Việc phát hiện polyp đại tràng sớm là rất quan trọng để ngăn ngừa chúng phát triển thành ung thư đại tràng. Bạn nên đi khám bác sĩ để kiểm tra và tầm soát polyp đại tràng trong một số trường hợp cụ thể. Dưới đây là những tình huống khi bạn cần cân nhắc đi khám bác sĩ.
1. Khi có triệu chứng nghi ngờ liên quan đến polyp đại tràng
Mặc dù polyp đại tràng thường không gây ra triệu chứng trong giai đoạn đầu, một số người có thể gặp các dấu hiệu cảnh báo khi polyp trở nên lớn hoặc khi có sự xuất hiện của các biến chứng.
- Máu trong phân: Nếu bạn phát hiện máu đỏ tươi trong phân hoặc phân có màu đen sẫm, đó có thể là dấu hiệu của chảy máu từ polyp hoặc từ các vấn đề nghiêm trọng hơn trong đại tràng như ung thư đại tràng.
- Thay đổi thói quen đi đại tiện: Nếu bạn thấy mình thường xuyên bị tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài hơn vài tuần, hoặc có sự thay đổi đột ngột trong thói quen đi đại tiện mà không có lý do rõ ràng, bạn nên đi khám để kiểm tra.
- Đau bụng kéo dài hoặc khó chịu: Đau bụng không rõ nguyên nhân, đặc biệt là đau kéo dài hoặc có xu hướng nặng dần theo thời gian, có thể là dấu hiệu của sự tắc nghẽn hoặc polyp lớn trong đại tràng.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân: Nếu bạn bị sụt cân đột ngột mà không thay đổi chế độ ăn hoặc hoạt động thể chất, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn trong hệ tiêu hóa, như polyp đại tràng hoặc ung thư.
2. Khi bạn trên 50 tuổi
Nguy cơ phát triển polyp đại tràng tăng lên theo tuổi. Đối với hầu hết mọi người, 50 tuổi là thời điểm bắt đầu các chương trình tầm soát định kỳ để phát hiện sớm polyp hoặc ung thư đại tràng.
- Tầm soát định kỳ cho người trên 50 tuổi: Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo rằng tất cả những người từ 50 tuổi trở lên nên thực hiện nội soi đại tràng mỗi 10 năm để phát hiện polyp đại tràng sớm, ngay cả khi không có triệu chứng.
- Lịch trình tầm soát: Ngoài nội soi đại tràng, các phương pháp khác như xét nghiệm phân tìm máu ẩn, nội soi đại tràng sigma, hoặc chụp CT đại tràng cũng có thể được sử dụng tùy thuộc vào tiền sử sức khỏe cá nhân và gia đình.
3. Nếu bạn có tiền sử gia đình mắc polyp đại tràng hoặc ung thư đại tràng
Nếu một hoặc nhiều thành viên trong gia đình của bạn đã được chẩn đoán mắc polyp đại tràng hoặc ung thư đại tràng, bạn có nguy cơ cao hơn phát triển polyp và cần thực hiện tầm soát sớm hơn.
- Tiền sử gia đình: Nếu cha mẹ, anh chị em hoặc con cái của bạn mắc ung thư đại tràng, bạn nên bắt đầu tầm soát sớm hơn, có thể từ 40 tuổi hoặc sớm hơn tùy theo khuyến cáo của bác sĩ.
- Hội chứng di truyền: Nếu gia đình bạn có các hội chứng di truyền như hội chứng đa polyp tuyến gia đình (FAP) hoặc hội chứng Lynch, bạn cần tầm soát thường xuyên hơn để phát hiện polyp sớm.
4. Nếu bạn có các bệnh lý tiêu hóa mãn tính
Những người mắc các bệnh viêm ruột mãn tính, chẳng hạn như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn, có nguy cơ cao phát triển polyp đại tràng và ung thư đại tràng.
- Viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn: Nếu bạn mắc các bệnh viêm ruột mãn tính này, bạn cần theo dõi định kỳ để phát hiện sớm polyp đại tràng. Việc tầm soát thường xuyên là cần thiết vì tình trạng viêm kéo dài trong đại tràng có thể làm tăng nguy cơ phát triển polyp tuyến và ung thư.
- Theo dõi lâu dài: Bệnh nhân mắc bệnh viêm ruột thường được khuyến cáo thực hiện nội soi đại tràng thường xuyên hơn để giám sát tình trạng viêm và sự phát triển của polyp.
5. Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ khác
Ngoài tuổi tác và tiền sử gia đình, một số yếu tố nguy cơ khác có thể làm tăng khả năng phát triển polyp đại tràng.
- Hút thuốc và uống rượu: Những người hút thuốc lá và uống rượu nhiều có nguy cơ cao hơn phát triển polyp đại tràng. Nếu bạn có thói quen này, bạn nên cân nhắc đi khám để tầm soát polyp thường xuyên hơn.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Những người có chế độ ăn uống ít chất xơ, nhiều chất béo hoặc thịt đỏ cũng có nguy cơ cao hơn phát triển polyp đại tràng và ung thư. Điều chỉnh chế độ ăn uống và thường xuyên tầm soát là cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh.
Kết luận:
Bạn nên đi khám bác sĩ và thực hiện tầm soát polyp đại tràng nếu gặp các triệu chứng như máu trong phân, thay đổi thói quen đi đại tiện, đau bụng kéo dài, hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân. Ngoài ra, những người từ 50 tuổi trở lên, có tiền sử gia đình mắc ung thư đại tràng, hoặc có bệnh lý tiêu hóa mãn tính cũng nên thực hiện tầm soát định kỳ. Việc phát hiện sớm polyp đại tràng giúp ngăn ngừa sự chuyển hóa thành ung thư và bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
