Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày là một phương pháp giảm cân hiệu quả, giúp bệnh nhân lấy lại sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, sau phẫu thuật, một số bệnh nhân có thể đối mặt với các vấn đề tâm lý như trầm cảm. Việc phát hiện sớm và nhận biết các dấu hiệu trầm cảm là rất quan trọng để đảm bảo bệnh nhân nhận được sự hỗ trợ cần thiết và duy trì sức khỏe tinh thần ổn định. Dưới đây là các dấu hiệu trầm cảm mà bệnh nhân có thể gặp phải sau phẫu thuật giảm cân và cách nhận biết chúng.
1. Cảm giác buồn bã kéo dài
Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất của trầm cảm là cảm giác buồn bã, tuyệt vọng kéo dài mà không có lý do rõ ràng. Sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, bệnh nhân có thể cảm thấy vui mừng vì giảm cân, nhưng nếu cảm giác buồn bã hoặc trống rỗng kéo dài trong vài tuần hoặc thậm chí vài tháng, đây có thể là dấu hiệu của trầm cảm.
- Dấu hiệu cần chú ý: Cảm giác buồn bã kéo dài hơn 2 tuần, cảm thấy chán nản mỗi ngày, hoặc không còn hứng thú với những hoạt động mà trước đây từng yêu thích có thể là dấu hiệu trầm cảm.
- Giải pháp: Nếu bệnh nhân hoặc người thân nhận thấy cảm giác buồn bã kéo dài sau phẫu thuật, việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý là rất quan trọng. Điều trị sớm giúp bệnh nhân cải thiện tình trạng tâm lý và ngăn ngừa trầm cảm trở nên nghiêm trọng hơn.
2. Mất hứng thú với các hoạt động thường ngày
Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể mất hứng thú với các hoạt động mà trước đây họ từng yêu thích, từ việc tham gia các hoạt động xã hội, làm việc cho đến sở thích cá nhân. Sự mất hứng thú này có thể kéo dài và gây ra cảm giác trống rỗng hoặc thậm chí khiến bệnh nhân cảm thấy không còn mục đích trong cuộc sống.
- Dấu hiệu cần chú ý: Bệnh nhân tránh xa các hoạt động xã hội, không muốn gặp gỡ bạn bè hoặc gia đình, và không có động lực để tham gia vào các hoạt động hàng ngày là dấu hiệu cần được quan tâm.
- Giải pháp: Tư vấn tâm lý có thể giúp bệnh nhân tìm lại động lực và hướng dẫn họ cách đối mặt với sự mất hứng thú này. Các hoạt động như thiền định, yoga, hoặc tham gia vào các nhóm hỗ trợ cũng giúp khơi gợi lại sự hứng thú trong cuộc sống.
3. Sự thay đổi trong thói quen ăn uống
Sau phẫu thuật giảm cân, bệnh nhân phải điều chỉnh chế độ ăn uống để đảm bảo duy trì kết quả. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân có dấu hiệu thay đổi thói quen ăn uống một cách đột ngột, chẳng hạn như không còn hứng thú với việc ăn uống hoặc ăn quá nhiều để giải tỏa căng thẳng, đây có thể là dấu hiệu của trầm cảm.
- Dấu hiệu cần chú ý: Bệnh nhân có thể ăn quá ít, bỏ bữa hoặc cảm thấy không ngon miệng. Ngược lại, một số bệnh nhân có thể ăn quá nhiều hoặc ăn uống không kiểm soát để giải tỏa cảm xúc tiêu cực.
- Giải pháp: Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này và can thiệp kịp thời là rất quan trọng. Tư vấn dinh dưỡng và tâm lý có thể giúp bệnh nhân kiểm soát hành vi ăn uống và đưa ra những giải pháp phù hợp để duy trì lối sống lành mạnh.
4. Rối loạn giấc ngủ
Rối loạn giấc ngủ là một triệu chứng phổ biến của trầm cảm. Bệnh nhân có thể khó ngủ, ngủ không ngon giấc hoặc thậm chí thức dậy nhiều lần trong đêm. Ngược lại, một số bệnh nhân có thể ngủ quá nhiều, cảm thấy mệt mỏi và không muốn rời khỏi giường.
- Dấu hiệu cần chú ý: Mất ngủ, khó duy trì giấc ngủ, ngủ quá nhiều hoặc cảm thấy mệt mỏi cả ngày có thể là dấu hiệu của trầm cảm sau phẫu thuật.
- Giải pháp: Các chuyên gia tâm lý và bác sĩ có thể giúp bệnh nhân điều chỉnh giấc ngủ và giải quyết các vấn đề liên quan đến tâm lý. Việc tuân thủ một lịch trình giấc ngủ đều đặn và tạo ra môi trường ngủ thoải mái có thể giúp cải thiện tình trạng này.
5. Sự thay đổi trong cân nặng hoặc vóc dáng
Mặc dù phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày giúp bệnh nhân giảm cân, nhưng trầm cảm có thể khiến bệnh nhân mất hoặc tăng cân một cách không kiểm soát. Một số bệnh nhân có thể không tuân thủ chế độ ăn uống và dẫn đến việc tăng cân trở lại, trong khi những người khác có thể mất cân một cách không lành mạnh do mất cảm giác thèm ăn.
- Dấu hiệu cần chú ý: Sự thay đổi đột ngột về cân nặng mà không có lý do rõ ràng, chẳng hạn như tăng cân hoặc giảm cân quá mức, là dấu hiệu của vấn đề tâm lý.
- Giải pháp: Các chuyên gia dinh dưỡng và tâm lý có thể hỗ trợ bệnh nhân điều chỉnh lại thói quen ăn uống và đảm bảo họ duy trì một lối sống lành mạnh sau phẫu thuật.
6. Cảm giác tuyệt vọng và tự ti
Một trong những dấu hiệu nghiêm trọng nhất của trầm cảm là cảm giác tuyệt vọng, tự ti hoặc mất niềm tin vào tương lai. Bệnh nhân có thể cảm thấy không có giá trị, tự chỉ trích bản thân vì không đạt được kết quả mong muốn, hoặc cảm thấy không còn hy vọng vào cuộc sống sau giảm cân.
- Dấu hiệu cần chú ý: Bệnh nhân có những suy nghĩ tiêu cực về bản thân, tự chỉ trích hoặc có ý định từ bỏ những nỗ lực giảm cân và duy trì lối sống lành mạnh.
- Giải pháp: Nếu bệnh nhân có những dấu hiệu này, việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý là rất cần thiết. Các liệu pháp tâm lý như liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) có thể giúp bệnh nhân thay đổi cách suy nghĩ tiêu cực và học cách xây dựng lòng tự trọng.
7. Cảm giác mệt mỏi và thiếu năng lượng
Cảm giác mệt mỏi và thiếu năng lượng là một trong những triệu chứng phổ biến của trầm cảm. Bệnh nhân có thể cảm thấy không có sức lực để thực hiện các hoạt động hàng ngày, thậm chí là các hoạt động đơn giản như đi bộ hoặc làm việc.
- Dấu hiệu cần chú ý: Bệnh nhân có thể cảm thấy mệt mỏi cả ngày, khó hoàn thành công việc hoặc không có động lực để tập luyện và duy trì các thói quen lành mạnh.
- Giải pháp: Việc tạo ra một kế hoạch tập luyện nhẹ nhàng và từng bước giúp bệnh nhân lấy lại năng lượng. Sự hướng dẫn từ chuyên gia thể dục hoặc bác sĩ có thể giúp họ bắt đầu từ những bước nhỏ và dần dần tăng cường hoạt động thể chất để cải thiện sức khỏe.
8. Ý định tự tử hoặc ý nghĩ tự hại
Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể phát triển ý định tự tử hoặc tự hại do trầm cảm. Đây là dấu hiệu cảnh báo cần được can thiệp ngay lập tức.
- Dấu hiệu cần chú ý: Nếu bệnh nhân thể hiện ý nghĩ tự tử, nói về cái chết hoặc có hành vi tự hại, cần đưa họ đến gặp chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ ngay lập tức.
- Giải pháp: Tư vấn khẩn cấp và liệu pháp điều trị chuyên sâu là cần thiết để giúp bệnh nhân vượt qua cảm giác tiêu cực và nguy hiểm này. Gia đình và bạn bè cũng đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi và hỗ trợ bệnh nhân trong giai đoạn khó khăn này.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
