Viêm gan B và viêm gan C là hai trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư gan trên toàn thế giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 80% các trường hợp ung thư gan có liên quan đến nhiễm viêm gan B hoặc C. Cả hai loại virus này có thể gây tổn thương lâu dài cho gan, dẫn đến xơ gan và ung thư gan nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, phòng ngừa viêm gan B và C có thể giúp giảm nguy cơ ung thư gan một cách đáng kể.
1. Mối liên hệ giữa viêm gan B, viêm gan C và ung thư gan
Nguy cơ:
Viêm gan B và viêm gan C là các bệnh do virus tấn công vào gan, gây viêm nhiễm và tổn thương gan. Tình trạng viêm nhiễm mãn tính kéo dài có thể làm suy giảm chức năng gan, dẫn đến xơ gan và cuối cùng là ung thư gan. Theo nghiên cứu từ National Institutes of Health (NIH), khoảng 25-30% người bị viêm gan B mãn tính và 20-30% người nhiễm viêm gan C mãn tính sẽ phát triển thành xơ gan, một yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến ung thư gan.
Cơ chế gây hại:
Virus viêm gan B và C tấn công trực tiếp vào các tế bào gan, làm tổn thương DNA trong tế bào và cản trở khả năng tự phục hồi của gan. Sự viêm nhiễm mãn tính kích thích các tế bào gan phát triển không kiểm soát, dẫn đến sự hình thành của các khối u ác tính. Ngoài ra, viêm gan B và C cũng làm tăng sản xuất các chất gây viêm và các gốc tự do, đẩy nhanh quá trình phát triển ung thư.
Lời khuyên thực tế:
Kiểm tra sức khỏe định kỳ và thực hiện xét nghiệm viêm gan B và C nếu có nguy cơ phơi nhiễm với virus này, đặc biệt đối với những người có tiền sử gia đình hoặc tiếp xúc với máu.
Nếu phát hiện nhiễm viêm gan B hoặc C, điều trị ngay lập tức để ngăn ngừa tổn thương gan nghiêm trọng và giảm nguy cơ phát triển ung thư gan.
2. Tiêm phòng viêm gan B để ngăn ngừa ung thư gan
Phòng ngừa:
Viêm gan B có thể được phòng ngừa hiệu quả bằng cách tiêm vắc-xin. Theo WHO, tiêm phòng viêm gan B có thể giảm tới 95% nguy cơ mắc bệnh và ung thư gan liên quan đến viêm gan B. Đây là một trong những phương pháp phòng ngừa ung thư gan đơn giản và hiệu quả nhất hiện nay.
Lợi ích của tiêm phòng:
Tiêm phòng vắc-xin viêm gan B giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus viêm gan B, từ đó ngăn ngừa sự xâm nhập của virus vào cơ thể. Việc tiêm phòng viêm gan B không chỉ bảo vệ cá nhân mà còn giúp giảm sự lây lan của bệnh trong cộng đồng, giảm nguy cơ mắc ung thư gan liên quan đến virus này.
Lời khuyên thực tế:
Tiêm phòng viêm gan B cho trẻ sơ sinh và người lớn chưa được tiêm chủng là cách tốt nhất để ngăn ngừa nguy cơ viêm gan B và ung thư gan.
Tham khảo bác sĩ để tiêm nhắc lại vắc-xin viêm gan B nếu cần thiết, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao mắc bệnh, như nhân viên y tế hoặc người tiếp xúc với máu.
3. Điều trị viêm gan C để ngăn ngừa ung thư gan
Nguy cơ:
Viêm gan C, không giống như viêm gan B, chưa có vắc-xin phòng ngừa. Tuy nhiên, viêm gan C có thể được điều trị thành công nếu được phát hiện sớm, giúp giảm đáng kể nguy cơ xơ gan và ung thư gan. Theo Hiệp hội Gan Hoa Kỳ (AASLD), với các phương pháp điều trị hiện đại, hơn 90% trường hợp nhiễm viêm gan C có thể được chữa khỏi hoàn toàn.
Phương pháp điều trị:
Các phương pháp điều trị hiện nay chủ yếu sử dụng thuốc kháng virus trực tiếp (DAAs) giúp loại bỏ hoàn toàn virus viêm gan C khỏi cơ thể. Điều trị sớm giúp ngăn ngừa tổn thương gan mãn tính, giảm viêm nhiễm và xơ gan, từ đó giảm nguy cơ phát triển ung thư gan.
Lời khuyên thực tế:
Thực hiện xét nghiệm viêm gan C nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao, chẳng hạn như người tiêm chích ma túy, người có tiền sử truyền máu hoặc tiếp xúc với máu.
Nếu dương tính với viêm gan C, tham khảo bác sĩ ngay để bắt đầu điều trị bằng thuốc kháng virus, ngăn ngừa tổn thương lâu dài cho gan.
4. Thực hiện các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm viêm gan B và C
Nguy cơ:
Viêm gan B và C lây truyền qua đường máu và các chất dịch cơ thể. Việc không áp dụng các biện pháp phòng ngừa đúng cách có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm và dẫn đến phát triển ung thư gan trong tương lai.
Lời khuyên thực tế:
Sử dụng kim tiêm và các dụng cụ y tế một lần hoặc đảm bảo rằng các dụng cụ được tiệt trùng trước khi sử dụng.
Tránh chia sẻ kim tiêm, dao cạo, bàn chải đánh răng hoặc bất kỳ vật dụng cá nhân nào có khả năng tiếp xúc với máu.
Sử dụng biện pháp bảo vệ khi quan hệ tình dục, đặc biệt với những người có nguy cơ cao lây nhiễm virus viêm gan B hoặc C.
5. Tầm soát và theo dõi sức khỏe gan thường xuyên
Lợi ích:
Việc tầm soát định kỳ giúp phát hiện sớm viêm gan B, C và các tổn thương gan tiền ung thư. Đối với những người đã mắc viêm gan mãn tính, theo dõi sức khỏe gan thường xuyên là cách hiệu quả để phát hiện sớm các dấu hiệu của xơ gan hoặc ung thư gan. Theo nghiên cứu từ Journal of Hepatology, việc tầm soát định kỳ có thể giúp giảm tỷ lệ tử vong do ung thư gan thông qua việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ: