵ gia tăng.

1.3 Tại sao người béo phì có nguy cơ cao bị đột quỵ

Có một số lý do giải thích tại sao người béo phì có nguy cơ tăng cao về đột quỵ:

• Huyết áp cao: Béo phì thường đi kèm với áp lực máu cao (huyết áp cao), điều này gây áp lực lên các mạch máu và có thể gây tắc nghẽn hoặc rạn nứt các mạch máu não.
• Bệnh tim mạch: Người béo phì thường có tỷ lệ cao hơn bị bệnh tim mạch, bao gồm tắc động mạch và xơ vữa động mạch. Những vấn đề này có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.
• Tiểu đường: Béo phì thường liên quan mật thiết với tiểu đường. Tiểu đường có thể gây tổn thương các mạch máu và tăng nguy cơ đột quỵ.
• Mỡ cơ thể: Trong cơ thể người béo phì, mỡ có xu hướng tích tụ trong các mạch máu và có thể gây tắc nghẽn hoặc giảm lưu thông máu đến não.
• Viêm: Béo phì thường đi kèm với tình trạng viêm nhiễm mạn tính. Viêm có thể gây tổn thương mạch máu và gây ra các vấn đề về đột quỵ.

Tuy nhiên, việc một người béo phì có đột quỵ hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả di truyền, lối sống, sự tuân thủ chế độ ăn uống và việc vận động.

Để giảm nguy cơ đột quỵ, quan trọng để duy trì một lối sống lành mạnh bằng cách ăn một chế độ ăn uống cân bằng, vận động đều đặn, kiểm soát cân nặng, và kiểm tra y tế định kỳ để phát hiện sớm và điều trị các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn.

“ Vào mùa hè, người béo đổ mồ hôi nhiều, dẫn tới tình trạng cơ thể mất nước, khiến các mạch máu trở nên lồi lõm, độ kết dính trong máu tăng cao dễ dẫn đến khả năng xuất hiện các cục máu đông, cản trở máu lên não.Tình trạng máu lên não bị gián đoạn đột ngột khiến các vùng não không được cung cấp máu dẫn đến tổn thương gây ra tình trạng đột quỵ”

2. Lời khuyên từ bác sỹ

PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn khuyến cáo, những người từng bị sốc nhiệt hoặc đột quỵ có thể dễ tái phát cho nắng nóng. Tất cả chúng ta nên tự trang bị kiến thức và những biện pháp sơ cứu kịp thời để bảo vệ sức khỏe của chính mình. Không nên chủ quan với bất cứ tín hiệu nào của cơ thể để tránh những hậu quả đáng tiếc.

Để giảm nguy cơ đột quỵ trong mùa hè nắng nóng, bạn có thể tham khảo những biện pháp sau đây:

• Uống đủ nước: Đảm bảo bạn uống đủ nước trong ngày để duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể. Thời tiết nóng làm tăng nhu cầu nước của bạn. Hãy tránh thức uống có cồn và đồ uống có nhiều đường, thay vào đó tăng cường việc uống nước lọc, nước hoa quả tươi, và nước rau quả.
• Giữ cơ thể mát mẻ: Để tránh quá nhiệt cơ thể, hãy mặc quần áo mỏng, mát, và có màu sáng. Sử dụng nón và kính râm để bảo vệ da và mắt khỏi tác động của ánh nắng mặt trời. Nếu có thể, hãy ở trong nhà hoặc tìm nơi mát mẻ trong thời gian nắng cao như giữa buổi trưa.
• Vận động một cách an toàn: Duy trì một lịch trình vận động hợp lý trong mùa hè. Tuy nhiên, hãy tránh vận động quá sức trong thời tiết nắng nóng. Lựa chọn thời gian vận động vào sáng sớm hoặc buổi tối khi nhiệt độ thấp hơn. Đồng thời, hãy đảm bảo mặc đồ thoáng khí, đội nón và sử dụng kem chống nắng.
• Kiểm soát stress: Mùa hè có thể đi kèm với áp lực và stress. Hãy tìm cách giảm stress bằng cách thực hiện các hoạt động giảm stress như yoga, thiền, và thư giãn. Đồng thời, hãy tạo ra một lịch trình hợp lý và dành thời gian nghỉ ngơi đủ.
• Kiểm soát chế độ ăn uống: Hãy duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng trong mùa hè. Hạn chế tiêu thụ thức ăn có nhiều chất béo bão hòa và muối cao. Tăng cường việc ăn rau quả tươi, thực phẩm giàu chất xơ, và các nguồn protein lành mạnh như cá, gà, thịt bò không mỡ.
• Điều chỉnh hoạt động ngoại hình: Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trực tiếp trong thời gian nắng nóng cao nhất, đặc biệt là từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Nếu bạn phải ra ngoài, hãy sử dụng kem chống nắng có SPF cao và tái áp dụng thường xuyên. Ngoài ra, hãy đảm bảo bảo vệ da bằng cách đeo quần áo che kín và sử dụng nón, kính râm.
• Kiểm tra và kiểm soát y tế: Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ đột quỵ, như huyết áp cao, tiểu đường hoặc bệnh tim mạch, hãy thường xuyên kiểm tra và kiểm soát các chỉ số y tế của bạn. Điều này bao gồm tham khảo bác sĩ, tuân thủ đúng toa thuốc và thực hiện các chỉ định y tế.
• Điều chỉnh chế độ ăn uống: Trong mùa hè, hãy tập trung vào việc tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và các nguồn chất béo lành mạnh như dầu ô liu, hạt chia, cá, hạt hướng dương và hạt lanh. Hạn chế tiêu thụ thức ăn nhanh, đồ ngọt và đồ uống có đường.
• Hạn chế tiếp xúc với thuốc lá và cồn: Thuốc lá và cồn có thể tăng nguy cơ đột quỵ. Hạn chế tiếp xúc với thuốc lá và cố gắng hạn chế việc uống rượu hoặc uống một cách có mức độ nhỏ và có trách nhiệm.
• Kiểm tra các yếu tố nguy cơ khác: Ngoài các yếu tố trên, hãy kiểm tra xem có các yếu tố nguy cơ khác nào có thể tác động đến nguy cơ đột quỵ của bạn, chẳng hạn như tiền sử gia đình về đột quỵ, bệnh tim mạch hoặc bệnh động mạch. Nếu có, hãy thảo luận với bác sĩ của bạn để biết thêm thông tin và các biện pháp phòng ngừa.
• Hạn chế tiếp xúc với tác động nhiệt đới: Trong mùa hè, hạn chế việc tiếp xúc với các điều kiện nhiệt đới như đổ mồ hôi nhiều, tắm nước lạnh sau khi ra khỏi nước nóng hoặc tiếp xúc nhanh chóng với nhiệt độ khác nhau. Những thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng cho hệ tuần hoàn và tăng nguy cơ đột quỵ.
• Cảnh giác với triệu chứng đột quỵ: Hãy tự giáo dục và nhận biết triệu chứng đột quỵ như mất cảm giác, mất khả năng di chuyển, khó nói chuyện hoặc hiểu ngôn ngữ, chóng mặt, và đau đầu. Nếu bạn hoặc ai đó xung quanh bạn gặp những triệu chứng này, hãy đến ngay bệnh viện hoặc gọi số cấp cứu y tế trong tình huống khẩn cấp.
• Tuân thủ các chỉ định y tế: Nếu bạn đã được chẩn đoán có các yếu tố nguy cơ đột quỵ, hãy tuân thủ chặt chẽ các chỉ định y tế của bác sĩ. Điều này bao gồm việc tuân thủ toa thuốc, kiểm soát các yếu tố nguy cơ như huyết áp

3. Đối với người béo phì, có một số biện pháp cụ thể để giảm nguy cơ đột quỵ

• Giảm cân: Giảm cân là một yếu tố quan trọng để giảm nguy cơ đột quỵ. Điều này có thể đạt được thông qua việc ăn một chế độ ăn uống cân đối, giảm lượng calo tiêu thụ hàng ngày và tăng cường hoạt động vận động. Hãy tìm sự hỗ trợ từ chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để thiết lập một kế hoạch giảm cân phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.
• Hãy có một chế độ ăn uống lành mạnh: Tập trung vào việc tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các nguồn protein lành mạnh như cá, thịt gà không da, hạt, đậu, và sản phẩm từ sữa không béo. Hạn chế tiêu thụ thức ăn chứa chất béo bão hòa, cholesterol cao và natri cao.
• Vận động đều đặn: Tăng cường hoạt động vận động và thực hiện các bài tập thể dục thường xuyên. Lựa chọn các hoạt động như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đi xe đạp hoặc tham gia các lớp thể dục nhóm. Đối với người béo phì, việc tập thể dục mức độ trung bình đến cao sẽ mang lại lợi ích tốt cho sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ đột quỵ.
• Kiểm soát áp lực máu: Đối với người béo phì, áp lực máu cao thường là một yếu tố nguy cơ đột quỵ. Hãy thực hiện kiểm tra áp lực máu định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để kiểm soát áp lực máu.
• Quản lý bệnh tiểu đường: Người béo phì thường có nguy cơ cao hơn mắc bệnh tiểu đường, và tiểu đường là một yếu tố nguy cơ đột quỵ. Hãy tuân thủ chế độ ăn uống và lịch trình thuốc của bạn, kiểm soát mức đường huyết và tham khảo bác sĩ thường xuyên để theo dõi.