Tại sao người béo phì dễ viêm khớp cột sống thắt lưng

Cột sống của mỗi chúng ta được thiết kế như một trụ cột để nâng đỡ và giữ thăng bằng cho toàn bộ cơ thể. Khi bị béo phì (người béo phì), chúng ta đã “vô tình” tạo áp lực lên cột sống của mình. Cột sống phải gánh thêm một phần cân nặng thừa. Điều này kéo khu vực xung quanh xương chậu về phía trước và làm tổn thương cột sống. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu sâu hơn về mối quan hệ của viêm khớp cột sống thắt lưng và béo phì nhé. 

Thừa cân, béo phì dẫn đến viêm khớp cột sống thắt lưng như thế nào?

Theo Hiệp hội Béo phì Hoa Kỳ, đau cơ xương, đặc biệt là đau thắt lưng, thường gặp ở gần một phần ba số người Mỹ được xếp vào nhóm thừa cân hoặc béo phì. 

Hiệp hội Béo phì Hoa Kỳ cũng tuyên bố rằng nhiều người thừa cân và béo phì bị khuyết tật nhiều hơn những người mắc các bệnh mãn tính khác và không thể thực hiện các hoạt động hàng ngày của họ. 

Các vấn đề phổ biến nhất liên quan đến béo phì bao gồm đau cơ và  khớp. Nếu bạn đang thừa cân, điều quan trọng là phải chú ý đến việc giảm cân tổng thể. Đối với mỗi kg bạn tăng, áp lực lên cơ và dây chằng lưng của bạn tăng lên.

Để có thể gánh thêm trọng lượng cơ thể bạn, cột sống sẽ bị nghiêng và chịu phải áp lực không đều. Sau một thời gian, cột sống lưng sẽ mất đi sự cân bằng và có thể mất đường cong sinh lý.

Béo phì làm tăng lượng chất béo trong cơ thể, do đó kích thích sự phát triển của các quá trình viêm. Chất béo có khả năng sản xuất protein, bao gồm cả các cytokine. Đây là chất có thể gây viêm nhẹ, làm tổn thương khớp và tăng nguy cơ viêm khớp.

Không chỉ vậy, hàm lượng chất béo cao làm suy yếu và giảm hiệu quả của các loại thuốc điều trị viêm khớp, làm trầm trọng thêm bệnh. Đặc biệt, một nghiên cứu so sánh giữa những người béo phì và không béo phì dùng thuốc trong 12 tháng để điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp cho thấy những người béo phì có khả năng dùng thuốc ít hơn 50% so với những người bình thường.

Trọng lượng cơ thể có ảnh hưởng trực tiếp đến khớp. Thừa cân gây nhiều áp lực lên các khớp, đặc biệt là hông, đầu gối và mắt cá chân. Căng thẳng liên tục lên xương khớp có thể làm tổn thương chúng và gây ra nhiều bệnh về xương khớp. Đặc biệt là bệnh viêm khớp cột sống thắt lưng.

Lưu ý các bệnh lý liên quan đến béo phì, thừa cân 

Những bệnh nhân béo phì hoặc thừa cân có thể bị đau thần kinh tọa và đau thắt lưng do thoát vị đĩa đệm. Điều này xảy ra khi áp lực lên đĩa đệm làm tổn thương đĩa đệm và các cấu trúc cột sống khác. Ngoài ra, căng thẳng nặng lên cột sống thắt lưng dưới có thể gây ra hội chứng cơ hình lê (piriformis). 

Viêm khớp cột sống có thể gây đau lưng và có thể trầm trọng hơn do trọng lượng  tăng thêm gây căng thẳng lên các khớp. Những bệnh nhân có chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 25 có nhiều khả năng bị thoái hóa khớp hơn những bệnh nhân có chỉ số BMI thấp. Hiệp hội Béo phì Hoa Kỳ khuyến nghị giảm cân từ từ như một phương pháp điều trị các triệu chứng của viêm xương khớp.

Hiệu quả của phẫu thuật thắt lưng cũng có thể bị ảnh hưởng bởi cân nặng của bệnh nhân. Bệnh nhân béo phì có nguy cơ mắc các biến chứng sau phẫu thuật và nhiễm trùng cao hơn so với  bệnh nhân không béo phì. Ở những bệnh nhân béo phì nặng, chú ý giảm cân trước khi  phẫu thuật  lưng có thể cải thiện quá trình lành vết thương sau phẫu thuật.

Béo phì làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp. Thừa cân gây căng thẳng cho các khớp, đặc biệt là lưng, hông, háng, đầu gối và bàn chân. Thêm 1kg trọng lượng có thể làm tăng áp lực đầu gối và hông lên đến 8 kg.

Theo nhiều nghiên cứu khoa học, những người thừa cân có mật độ xương rất cao, điều này làm giảm chất lượng xương và  dễ mắc các bệnh về xương khớp. 

Thứ nhất, tổn thương xương khớp chỉ do yếu tố cơ học. Theo thời gian, béo phì  phá hủy và làm tổn thương lớp sụn ở khớp, gây thoái hóa khớp và làm tăng nguy cơ  thoái hóa khớp, viêm khớp, đau nhức xương khớp. Ngoài ra, người bệnh còn bị ảnh hưởng bởi các mô mỡ. Mô mỡ tổng hợp nhiều hormone và yếu tố tăng trưởng, làm tổn thương sụn khớp và xương dưới sụn và gây thoái hóa nghiêm trọng.

Ngoài ra, chất béo dư thừa trong cơ thể tạo ra một loại protein gọi là cytokine gây viêm khắp cơ thể. Cytokine phá hủy các mô bằng cách thay đổi  chức năng của các tế bào sụn. Cơ thể bạn càng có nhiều chất béo, cơ thể bạn càng sản xuất nhiều protein.

Các nguyên tắc ăn uống giúp người người béo phì giảm cân:

Không nhịn ăn sáng vì ăn sáng có tác dụng cung cấp năng lượng cho cơ thể giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu hàng ngày đồng thời giảm cảm giác đói, giảm sự ngon miệng. Bạn nên ăn sữa chua hoặc các sản phẩm như sữa và ngũ cốc.

Uống đủ nước trong ngày trung bình 1,5 lít sẽ có tác dụng đào thải chất độc ra ngoài cơ thể.

• Ăn uống điều độ, không nên nhịn đói đặc biệt không bỏ bữa.
• Ăn chậm nhai kỹ trong bữa ăn.
• Ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi.
• Không nên uống các thức uống như bia, rượu.
• Không ăn vặt những món dầu mỡ.
• Lưu ý không nên ăn đêm.

Qua các thông tin chúng tôi đã cung cấp, mong rằng các bạn sẽ thu nhặt cho mình những kiến thức quý báu trong việc điều trị béo phì của mình. 

>>>Xem thêm: Thu nhỏ dạ dày có tốt không? Chia sẻ PGS.BS Nguyễn Anh Tuấn