Ung thư gan là một trong những bệnh ung thư phổ biến và có tỷ lệ tử vong cao. Tuy nhiên, việc duy trì lối sống lành mạnh và áp dụng những thói quen sinh hoạt đúng đắn có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ phát triển ung thư gan. Dưới đây là những thói quen sinh hoạt lành mạnh giúp bảo vệ gan và giảm nguy cơ mắc ung thư gan.
1. Hạn chế tiêu thụ rượu bia
Nguy cơ:
Rượu bia là một trong những nguyên nhân chính gây ra tổn thương gan và dẫn đến ung thư gan. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêu thụ rượu bia quá mức có thể gây viêm gan, xơ gan, và cuối cùng là ung thư gan. Việc tiêu thụ nhiều hơn 3 ly rượu mỗi ngày làm tăng nguy cơ phát triển ung thư gan lên đến 80%.
Lợi ích khi hạn chế rượu bia:
Khi gan phải xử lý quá nhiều rượu, các chất độc hại sẽ tích tụ trong gan, gây tổn thương các tế bào gan và làm suy giảm khả năng phục hồi của gan. Việc hạn chế tiêu thụ rượu giúp giảm tải cho gan, ngăn ngừa viêm nhiễm mãn tính và giảm nguy cơ xơ gan – một yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến ung thư gan.
Lời khuyên thực tế:
Nam giới không nên tiêu thụ quá 2 ly rượu mỗi ngày, và phụ nữ không nên tiêu thụ quá 1 ly mỗi ngày.
Nếu có tiền sử bệnh gan hoặc thuộc nhóm nguy cơ cao, nên ngừng tiêu thụ rượu bia hoàn toàn để bảo vệ gan.
2. Tiêm phòng viêm gan B và điều trị viêm gan C
Nguy cơ:
Viêm gan B và viêm gan C là hai nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan. Theo nghiên cứu từ Hiệp hội Gan Hoa Kỳ (AASLD), khoảng 80% các trường hợp ung thư gan có liên quan đến viêm gan B hoặc C. Cả hai loại virus này có thể gây tổn thương gan mãn tính, dẫn đến xơ gan và tăng nguy cơ ung thư gan.
Phòng ngừa bằng tiêm phòng và điều trị:
Viêm gan B có thể được ngăn ngừa hiệu quả bằng cách tiêm phòng, trong khi viêm gan C hiện chưa có vắc-xin phòng ngừa nhưng có thể được điều trị khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm. Việc điều trị kịp thời giúp giảm viêm nhiễm và tổn thương gan, từ đó ngăn ngừa sự tiến triển thành xơ gan và ung thư gan.
Lời khuyên thực tế:
Tiêm phòng viêm gan B cho trẻ em và người lớn chưa được tiêm chủng để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh.
Thực hiện xét nghiệm viêm gan C nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao và điều trị sớm nếu kết quả dương tính.
3. Kiểm soát cân nặng và phòng ngừa béo phì
Nguy cơ:
Béo phì là yếu tố nguy cơ quan trọng dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) và viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH), cả hai đều có thể tiến triển thành xơ gan và ung thư gan. Theo nghiên cứu từ Mayo Clinic, người thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn 2-3 lần so với người có cân nặng bình thường.
Lợi ích của việc kiểm soát cân nặng:
Duy trì cân nặng lý tưởng giúp giảm áp lực lên gan và ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm mãn tính trong gan. Khi cơ thể không phải tích tụ quá nhiều mỡ trong gan, khả năng phục hồi của gan sẽ được cải thiện, giảm nguy cơ phát triển ung thư gan.
Lời khuyên thực tế:
Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, ít calo và giàu chất xơ để duy trì cân nặng lý tưởng và bảo vệ gan.
Kết hợp tập thể dục đều đặn để kiểm soát cân nặng và ngăn ngừa béo phì.
4. Hạn chế tiêu thụ thực phẩm có chất bảo quản và hóa chất độc hại
Nguy cơ:
Aflatoxin, một loại chất độc tự nhiên có trong thực phẩm ôi thiu như lạc, ngô và các loại hạt, là nguyên nhân gây tổn thương gan và ung thư gan. Ngoài ra, các chất hóa học và chất bảo quản có trong thực phẩm chế biến sẵn cũng có thể gây tổn thương tế bào gan và làm tăng nguy cơ ung thư.
Lợi ích khi tránh thực phẩm độc hại:
Bằng cách tiêu thụ thực phẩm tươi sống và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, bạn có thể bảo vệ gan khỏi tác động của các chất độc hại, từ đó giảm nguy cơ ung thư gan. Theo nghiên cứu từ International Agency for Research on Cancer (IARC), việc giảm tiếp xúc với aflatoxin và các chất bảo quản công nghiệp có thể giảm nguy cơ ung thư gan đáng kể.
Lời khuyên thực tế:
Tránh tiêu thụ các thực phẩm có dấu hiệu mốc hoặc ôi thiu.
Ưu tiên tiêu thụ thực phẩm tươi sống, chế biến tại nhà và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn.
5. Duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên
Lợi ích:
Tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn cải thiện chức năng gan và giảm nguy cơ ung thư gan. Theo nghiên cứu từ American Journal of Clinical Nutrition, người duy trì lối sống hoạt động có nguy cơ mắc ung thư gan thấp hơn 20-30% so với người ít vận động.
Tập thể dục giúp tăng cường tuần hoàn máu, cải thiện chức năng miễn dịch và giảm viêm nhiễm trong gan. Ngoài ra, tập thể dục còn giúp điều chỉnh lượng đường trong máu và ngăn ngừa tình trạng kháng insulin – một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ và ung thư gan.
Lời khuyên thực tế:
Tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần với các hoạt động như đi bộ nhanh, đạp xe, hoặc bơi lội để duy trì sức khỏe gan.
Kết hợp các bài tập tăng cường cơ bắp như yoga hoặc tập tạ để cải thiện sức khỏe tổng thể.
Kết luận
Duy trì những thói quen sinh hoạt lành mạnh là chìa khóa quan trọng để giảm nguy cơ mắc ung thư gan. Hạn chế tiêu thụ rượu bia, tiêm phòng viêm gan B, kiểm soát cân nặng, tránh tiêu thụ thực phẩm có chất bảo quản và duy trì thói quen tập thể dục đều đặn là những biện pháp hiệu quả giúp bảo vệ gan và ngăn ngừa ung thư. Việc thực hiện các biện pháp này không chỉ giảm nguy cơ ung thư gan mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể và kéo dài tuổi thọ.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
