Khi ung thư dạ dày đã tiến triển đến giai đoạn 4, tức là ung thư đã xâm lấn rộng hoặc di căn đến các cơ quan khác (như gan, phổi, xương), việc phẫu thuật triệt căn (loại bỏ hoàn toàn khối u) thường không còn khả thi. Tuy nhiên, vẫn có nhiều phương pháp điều trị khác nhằm kiểm soát triệu chứng, kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Dưới đây là những phương pháp chính thường được sử dụng trong điều trị ung thư dạ dày giai đoạn 4:
1. Hóa trị liệu (Chemotherapy)
Hóa trị là phương pháp điều trị bằng cách sử dụng các thuốc hóa chất để tiêu diệt hoặc kiểm soát sự phát triển của tế bào ung thư. Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn ung thư dạ dày giai đoạn 4, nhưng hóa trị có thể làm thu nhỏ khối u, giảm triệu chứng và kéo dài thời gian sống.
- Phác đồ hóa trị: Các phác đồ hóa trị thường bao gồm sự kết hợp của nhiều loại thuốc, như XELOX (Capecitabine và Oxaliplatin) hoặc FOLFOX (Leucovorin, 5-FU, và Oxaliplatin). Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hóa trị có thể kéo dài thời gian sống trung bình từ 9-14 tháng so với không điều trị .
- Hóa trị mục tiêu: Gần đây, một số loại thuốc hóa trị mục tiêu (targeted therapy) đã được sử dụng để tấn công các tế bào ung thư có đột biến gen đặc biệt. Ví dụ, thuốc trastuzumab (Herceptin) được sử dụng cho bệnh nhân ung thư dạ dày có dương tính với HER2, một loại protein giúp tế bào ung thư phát triển. Nghiên cứu ToGA (2010) cho thấy rằng trastuzumab kết hợp với hóa trị giúp kéo dài thời gian sống thêm trung bình khoảng 2-4 tháng so với chỉ dùng hóa trị đơn thuần.
2. Liệu pháp miễn dịch (Immunotherapy)
Liệu pháp miễn dịch là một phương pháp điều trị mới, giúp hệ miễn dịch của cơ thể tự chống lại tế bào ung thư. Phương pháp này đang được nghiên cứu và áp dụng cho một số trường hợp ung thư dạ dày tiến triển.
Pembrolizumab (Keytruda): Đây là một loại thuốc miễn dịch đã được FDA phê duyệt cho một số bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn tiến triển có biểu hiện PD-L1 (một protein giúp tế bào ung thư "trốn tránh" hệ miễn dịch). Liệu pháp miễn dịch đã cho thấy khả năng kéo dài sự sống và giảm triệu chứng ở một số bệnh nhân .
3. Xạ trị (Radiation therapy)
Xạ trị sử dụng tia bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Ở giai đoạn 4, xạ trị không thường được sử dụng để chữa khỏi bệnh mà chủ yếu được áp dụng để giảm các triệu chứng gây ra bởi khối u.
Kiểm soát triệu chứng: Xạ trị có thể giúp giảm đau, chảy máu do khối u dạ dày hoặc giúp thu nhỏ khối u gây chèn ép các cơ quan khác như thực quản hoặc ruột. Điều này có thể cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân trong giai đoạn cuối.
4. Điều trị giảm nhẹ (Palliative care) 
Điều trị giảm nhẹ tập trung vào việc giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân ung thư giai đoạn 4. Điều trị giảm nhẹ có thể bao gồm các phương pháp sau:
- Kiểm soát cơn đau: Sử dụng thuốc giảm đau như morphine hoặc các loại thuốc giảm đau khác giúp bệnh nhân giảm bớt cơn đau do khối u gây ra.
- Giảm triệu chứng tiêu hóa: Ở bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn cuối, khối u có thể gây ra tắc nghẽn hoặc hẹp thực quản, khiến bệnh nhân gặp khó khăn trong ăn uống. Trong trường hợp này, có thể thực hiện các biện pháp như đặt ống stent để mở rộng lòng thực quản hoặc phẫu thuật giảm nhẹ để tạo đường đi cho thức ăn nếu khối u gây tắc nghẽn ruột.
5. Phẫu thuật giảm nhẹ
Mặc dù không thể phẫu thuật triệt căn, nhưng phẫu thuật giảm nhẹ có thể được thực hiện để giảm bớt các triệu chứng và tăng cường chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Các thủ thuật phẫu thuật giảm nhẹ bao gồm:
- Cắt bỏ một phần dạ dày (Gastrojejunostomy): Nếu khối u gây tắc nghẽn dạ dày, bác sĩ có thể cắt bỏ một phần dạ dày để tạo đường đi cho thức ăn.
- Cắt bỏ khối u lớn: Trong một số trường hợp, phẫu thuật cắt bỏ khối u lớn để giảm kích thước khối u và giảm chèn ép có thể giúp bệnh nhân dễ chịu hơn.
6. Dinh dưỡng hỗ trợ
Bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn 4 thường gặp khó khăn trong việc ăn uống, do khối u làm hẹp dạ dày hoặc thực quản, dẫn đến sụt cân và suy dinh dưỡng. Một chế độ dinh dưỡng hỗ trợ là rất quan trọng:
- Nuôi dưỡng qua ống: Trong trường hợp bệnh nhân không thể ăn uống qua đường miệng, nuôi dưỡng qua ống thông (nasogastric tube hoặc PEG tube) có thể được sử dụng để cung cấp dinh dưỡng.
- Dinh dưỡng tĩnh mạch: Nếu việc nuôi dưỡng qua ống thông không thực hiện được, bệnh nhân có thể được cung cấp dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch (Total Parenteral Nutrition - TPN).
7. Hỗ trợ tâm lý và chăm sóc cuối đời
Bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn cuối không chỉ gặp khó khăn về mặt thể chất mà còn phải đối diện với áp lực tâm lý rất lớn. Vì vậy, hỗ trợ tâm lý là điều cần thiết:
- Tư vấn tâm lý: Hỗ trợ tâm lý giúp bệnh nhân và gia đình chuẩn bị tâm lý để đối diện với những thay đổi do bệnh gây ra. Các dịch vụ chăm sóc cuối đời (hospice care) cũng giúp bệnh nhân có môi trường thoải mái, giảm bớt căng thẳng và đau đớn trong những giai đoạn cuối.
- Hỗ trợ gia đình: Gia đình cần được hướng dẫn cách chăm sóc và hỗ trợ bệnh nhân, cũng như cung cấp những phương tiện và điều kiện tốt nhất để bệnh nhân cảm thấy thoải mái nhất.
Kết luận
Ung thư dạ dày giai đoạn 4 là một giai đoạn rất nặng, khi bệnh đã di căn và không còn khả năng phẫu thuật triệt căn. Tuy nhiên, với các phương pháp điều trị như hóa trị, liệu pháp miễn dịch, xạ trị và điều trị giảm nhẹ, vẫn có thể kiểm soát triệu chứng, kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Điều quan trọng là tối ưu hóa sự chăm sóc toàn diện, bao gồm cả về thể chất và tinh thần, để giúp bệnh nhân và gia đình đối phó tốt hơn với căn bệnh.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
.jpg)
