Chế độ ăn uống, sinh hoạt, chăm sóc, theo dõi, và điều trị sau mổ là những yếu tố quan trọng giúp bệnh nhân giảm thiểu nguy cơ biến chứng và ngăn ngừa tái phát bệnh co thắt tâm vị. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết về các khía cạnh này:
1. Chế độ ăn uống
Sau phẫu thuật điều trị co thắt tâm vị, chế độ ăn uống cần được điều chỉnh để giúp bệnh nhân dễ dàng tiêu hóa và tránh các biến chứng như trào ngược hay tắc nghẽn thực quản. Một số gợi ý cụ thể:
- Ăn uống từng ít một: Bệnh nhân nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày (khoảng 5-6 bữa), thay vì ăn nhiều cùng một lúc. Điều này giúp giảm áp lực lên thực quản và cơ vòng dưới thực quản.
- Chọn thức ăn mềm, dễ nuốt: Trong giai đoạn đầu sau phẫu thuật, nên ưu tiên các loại thức ăn lỏng, mềm như cháo, súp, nước ép trái cây, sinh tố, sữa chua, và các loại thực phẩm dễ tiêu hóa. Thức ăn cần được nấu chín, nhuyễn để dễ nuốt.
- Tránh thức ăn gây kích thích: Hạn chế các thực phẩm cay nóng, chứa nhiều axit như cà chua, cam, quýt, thực phẩm có tính chua, và đồ ăn nhanh. Các loại đồ uống có ga, cà phê, và rượu cũng nên tránh vì chúng có thể gây trào ngược axit.
- Ăn uống ở tư thế thẳng: Bệnh nhân nên ngồi thẳng khi ăn và duy trì tư thế này ít nhất 30 phút sau khi ăn để giúp thức ăn di chuyển dễ dàng xuống dạ dày. Tránh nằm xuống ngay sau bữa ăn.
- Uống nước trong và sau bữa ăn: Uống từng ngụm nhỏ nước trong khi ăn có thể giúp thức ăn di chuyển dễ dàng hơn qua thực quản. Tuy nhiên, không nên uống quá nhiều nước trong một lần uống để tránh làm giãn nở thực quản.
2. Chế độ sinh hoạt
Một số thói quen sinh hoạt cần thiết để hỗ trợ quá trình hồi phục và hạn chế biến chứng sau phẫu thuật:
- Duy trì tư thế ngủ cao đầu: Sử dụng gối để nâng cao đầu khi ngủ, khoảng 15-20 độ, giúp ngăn ngừa trào ngược axit trong khi ngủ.
- Hạn chế nâng vật nặng và gập người: Tránh các hoạt động cần gập người hay nâng vật nặng trong giai đoạn hồi phục để không tạo áp lực lên thực quản và dạ dày.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Sau khi vết mổ đã lành và được sự cho phép của bác sĩ, bệnh nhân nên tham gia các hoạt động thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga để tăng cường sức khỏe tổng quát và cải thiện tiêu hóa. Tránh các hoạt động mạnh có thể gây áp lực lên vùng bụng.
- Tránh căng thẳng: Căng thẳng có thể làm tăng áp lực trong thực quản và dạ dày, gây ra triệu chứng khó chịu. Bệnh nhân nên tìm kiếm các phương pháp giảm căng thẳng như thiền, yoga, hoặc các hoạt động thư giãn khác.
3. Chăm sóc và theo dõi sau phẫu thuật
Chăm sóc hậu phẫu và theo dõi đều đặn giúp phát hiện sớm các biến chứng và quản lý tình trạng bệnh nhân:
- Theo dõi triệu chứng: Bệnh nhân cần tự theo dõi các triệu chứng như khó nuốt, ợ nóng, đau ngực, và nôn mửa. Nếu các triệu chứng này tái xuất hiện hoặc nặng lên, cần liên hệ với bác sĩ để được kiểm tra kịp thời.
- Nội soi và các xét nghiệm: Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện nội soi thực quản định kỳ để kiểm tra tình trạng thực quản và cơ vòng dưới thực quản. Các xét nghiệm như đo áp lực thực quản hoặc đo pH thực quản cũng có thể cần thiết để đánh giá chức năng thực quản sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
