1. Tổng quan về phẫu thuật cắt trực tràng trước thấp và dẫn lưu hồi tràng bảo vệ
Sau phẫu thuật cắt trực tràng trước thấp (low anterior resection), việc tạo dẫn lưu hồi tràng bảo vệ là cần thiết để giảm tải áp lực lên miệng nối trực tràng thấp, giúp vùng nối lành nhanh chóng. Dẫn lưu hồi tràng là một lối thoát nhân tạo cho chất thải qua thành bụng, thường được tạm thời trong thời gian phục hồi. Tuy nhiên, việc chăm sóc hậu môn nhân tạo hồi tràng yêu cầu cẩn thận để ngăn ngừa viêm loét da, đặc biệt vì dịch hồi tràng có tính axit mạnh, dễ gây tổn thương da.
2. Chăm sóc da xung quanh dẫn lưu hồi tràng
Ngăn ngừa viêm loét da quanh dẫn lưu hồi tràng:
Dịch hồi tràng chứa enzyme tiêu hóa mạnh, dễ gây viêm loét và tổn thương da quanh hậu môn nhân tạo. Để ngăn ngừa viêm loét, bệnh nhân cần thực hiện các biện pháp sau:
Sử dụng thiết bị dẫn lưu đúng cách: Đảm bảo túi hậu môn nhân tạo được đặt kín, vừa vặn và không bị rò rỉ dịch. Thay túi thường xuyên để tránh tràn dịch ra ngoài.
Vệ sinh nhẹ nhàng: Khi thay túi, vệ sinh vùng da quanh dẫn lưu hồi tràng bằng nước ấm và khăn mềm, sau đó lau khô hoàn toàn. Tránh cọ xát mạnh vào vùng da xung quanh.
Sử dụng kem bảo vệ da: Sử dụng kem hoặc bột bảo vệ da chuyên dụng để tạo lớp màng bảo vệ, giảm thiểu tiếp xúc trực tiếp của dịch hồi tràng lên da. Các sản phẩm này giúp da không bị viêm loét và kích ứng.
Theo dõi kỹ vùng da: Bệnh nhân nên kiểm tra vùng da quanh dẫn lưu hồi tràng hàng ngày để phát hiện sớm dấu hiệu viêm loét hoặc kích ứng. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào như đỏ, sưng hoặc ngứa, cần liên hệ với bác sĩ ngay.
3. Chế độ ăn uống và sinh hoạt sau phẫu thuật
Chế độ ăn uống hỗ trợ việc quản lý dẫn lưu hồi tràng:
- Ăn thực phẩm dễ tiêu: Sau phẫu thuật, bệnh nhân nên ăn các thực phẩm dễ tiêu, tránh thực phẩm chứa nhiều chất xơ hoặc gây đầy bụng như đậu, bắp cải, và các loại đồ uống có ga.
- Chia nhỏ bữa ăn: Để giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả và giảm áp lực lên dẫn lưu hồi tràng, bệnh nhân nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều lần trong ngày thay vì ăn no một lúc.
- Uống đủ nước: Đảm bảo uống đủ nước mỗi ngày để ngăn ngừa mất nước và tránh tình trạng táo bón.
Hoạt động sau phẫu thuật:
- Đi lại nhẹ nhàng: Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể bắt đầu vận động nhẹ nhàng như đi bộ để tăng cường tuần hoàn máu và giảm nguy cơ biến chứng. Tránh nâng vật nặng và thực hiện các hoạt động gây áp lực lên vùng bụng.
- Giữ tư thế đúng: Khi ngồi hoặc đứng, bệnh nhân cần giữ lưng thẳng và tránh các động tác gập bụng để không tạo áp lực lên vùng dẫn lưu.
4. Lịch tái khám và kế hoạch đóng dẫn lưu hồi tràng
Lịch tái khám:
Sau 4 tuần kể từ ngày mổ, bệnh nhân cần tái khám tại phòng khám để bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe, miệng nối trực tràng và dẫn lưu hồi tràng. Việc tái khám định kỳ giúp bác sĩ kiểm tra tiến trình phục hồi và đưa ra kế hoạch điều trị tiếp theo nếu cần.
Thời điểm đóng dẫn lưu hồi tràng:
Thời gian đóng dẫn lưu hồi tràng thường diễn ra trong khoảng từ 1 đến 6 tháng sau phẫu thuật lần đầu. Việc quyết định thời điểm đóng dẫn lưu phụ thuộc vào quá trình liền miệng nối trực tràng thấp, tình trạng phục hồi của cơ thắt hậu môn, và kế hoạch điều trị bổ trợ sau phẫu thuật (như hóa trị hoặc xạ trị).
Đối với bệnh nhân cần hóa trị hoặc xạ trị bổ trợ sau mổ, kế hoạch đóng dẫn lưu sẽ được điều chỉnh phù hợp với tiến trình điều trị bổ trợ. Việc này đảm bảo rằng bệnh nhân có thể hoàn thành điều trị bổ trợ trước khi thực hiện phẫu thuật đóng dẫn lưu hồi tràng.
5. Theo dõi và chăm sóc lâu dài
Theo dõi các dấu hiệu bất thường:
Dịch hồi tràng quá nhiều hoặc có màu bất thường: Nếu bệnh nhân thấy lượng dịch hồi tràng đột ngột tăng hoặc màu sắc dịch có sự thay đổi bất thường, cần báo ngay cho bác sĩ để được kiểm tra và xử lý.
Viêm loét da quanh dẫn lưu: Nếu bệnh nhân gặp phải viêm loét da, cần sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp và liên hệ với bác sĩ để được tư vấn về phương pháp xử lý.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ: