Xuất huyết tiêu hóa là một tình trạng cấp cứu y tế, và việc xử lý đúng cách khi nghi ngờ mình mắc phải có thể cứu sống bạn. Dưới đây là các bước bạn cần thực hiện ngay nếu nghi ngờ mình bị xuất huyết tiêu hóa:
1. Đi khám bác sĩ ngay lập tức
Nếu bạn nghi ngờ mình bị xuất huyết tiêu hóa, điều quan trọng nhất là đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Xuất huyết tiêu hóa có thể dẫn đến mất máu nhanh chóng, gây sốc và đe dọa tính mạng nếu không được can thiệp y tế đúng lúc.
Nghiên cứu từ New England Journal of Medicine cho thấy tỷ lệ tử vong do xuất huyết tiêu hóa nghiêm trọng có thể lên đến 5-10%, đặc biệt ở những bệnh nhân lớn tuổi hoặc có bệnh lý nền nếu không được điều trị kịp thời .
2. Tránh tự ý dùng thuốc giảm đau hoặc kháng viêm
Nếu bạn gặp các triệu chứng như đau bụng dữ dội, nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen, bạn không nên tự ý dùng thuốc giảm đau hoặc kháng viêm như aspirin, ibuprofen, hoặc naproxen. Những loại thuốc này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng chảy máu và che giấu triệu chứng, khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn.
Theo British Medical Journal (BMJ), việc tự ý sử dụng thuốc giảm đau và kháng viêm không steroid (NSAIDs) có thể làm tăng nguy cơ chảy máu và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn ở bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa .
3. Theo dõi các triệu chứng chảy máu
Trong thời gian chờ đợi sự can thiệp y tế, hãy theo dõi các triệu chứng của mình, bao gồm mức độ chảy máu, tình trạng chóng mặt, khó thở hoặc suy nhược. Nếu xuất huyết tiêu hóa nghiêm trọng, cơ thể có thể mất một lượng máu lớn trong thời gian ngắn, gây ra các triệu chứng sốc như:
- Chóng mặt, mệt mỏi: Đây là dấu hiệu của mất máu nghiêm trọng, khi cơ thể không còn đủ máu để cung cấp cho các cơ quan quan trọng.
- Khó thở, nhịp tim nhanh: Khi cơ thể mất máu nhiều, tim sẽ đập nhanh hơn để cố gắng bù đắp lượng máu thiếu hụt.
- Ngất xỉu: Nếu bạn cảm thấy gần ngất hoặc ngất xỉu, điều này có thể là dấu hiệu của sốc do mất máu và cần cấp cứu ngay lập tức.
Nghiên cứu từ Journal of Emergency Medicine chỉ ra rằng bệnh nhân có các triệu chứng sốc do mất máu nếu không được cấp cứu kịp thời có nguy cơ tử vong cao hơn gấp 3-4 lần so với những bệnh nhân được điều trị ngay từ sớm .
4. Chuẩn bị cho xét nghiệm và chẩn đoán
Khi đến bệnh viện, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm cần thiết để xác định vị trí và nguyên nhân của xuất huyết tiêu hóa. Các xét nghiệm phổ biến bao gồm:
- Nội soi tiêu hóa: Phương pháp này giúp bác sĩ quan sát trực tiếp niêm mạc tiêu hóa để xác định vị trí chảy máu và nguyên nhân gây chảy máu, chẳng hạn như loét dạ dày, giãn tĩnh mạch thực quản, hoặc viêm dạ dày.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu giúp đánh giá mức độ mất máu và xem xét các yếu tố như hemoglobin, hematocrit và chức năng gan. Nếu mức hemoglobin giảm đáng kể, bạn có thể cần được truyền máu để phục hồi lượng máu đã mất.
Theo American College of Gastroenterology, nội soi tiêu hóa là phương pháp chính xác nhất trong việc chẩn đoán và xác định nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa, giúp bác sĩ đưa ra phương án điều trị thích hợp .
5. Điều trị và theo dõi
Sau khi xác định được nguyên nhân gây xuất huyết, bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị phù hợp. Điều trị xuất huyết tiêu hóa phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng chảy máu, bao gồm:
- Sử dụng thuốc kháng sinh hoặc kháng viêm: Nếu xuất huyết do nhiễm khuẩn Helicobacter pylori hoặc viêm loét dạ dày, bạn có thể được kê thuốc kháng sinh hoặc kháng viêm để điều trị nguyên nhân gốc.
- Phẫu thuật hoặc can thiệp nội soi: Trong các trường hợp xuất huyết nghiêm trọng do giãn tĩnh mạch thực quản hoặc loét dạ dày sâu, bác sĩ có thể tiến hành can thiệp nội soi để thắt tĩnh mạch hoặc làm đông mạch máu bị chảy. Nếu không thể can thiệp nội soi, bạn có thể cần phải phẫu thuật để khắc phục tổn thương.
Theo dõi sau điều trị là rất quan trọng. Bạn cần tái khám định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo tình trạng xuất huyết không tái phát.
Kết luận
Nếu nghi ngờ mình bị xuất huyết tiêu hóa, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức và tránh tự ý dùng thuốc giảm đau hoặc kháng viêm. Việc chẩn đoán và điều trị sớm là chìa khóa để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm và đảm bảo quá trình hồi phục tốt nhất.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ: