1. Tổng quan về phẫu thuật cắt thực quản triệt căn
Phẫu thuật cắt thực quản triệt căn là phương pháp điều trị chính cho bệnh nhân ung thư thực quản giai đoạn tiến triển. Phẫu thuật bao gồm việc loại bỏ phần thực quản bị ung thư, và có thể được thực hiện bằng mổ nội soi hoặc mổ mở. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần tuân theo các hướng dẫn chi tiết về chăm sóc và theo dõi để đảm bảo quá trình phục hồi tốt và hạn chế biến chứng.
2. Chăm sóc vết mổ sau phẫu thuật
Giữ vết mổ sạch sẽ: Vết mổ cần được giữ khô và sạch, thay băng theo chỉ định của bác sĩ và không để vết mổ tiếp xúc trực tiếp với nước trong những ngày đầu.
Kiểm tra dấu hiệu nhiễm trùng: Theo dõi các dấu hiệu như sưng, đỏ, chảy mủ, hoặc đau nhức quá mức. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào, bệnh nhân cần thông báo ngay cho bác sĩ để can thiệp kịp thời.
3. Chế độ ăn uống sau mổ cắt thực quản
Giai đoạn 1: Ngay sau phẫu thuật (1-3 ngày đầu)
Ăn lỏng và dễ tiêu: Sau phẫu thuật, bệnh nhân chỉ nên bắt đầu với nước lọc, nước canh loãng, nước ép trái cây không đường, và thức ăn lỏng như cháo loãng. Mục tiêu là giúp cơ thể tiêu hóa nhẹ nhàng trong giai đoạn đầu.
Tránh thức ăn gây kích ứng: Các loại thực phẩm cay, nóng, chứa nhiều dầu mỡ hoặc có tính axit cao cần được tránh hoàn toàn trong giai đoạn này để hạn chế kích thích hệ tiêu hóa.
Giai đoạn 2: Sau phẫu thuật từ 4 đến 7 ngày
Thực phẩm mềm: Bệnh nhân có thể chuyển sang ăn các loại thức ăn mềm như cháo đặc, cơm mềm, và thịt cá hấp hoặc luộc. Rau củ luộc như bí đỏ, cà rốt, khoai tây cũng giúp cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết.
Uống đủ nước: Đảm bảo bệnh nhân uống đủ nước mỗi ngày để tránh táo bón và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
Giai đoạn 3: Sau phẫu thuật từ 2 đến 4 tuần
Chế độ ăn bình thường: Sau 2-4 tuần, bệnh nhân có thể dần dần quay trở lại chế độ ăn uống bình thường, nhưng vẫn cần chia nhỏ bữa ăn để giảm áp lực lên thực quản. Tránh ăn quá no hoặc ăn quá nhanh.
Bổ sung vitamin và protein: Bệnh nhân nên bổ sung thực phẩm giàu protein như cá, thịt gà, cùng với các loại trái cây và rau củ mềm để giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng.
4. Vận động sau mổ cắt thực quản triệt căn
Giai đoạn 1: Ngay sau phẫu thuật (1-3 ngày đầu)
Nghỉ ngơi tại giường: Trong những ngày đầu sau phẫu thuật, bệnh nhân cần nghỉ ngơi tại giường để tránh căng thẳng lên vết mổ và vùng thực quản. Tuy nhiên, sau 1-2 ngày, bệnh nhân có thể bắt đầu đi lại nhẹ nhàng để kích thích tuần hoàn máu.
Giai đoạn 2: Sau phẫu thuật từ 4 đến 7 ngày
Đi lại nhẹ nhàng: Bệnh nhân có thể đi bộ nhẹ nhàng trong nhà, mỗi lần khoảng 5-10 phút. Tránh các hoạt động mạnh như nâng vật nặng hoặc gập người. Tư thế ngồi và đứng thẳng lưng sẽ giúp giảm áp lực lên vết mổ và vùng thực quản.
Giai đoạn 3: Sau phẫu thuật từ 2 đến 4 tuần
Tập thể dục nhẹ nhàng: Bệnh nhân có thể tham gia các hoạt động thể chất nhẹ như đi bộ ngoài trời, tập yoga nhẹ nhàng hoặc các bài tập giãn cơ. Tuy nhiên, tránh các bài tập đòi hỏi dùng nhiều sức lực hoặc tác động mạnh lên vùng thực quản cho đến khi bác sĩ cho phép.
5. Lịch tái khám sau mổ cắt thực quản triệt căn
Lần tái khám đầu tiên:
Sau 4 tuần tính từ ngày mổ, bệnh nhân cần tái khám tại phòng khám ung thư. Lần tái khám này nhằm đánh giá quá trình hồi phục và quyết định xem bệnh nhân có cần hóa trị bổ trợ hay không.
Quyết định hóa trị bổ trợ:
- Nếu bệnh nhân có chỉ định hóa trị bổ trợ: Bệnh nhân sẽ tiếp tục theo dõi và điều trị theo kế hoạch của bác sĩ ung thư. Hóa trị bổ trợ giúp giảm nguy cơ tái phát ung thư và cải thiện tỷ lệ sống sót.
- Nếu không cần hóa trị: Bệnh nhân cần tiếp tục tái khám định kỳ để theo dõi tiến triển của bệnh và ngăn ngừa nguy cơ tái phát.
6. Lịch tái khám định kỳ sau phẫu thuật
- Năm đầu tiên: Bệnh nhân cần tái khám mỗi 3 tháng một lần trong năm đầu tiên sau phẫu thuật. Các lần tái khám sẽ bao gồm kiểm tra sức khỏe tổng quát, xét nghiệm máu và thực hiện các chẩn đoán hình ảnh nếu cần để theo dõi tình trạng của thực quản.
- Những năm tiếp theo: Sau năm đầu tiên, bệnh nhân cần tái khám định kỳ 6 tháng một lần để theo dõi lâu dài và phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu tái phát nào.
7. Theo dõi và điều trị tiếp tục sau mổ
Việc theo dõi sau phẫu thuật là yếu tố quan trọng để phát hiện sớm các biến chứng hoặc dấu hiệu tái phát ung thư. Nếu bệnh nhân gặp phải các triệu chứng như khó nuốt, đau ngực, hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân, cần liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và xử lý kịp thời.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
_cr_480x332.jpg)