Bệnh trĩ là tình trạng các tĩnh mạch ở vùng hậu môn trực tràng bị giãn quá mức, dẫn đến sưng và viêm. Bệnh có thể gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, đặc biệt khi không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận biết các dấu hiệu của bệnh trĩ, các yếu tố nguy cơ và phương pháp chẩn đoán bệnh hiệu quả.
1. Dấu Hiệu Nhận Biết Bệnh Trĩ 
Bệnh trĩ có thể được chia thành hai loại chính: trĩ nội (phát triển bên trong trực tràng) và trĩ ngoại (xuất hiện bên ngoài vùng hậu môn). Các triệu chứng của bệnh trĩ thường xuất hiện rõ ràng và dễ nhận biết:
- Chảy máu khi đi ngoài: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của bệnh trĩ, đặc biệt là trĩ nội. Máu thường có màu đỏ tươi, xuất hiện trên giấy vệ sinh hoặc lẫn trong phân.
- Ngứa ngáy hoặc kích ứng ở vùng hậu môn: Người mắc bệnh trĩ thường cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu ở vùng hậu môn do sự kích ứng của các tĩnh mạch bị sưng.
- Sưng đau ở vùng hậu môn: Đối với trĩ ngoại, các búi trĩ có thể sưng to và gây đau đớn, đặc biệt khi đi đại tiện hoặc ngồi lâu.
- Sa búi trĩ: Trĩ nội có thể sa ra ngoài hậu môn, đặc biệt là khi rặn mạnh khi đi ngoài. Trong giai đoạn nặng hơn, búi trĩ có thể không thể tự thu vào mà cần được can thiệp.
- Cảm giác đau hoặc khó chịu: Đau thường xuất hiện ở người mắc trĩ ngoại, đặc biệt khi búi trĩ bị thắt hoặc có cục máu đông (trĩ tắc mạch).
Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào nêu trên, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán chính xác.
2. Các Yếu Tố Nguy Cơ Gây Bệnh Trĩ
Có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh trĩ, bao gồm:
- Táo bón mãn tính: Việc rặn mạnh khi đi ngoài làm tăng áp lực lên tĩnh mạch vùng hậu môn, dẫn đến sự hình thành của trĩ.
- Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Ngồi lâu, ít vận động, đặc biệt là ngồi lâu trong toilet, làm tăng áp lực lên vùng hậu môn và góp phần vào việc hình thành bệnh trĩ.
- Mang thai: Phụ nữ mang thai có nguy cơ cao bị trĩ do áp lực của thai nhi lên vùng bụng dưới, đồng thời sự thay đổi hormone trong thai kỳ cũng làm tăng nguy cơ này.
- Thừa cân, béo phì: Người thừa cân có nguy cơ cao hơn mắc bệnh trĩ do trọng lượng cơ thể tạo áp lực lên hệ tĩnh mạch vùng hậu môn.
- Chế độ ăn ít chất xơ: Thiếu chất xơ trong chế độ ăn uống có thể dẫn đến táo bón, làm tăng nguy cơ hình thành trĩ.
- Tuổi tác: Nguy cơ mắc bệnh trĩ tăng theo tuổi do các mô quanh vùng hậu môn trực tràng bị suy yếu.
3. Phương Pháp Chẩn Đoán Bệnh Trĩ
Chẩn đoán bệnh trĩ thường đơn giản và dựa vào việc kiểm tra triệu chứng lâm sàng cũng như thăm khám trực tiếp vùng hậu môn. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra vùng hậu môn để phát hiện các dấu hiệu sưng, viêm, hoặc sa búi trĩ. Đối với trĩ ngoại, búi trĩ thường dễ dàng được nhận biết qua thăm khám trực tiếp.
- Nội soi hậu môn: Đối với trĩ nội, nội soi hậu môn hoặc trực tràng có thể được sử dụng để quan sát kỹ hơn bên trong trực tràng và phát hiện các búi trĩ ẩn.
- Nội soi đại tràng: Trong trường hợp người bệnh có triệu chứng chảy máu hậu môn nhưng không chắc chắn nguyên nhân do trĩ, bác sĩ có thể chỉ định nội soi đại tràng để loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng khác như viêm đại tràng, polyp, hoặc ung thư đại trực tràng.
4. Phương Pháp Điều Trị Bệnh Trĩ
Điều trị bệnh trĩ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và loại trĩ (trĩ nội hay trĩ ngoại). Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Thay đổi chế độ ăn uống và lối sống: Bổ sung chất xơ trong chế độ ăn uống, uống đủ nước và tăng cường vận động là những biện pháp đầu tiên giúp cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa tái phát.
- Thuốc điều trị: Đối với các trường hợp nhẹ, thuốc bôi tại chỗ hoặc thuốc uống có thể giúp giảm sưng và giảm đau. Một số thuốc có tác dụng làm tăng trương lực tĩnh mạch, giúp giảm kích thước búi trĩ.
- Phẫu thuật: Đối với các trường hợp trĩ nặng, phẫu thuật có thể được chỉ định. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến bao gồm cắt trĩ truyền thống (Milligan-Morgan), phẫu thuật Longo, thắt trĩ bằng vòng thun hoặc tiêm xơ búi trĩ.
- Điều trị bằng laser: Đây là phương pháp ít xâm lấn hơn, sử dụng tia laser để loại bỏ hoặc giảm kích thước của búi trĩ.
5. Lợi Ích Của Việc Phát Hiện Và Điều Trị Sớm Bệnh Trĩ
Phát hiện và điều trị sớm bệnh trĩ giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như sa búi trĩ, tắc mạch hoặc nhiễm trùng. Việc thay đổi lối sống và tuân thủ các biện pháp điều trị sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm thiểu tái phát bệnh.
6. Kết Luận
Bệnh trĩ là một vấn đề sức khỏe phổ biến, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nó có thể gây ra nhiều phiền toái và biến chứng. Nếu bạn gặp các triệu chứng như chảy máu, sưng đau vùng hậu môn hoặc khó chịu khi đi ngoài, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị sớm. Việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa và thay đổi lối sống sẽ giúp bạn kiểm soát tốt tình trạng bệnh.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
