Ung thư dạ dày là kết quả của nhiều nguyên nhân, trong đó nhiễm vi khuẩn H. pylori, chế độ ăn uống không lành mạnh, và các yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng.
1. Nguyên nhân gây ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày (hay ung thư biểu mô dạ dày) thường bắt đầu khi các tế bào trong niêm mạc dạ dày biến đổi bất thường, dẫn đến sự phát triển không kiểm soát của tế bào. Những nguyên nhân chính bao gồm:
- Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori: Nhiễm vi khuẩn H. pylori là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư dạ dày. Vi khuẩn này gây viêm mạn tính niêm mạc dạ dày, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển các biến đổi tiền ung thư.
- Đột biến di truyền: Một số người có nguy cơ cao hơn do mang các gene đột biến di truyền, chẳng hạn như hội chứng Lynch (ung thư đại trực tràng không polyp di truyền) hoặc đột biến gene CDH1 liên quan đến ung thư dạ dày di truyền.
- Chế độ ăn uống: Tiêu thụ nhiều muối, thực phẩm hun khói, muối chua, và ít trái cây, rau củ là nguyên nhân dẫn đến sự hình thành các chất gây ung thư trong dạ dày.
- Hút thuốc lá và uống rượu: Hút thuốc lá và tiêu thụ nhiều rượu bia làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày do các chất độc hại từ khói thuốc và rượu làm tổn thương niêm mạc dạ dày.
2. Yếu tố thuận lợi (yếu tố nguy cơ)
Các yếu tố nguy cơ của ung thư dạ dày bao gồm:
- Nhiễm vi khuẩn H. pylori mạn tính: Nhiễm trùng H. pylori kéo dài gây viêm loét dạ dày và có thể tiến triển thành ung thư.
- Tuổi tác: Ung thư dạ dày thường xuất hiện ở người trên 50 tuổi, với tỷ lệ mắc bệnh tăng dần theo tuổi.
- Giới tính: Nam giới có nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn nữ giới.
- Tiền sử gia đình: Những người có tiền sử gia đình bị ung thư dạ dày có nguy cơ cao mắc bệnh. Điều này có thể do di truyền các gene gây ung thư hoặc chia sẻ cùng lối sống và thói quen ăn uống không lành mạnh.
- Chế độ ăn giàu muối và chất bảo quản: Các thực phẩm muối chua, hun khói và chế biến sẵn chứa nhiều nitrosamine, một chất gây ung thư mạnh.
- Viêm dạ dày mạn tính và thiếu máu ác tính: Những bệnh này làm tổn thương niêm mạc dạ dày, dẫn đến biến đổi tế bào dạ dày theo hướng ung thư.
- Polyp tuyến dạ dày: Một số loại polyp dạ dày có nguy cơ cao tiến triển thành ung thư, đặc biệt là polyp tuyến viêm.
- Tiếp xúc với bức xạ: Những người đã từng điều trị bằng bức xạ hoặc tiếp xúc với nguồn bức xạ có nguy cơ phát triển ung thư dạ dày.
3. Cơ chế gây ung thư dạ dày
Sự phát triển của ung thư dạ dày thường trải qua nhiều giai đoạn và cơ chế sinh học phức tạp:
- Tổn thương và viêm mạn tính do H. pylori: Nhiễm H. pylori gây ra một phản ứng viêm kéo dài trong niêm mạc dạ dày. Viêm kéo dài dẫn đến sự tổn thương của các tế bào niêm mạc, kích thích các phản ứng sửa chữa nhưng đồng thời cũng tạo ra những thay đổi bất thường trong DNA, dẫn đến các đột biến gen.
- Đột biến gene và sự tích lũy bất thường tế bào: Các yếu tố như H. pylori, chế độ ăn uống hoặc các tác động từ môi trường gây ra sự đột biến trong các gene kiểm soát sự phát triển tế bào, chẳng hạn như gene p53, CDH1, hay KRAS. Các đột biến này làm cho tế bào mất khả năng kiểm soát sự phân chia và trở nên ác tính.
- Sự xâm lấn của tế bào ung thư: Tế bào ung thư dạ dày bắt đầu phát triển không kiểm soát và xâm lấn các lớp niêm mạc khác của dạ dày, sau đó xâm nhập các mô lân cận. Ung thư dạ dày thường có xu hướng xâm nhập nhanh và lan sang các bộ phận khác, như gan, phổi, và hạch bạch huyết.
- Tạo mạch máu mới: Tế bào ung thư cần nguồn cung cấp oxy và dinh dưỡng để phát triển, vì vậy chúng kích thích sự hình thành mạch máu mới (angiogenesis). Điều này giúp nuôi dưỡng khối u và cho phép nó phát triển và xâm nhập xa hơn
- Di căn: Tế bào ung thư có thể di chuyển qua hệ bạch huyết hoặc hệ tuần hoàn để di căn đến các cơ quan khác, như gan, phổi, hoặc xương. Quá trình này làm cho ung thư dạ dày trở nên nguy hiểm hơn và khó điều trị.
Tóm tắt
Ung thư dạ dày là kết quả của nhiều nguyên nhân, trong đó nhiễm vi khuẩn H. pylori, chế độ ăn uống không lành mạnh, và các yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng. Các yếu tố thuận lợi như tuổi tác, giới tính, tiền sử gia đình, và lối sống cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Về cơ chế, ung thư dạ dày phát triển từ tổn thương niêm mạc dạ dày do viêm mạn tính, sự tích lũy các đột biến gene, và sự xâm lấn của các tế bào ung thư, cuối cùng dẫn đến di căn và phát triển khối u ác tính.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
