Xuất huyết tiêu hóa có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng một số người có nguy cơ cao hơn do tiền sử bệnh lý, thói quen sinh hoạt hoặc sử dụng thuốc. Việc hiểu rõ các yếu tố nguy cơ giúp bạn đánh giá tình trạng của mình và thực hiện các biện pháp phòng ngừa kịp thời. Dưới đây là các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc xuất huyết tiêu hóa:
1. Tiền sử loét dạ dày – tá tràng
Những người đã từng mắc loét dạ dày – tá tràng có nguy cơ cao bị xuất huyết tiêu hóa, đặc biệt khi vết loét tái phát hoặc không được điều trị triệt để. Loét dạ dày thường xảy ra do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori hoặc sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) kéo dài.
Theo nghiên cứu đăng trên American Journal of Gastroenterology, bệnh nhân từng có tiền sử loét dạ dày có nguy cơ tái phát xuất huyết tiêu hóa cao gấp 3 lần so với người không có tiền sử này .
2. Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs)
Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen, aspirin và naproxen thường được sử dụng để giảm đau và viêm. Tuy nhiên, việc sử dụng NSAIDs lâu dài hoặc liều cao có thể gây loét dạ dày và xuất huyết tiêu hóa. NSAIDs làm giảm sản xuất chất nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày, từ đó làm tăng nguy cơ tổn thương.
Nghiên cứu từ British Medical Journal (BMJ) chỉ ra rằng việc sử dụng NSAIDs kéo dài làm tăng nguy cơ xuất huyết tiêu hóa lên gấp 2-4 lần, đặc biệt ở người lớn tuổi và những người có tiền sử bệnh dạ dày .
3. Uống rượu bia thường xuyên
Rượu bia là yếu tố nguy cơ phổ biến dẫn đến viêm dạ dày, loét dạ dày và xuất huyết tiêu hóa. Sử dụng rượu bia quá mức có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày, gây viêm loét và làm giảm khả năng đông máu của cơ thể, dẫn đến chảy máu đường tiêu hóa.
Theo nghiên cứu từ Journal of Gastroenterology, những người uống rượu bia thường xuyên có nguy cơ cao hơn bị viêm dạ dày và xuất huyết tiêu hóa gấp 2-3 lần so với người không uống rượu .
4. Xơ gan và giãn tĩnh mạch thực quản
Bệnh nhân mắc xơ gan có nguy cơ cao bị giãn tĩnh mạch thực quản, là một trong những nguyên nhân chính gây ra xuất huyết tiêu hóa trên nghiêm trọng. Khi gan bị tổn thương, dòng máu qua gan bị cản trở, dẫn đến tăng áp lực trong các tĩnh mạch thực quản và làm chúng giãn ra. Nếu các tĩnh mạch này bị vỡ, bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng xuất huyết đột ngột và nghiêm trọng.
Nghiên cứu từ Hepatology chỉ ra rằng, khoảng 30-50% bệnh nhân xơ gan có giãn tĩnh mạch thực quản sẽ gặp biến chứng xuất huyết nếu không được điều trị dự phòng .
5. Bệnh viêm ruột (IBD)
Những người mắc bệnh viêm ruột như viêm loét đại tràng và bệnh Crohn có nguy cơ bị xuất huyết tiêu hóa do niêm mạc đường tiêu hóa bị viêm nặng và tổn thương. Bệnh viêm ruột làm giảm khả năng tự bảo vệ của đường tiêu hóa, dẫn đến nguy cơ loét và chảy máu.
Theo American Gastroenterological Association, bệnh nhân mắc viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn có nguy cơ bị xuất huyết tiêu hóa cao hơn gấp 2-4 lần so với người bình thường .
6. Cao tuổi
Tuổi tác là một yếu tố nguy cơ quan trọng đối với xuất huyết tiêu hóa. Người cao tuổi có nhiều khả năng mắc các bệnh lý tiêu hóa như loét dạ dày, viêm đại tràng và ung thư tiêu hóa. Ngoài ra, họ cũng thường sử dụng các loại thuốc như NSAIDs hoặc aspirin để điều trị các bệnh lý mãn tính, làm tăng nguy cơ xuất huyết tiêu hóa.
Nghiên cứu từ Journal of the American Medical Association (JAMA) cho thấy rằng tỷ lệ xuất huyết tiêu hóa tăng cao đáng kể ở những người trên 60 tuổi, chiếm khoảng 60-70% các trường hợp .
7. Ung thư đường tiêu hóa
Những người bị ung thư đường tiêu hóa, chẳng hạn như ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng, hoặc ung thư thực quản, có nguy cơ cao gặp phải xuất huyết tiêu hóa. Các khối u có thể gây tổn thương các mạch máu trong hệ tiêu hóa, dẫn đến tình trạng chảy máu.
Theo World Journal of Gastrointestinal Oncology, bệnh nhân mắc ung thư đường tiêu hóa có nguy cơ xuất huyết tiêu hóa cao hơn gấp 2-3 lần so với người không mắc bệnh, đặc biệt ở giai đoạn tiến triển của bệnh .
Kết luận
Nếu bạn có tiền sử bệnh lý tiêu hóa, thường xuyên sử dụng NSAIDs, uống rượu bia nhiều, hoặc mắc bệnh lý mãn tính như xơ gan, viêm ruột hoặc ung thư tiêu hóa, bạn có nguy cơ cao mắc xuất huyết tiêu hóa. Việc nhận diện các yếu tố nguy cơ này giúp bạn chủ động theo dõi và phòng ngừa bệnh một cách hiệu quả.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
.jpg)
