Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý phổ biến liên quan đến hệ tiêu hóa, ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi và giới tính. Tuy nhiên, một số nhóm người có nguy cơ cao hơn do các yếu tố về lối sống, thói quen ăn uống, công việc, và yếu tố di truyền. Hiểu rõ nhóm nguy cơ này sẽ giúp chúng ta có biện pháp phòng tránh và can thiệp sớm.
1. Người bị táo bón mãn tính hoặc tiêu chảy
Những người thường xuyên bị táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài có nguy cơ cao mắc bệnh trĩ. Táo bón gây ra tình trạng rặn mạnh khi đi tiêu, làm gia tăng áp lực lên tĩnh mạch vùng hậu môn và trực tràng. Trong khi đó, tiêu chảy kéo dài cũng gây ra áp lực lớn do việc đi tiêu liên tục. Theo nghiên cứu từ American Journal of Gastroenterology, những người bị táo bón có nguy cơ mắc bệnh trĩ cao gấp 2-3 lần so với người bình thường.
2. Phụ nữ mang thai
Phụ nữ trong thai kỳ, đặc biệt là ở giai đoạn tam cá nguyệt thứ ba, có nguy cơ cao mắc bệnh trĩ. Khi thai nhi phát triển, tử cung gây áp lực
lên vùng chậu và tĩnh mạch hậu môn, làm cản trở lưu thông máu và dẫn đến sự giãn nở của các tĩnh mạch này. Theo Obstetrics & Gynecology Journal, khoảng 25-35% phụ nữ mang thai sẽ mắc bệnh trĩ trong thai kỳ hoặc ngay sau khi sinh.
3. Người thừa cân và béo phì
Thừa cân và béo phì là một yếu tố nguy cơ quan trọng. Tăng cân làm gia tăng áp lực lên vùng bụng và hậu môn, ảnh hưởng đến lưu thông máu và gây bệnh trĩ. Nghiên cứu đăng trên tạp chí Obesity Reviews chỉ ra rằng những người có chỉ số BMI cao (Body Mass Index) có khả năng mắc bệnh trĩ cao gấp 1,5-2 lần so với người có cân nặng bình thường.
4. Người ngồi hoặc đứng lâu
Những người làm công việc yêu cầu phải ngồi hoặc đứng trong thời gian dài, như nhân viên văn phòng, tài xế hoặc người làm việc chân tay, đều có nguy cơ cao mắc bệnh trĩ. Việc ngồi lâu làm giảm lưu lượng máu đến vùng chậu và hậu môn, gây ứ trệ máu và dẫn đến sự giãn nở của các tĩnh mạch. Một nghiên cứu từ Journal of Occupational Health cho thấy người ngồi trên 6 tiếng mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh trĩ cao hơn 40% so với người ngồi dưới 4 tiếng.
5. Người làm việc nặng nhọc hoặc vận động mạnh
Những người thường xuyên làm các công việc yêu cầu nâng vật nặng hoặc vận động mạnh, chẳng hạn như vận động viên, người làm việc xây dựng, dễ bị mắc bệnh trĩ. Việc nâng đồ nặng hoặc căng thẳng khi tập luyện có thể làm gia tăng áp lực lên vùng hậu môn, dẫn đến bệnh trĩ. Theo một nghiên cứu từ British Journal of Sports Medicine, vận động viên thể thao có nguy cơ mắc bệnh trĩ cao hơn so với người không tập thể thao, đặc biệt là những người tập luyện nâng tạ.
6. Người lớn tuổi
Tuổi tác cũng là một yếu tố nguy cơ cao cho bệnh trĩ. Khi con người già đi, các mô liên kết xung quanh vùng trực tràng và hậu môn dần suy yếu, làm cho các tĩnh mạch dễ bị giãn nở. Một nghiên cứu từ Journal of Gastroenterology and Hepatology chỉ ra rằng tỷ lệ mắc bệnh trĩ ở người trên 50 tuổi cao gấp 2-3 lần so với người dưới 30 tuổi.
7. Người có chế độ ăn thiếu chất xơ
Chế độ ăn uống thiếu chất xơ làm tăng nguy cơ táo bón, từ đó gia tăng áp lực lên tĩnh mạch trực tràng và hậu môn khi đi tiêu. Những người ăn ít rau, củ, quả hoặc không cung cấp đủ lượng chất xơ cần thiết mỗi ngày có nguy cơ cao mắc bệnh trĩ. Theo American Dietetic Association, người trưởng thành nên tiêu thụ ít nhất 25-30 gram chất xơ mỗi ngày để giảm nguy cơ mắc táo bón và bệnh trĩ.
8. Người có tiền sử gia đình mắc bệnh trĩ
Yếu tố di truyền cũng có thể đóng vai trò trong việc làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh trĩ, thì khả năng bạn mắc bệnh sẽ cao hơn. Điều này có thể liên quan đến sự yếu kém của các mô liên kết hoặc thành mạch ở khu vực hậu môn và trực tràng.
9. Phụ nữ sau sinh
Ngoài việc mang thai, phụ nữ sau khi sinh cũng có nguy cơ cao mắc bệnh trĩ. Quá trình sinh nở gây căng thẳng lên cơ vùng bụng và hậu môn, đặc biệt là trong trường hợp sinh thường. Theo một nghiên cứu trên Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine, tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh trĩ sau sinh lên tới 20-30%.
Kết luận:
Những nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh trĩ bao gồm những người bị táo bón mãn tính, phụ nữ mang thai hoặc sau sinh, người thừa cân, những người ngồi lâu, làm việc nặng nhọc, và người lớn tuổi. Hiểu rõ các yếu tố nguy cơ này giúp chúng ta nhận biết và có các biện pháp phòng ngừa bệnh trĩ hiệu quả.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
