Ngoài chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt hàng ngày cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh trĩ. Những thói quen xấu như ngồi lâu, ít vận động hay căng thẳng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ. Ngược lại, việc duy trì một lối sống năng động, đi vệ sinh đúng cách và giảm căng thẳng sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. Dưới đây là những thói quen sinh hoạt giúp ngăn ngừa bệnh trĩ hiệu quả.
1. Đi vệ sinh đúng cách và không căng thẳng khi đi vệ sinh
Một trong những nguyên nhân phổ biến gây bệnh trĩ là việc đi vệ sinh không đúng cách, bao gồm việc ngồi lâu và rặn quá sức. Những thói quen này làm tăng áp lực lên tĩnh mạch trực tràng, dẫn đến sự hình thành và phát triển của bệnh trĩ.
- Không rặn quá sức: Việc rặn quá sức khi đi vệ sinh có thể làm tổn thương tĩnh mạch trong vùng hậu môn, dẫn đến bệnh trĩ. Hãy đảm bảo đi vệ sinh nhẹ nhàng và thoải mái, không gây áp lực quá mức lên cơ hậu môn.
- Đi vệ sinh đúng giờ: Tạo thói quen đi vệ sinh vào một giờ cố định trong ngày, chẳng hạn như vào buổi sáng. Điều này giúp hệ tiêu hóa điều chỉnh nhu động ruột và giúp phân di chuyển dễ dàng hơn.
- Tránh ngồi lâu khi đi vệ sinh: Không nên sử dụng điện thoại, đọc sách hoặc xem tivi khi đi vệ sinh. Ngồi lâu trên bồn cầu có thể làm tăng áp lực lên tĩnh mạch vùng hậu môn và trực tràng, làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.
Theo nghiên cứu từ Journal of Gastroenterology, những người đi vệ sinh đúng cách và không rặn quá sức có nguy cơ mắc bệnh trĩ thấp hơn 20-25% so với những người không tuân thủ thói quen này.
2. Tập thể dục đều đặn
Tập thể dục thường xuyên là một trong những cách tốt nhất để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh và ngăn ngừa bệnh trĩ. Hoạt động thể chất giúp kích thích nhu động ruột, giảm nguy cơ táo bón – nguyên nhân chính dẫn đến bệnh trĩ. Đồng thời, việc vận động cũng giúp giảm áp lực lên tĩnh mạch vùng trực tràng và hậu môn.
- Đi bộ: Đi bộ ít nhất 20-30 phút mỗi ngày giúp kích thích nhu động ruột và hỗ trợ tiêu hóa. Đi bộ là bài tập nhẹ nhàng, dễ thực hiện và giúp cải thiện tuần hoàn máu trong cơ thể, từ đó giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn.
- Yoga: Một số động tác yoga như tư thế vặn xoắn, tư thế chó úp mặt, và tư thế chiến binh có thể giúp kích thích ruột hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời giúp giảm căng thẳng – yếu tố cũng ảnh hưởng đến bệnh trĩ.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Nếu bạn không thể tập luyện cường độ cao, hãy bắt đầu bằng các bài tập nhẹ nhàng như giãn cơ, đạp xe hoặc bơi lội.
Nghiên cứu từ American Journal of Gastroenterology đã chỉ ra rằng những người tập thể dục thường xuyên có nguy cơ mắc bệnh trĩ thấp hơn 25-30% so với những người ít vận động.
3. Không ngồi hoặc đứng lâu
Ngồi hoặc đứng quá lâu trong một thời gian dài có thể làm tăng áp lực lên tĩnh mạch vùng hậu môn và trực tràng, dẫn đến bệnh trĩ. Điều này thường xảy ra ở những người có công việc đòi hỏi ngồi bàn làm việc hoặc đứng suốt ngày, chẳng hạn như nhân viên văn phòng hoặc giáo viên.
- Đứng dậy và di chuyển sau mỗi giờ: Nếu bạn phải ngồi làm việc trong thời gian dài, hãy thường xuyên đứng dậy và đi lại trong vài phút sau mỗi giờ. Điều này giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm áp lực lên tĩnh mạch vùng hậu môn.
- Sử dụng ghế hỗ trợ: Nếu bạn phải ngồi làm việc suốt ngày, hãy sử dụng ghế có hỗ trợ lưng và đệm mềm để giảm áp lực lên cơ vùng hậu môn.
- Tránh đứng quá lâu: Nếu bạn phải đứng lâu do công việc, hãy cố gắng di chuyển nhẹ nhàng tại chỗ hoặc thực hiện các bài tập giãn cơ.
4. Duy trì cân nặng hợp lý
Thừa cân và béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ do trọng lượng cơ thể gây áp lực lên vùng hậu môn và trực tràng. Giảm cân và duy trì cân nặng hợp lý không chỉ giúp giảm áp lực lên tĩnh mạch mà còn cải thiện sức khỏe tiêu hóa tổng thể.
- Tập thể dục thường xuyên: Thực hiện các bài tập cardio như chạy bộ, bơi lội hoặc đạp xe để giảm cân và duy trì cân nặng lý tưởng.
- Ăn uống lành mạnh: Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ và tránh thực phẩm chế biến sẵn, chứa nhiều đường và chất béo bão hòa để kiểm soát cân nặng.
Theo một nghiên cứu từ Harvard Medical School, những người duy trì cân nặng hợp lý có nguy cơ mắc bệnh trĩ thấp hơn 20-25% so với người thừa cân.
5. Giảm căng thẳng
Căng thẳng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa, làm tăng nguy cơ táo bón và bệnh trĩ. Khi bạn căng thẳng, cơ thể thường phản ứng bằng cách giảm nhu động ruột, dẫn đến tình trạng phân ứ đọng trong ruột và gây ra táo bón. Việc giảm căng thẳng và duy trì tinh thần thoải mái sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn.
- Thiền định: Tập thiền định từ 5-10 phút mỗi ngày giúp giảm căng thẳng và cải thiện hệ tiêu hóa.
- Tập hít thở sâu: Hít thở sâu là một cách đơn giản để giảm căng thẳng và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Hãy thực hiện các bài tập thở sâu trước khi đi ngủ hoặc vào buổi sáng.
- Yoga và các bài tập thư giãn: Yoga không chỉ giúp giảm căng thẳng mà còn kích thích hoạt động của nhu động ruột, giảm nguy cơ táo bón.
Lời khuyên của PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn
Để giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ, bạn nên duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh như đi vệ sinh đúng cách, tập thể dục đều đặn, tránh ngồi hoặc đứng lâu, duy trì cân nặng hợp lý và giảm căng thẳng. Bằng cách thực hiện những thay đổi nhỏ trong cuộc sống hàng ngày, bạn có thể phòng ngừa bệnh trĩ một cách tự nhiên và hiệu quả.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
