1. Tổng quan về phẫu thuật nội soi khâu lỗ thủng dạ dày, tá tràng
Phẫu thuật nội soi khâu lỗ thủng dạ dày hoặc tá tràng là phương pháp điều trị khi có biến chứng thủng dạ dày tá tràng do loét. Sau mổ, bệnh n
hân cần tuân thủ chế độ chăm sóc kỹ lưỡng để vết mổ hồi phục tốt và ngăn ngừa các biến chứng tái phát. Ngoài ra, bệnh nhân cần tiếp tục điều trị nội khoa ổ loét và theo dõi để loại trừ ung thư dạ dày, đặc biệt trong trường hợp thủng dạ dày.
2. Theo dõi vết mổ sau phẫu thuật
- Giữ vết mổ sạch sẽ: Bệnh nhân cần giữ vết mổ khô và sạch, thay băng theo chỉ định của bác sĩ. Trong 48 giờ đầu, không nên để vết mổ tiếp xúc với nước.
- Kiểm tra dấu hiệu nhiễm trùng: Theo dõi các dấu hiệu bất thường như sưng, đỏ, nóng hoặc mủ. Nếu có triệu chứng này, liên hệ ngay với bác sĩ để xử lý kịp thời.
3. Chế độ ăn uống sau mổ
Giai đoạn 1: Ngay sau phẫu thuật (1-3 ngày đầu)
- Ăn nhẹ và dễ tiêu: Trong vài ngày đầu, bệnh nhân nên bắt đầu với nước lọc, nước canh hoặc nước ép trái cây không đường. Sau đó, chuyển sang cháo loãng và súp nhẹ.
- Tránh thức ăn kích thích: Không sử dụng các thực phẩm cay, nóng, nhiều dầu mỡ hay các món ăn chứa nhiều axit, vì chúng có thể kích thích dạ dày và gây đau.
Giai đoạn 2: Sau phẫu thuật từ 4 đến 7 ngày
- Ăn thực phẩm mềm: Khi hệ tiêu hóa dần hồi phục, bệnh nhân có thể ăn cháo đặc, cơm mềm, bánh mì trắng, và thịt cá luộc hoặc hấp. Các loại rau củ luộc như bí đỏ, cà rốt, và khoai tây cũng rất tốt.
- Uống đủ nước: Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để duy trì sự hydrat hóa và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
Giai đoạn 3: Sau phẫu thuật từ 1 đến 4 tuần
- Ăn uống bình thường: Bệnh nhân có thể quay trở lại chế độ ăn uống bình thường nhưng tránh ăn no quá một lần. Chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để giảm áp lực lên dạ dày.
- Bổ sung vitamin và khoáng chất: Thêm trái cây và rau củ mềm giàu vitamin C, protein từ thịt trắng, cá hồi, và các loại hạt để tăng cường sức khỏe và hỗ trợ quá trình hồi phục.
4. Vận động sau phẫu thuật nội soi
Giai đoạn 1: Ngay sau phẫu thuật (1-3 ngày đầu)
Nghỉ ngơi hoàn toàn: Trong 48 giờ đầu, bệnh nhân cần nghỉ ngơi tại giường và tránh di chuyển quá nhiều. Mặc dù vậy, việc đi lại nhẹ nhàng trong phòng sau ngày đầu có thể giúp cải thiện tuần hoàn máu và tránh tắc nghẽn phổi.
Giai đoạn 2: Sau phẫu thuật từ 4 đến 7 ngày
Vận động nhẹ nhàng: Bệnh nhân nên đi bộ nhẹ nhàng trong nhà từ 5-10 phút mỗi lần. Tránh vận động mạnh hoặc nâng vật nặng để không tạo áp lực lên vùng bụng và vết mổ.
Tư thế đúng khi ngồi và đứng: Khi ngồi hoặc đứng, cần giữ thẳng lưng và không cúi người quá sâu. Tránh các động tác gập bụng hoặc xoay mạnh.
Giai đoạn 3: Sau phẫu thuật từ 2 đến 4 tuần
Tập thể dục nhẹ nhàng: Bệnh nhân có thể tăng cường vận động bằng các bài tập nhẹ như đi bộ ngoài trời, tập yoga nhẹ nhàng hoặc bài tập giãn cơ. Tuy nhiên, tránh các hoạt động yêu cầu sử dụng sức mạnh cơ bụng.
5. Điều trị nội khoa tiếp tục ổ loét dạ dày, tá tràng
- Sau khi khâu lỗ thủng, việc điều trị nội khoa để tiếp tục lành vết loét rất quan trọng, ngăn ngừa tái phát và các biến chứng. Điều trị thường bao gồm:
- Sử dụng thuốc ức chế axit (PPI): Thuốc ức chế bơm proton (PPI) như omeprazole hoặc esomeprazole giúp giảm tiết axit dạ dày và bảo vệ niêm mạc dạ dày, tạo điều kiện để vết loét lành nhanh hơn.
- Kháng sinh diệt Helicobacter pylori: Nếu có nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP), bệnh nhân sẽ được kê đơn kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn, ngăn ngừa tái phát ổ loét.
- Điều chỉnh lối sống: Hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá, và các thực phẩm cay nóng để tránh gây kích ứng niêm mạc dạ dày.
6. Theo dõi sau mổ để loại trừ ung thư dạ dày
Đối với bệnh nhân có lỗ thủng dạ dày, cần theo dõi kỹ để loại trừ nguy cơ ung thư dạ dày, đặc biệt trong trường hợp người lớn tuổi hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư.
Các biện pháp theo dõi bao gồm:
- Nội soi kiểm tra sau phẫu thuật (thường sau 6-8 tuần): Nội soi giúp kiểm tra lại tình trạng dạ dày, đánh giá quá trình lành vết loét và phát hiện sớm nếu có dấu hiệu của ung thư. Bác sĩ có thể tiến hành sinh thiết nếu nghi ngờ có khối u.
- Chụp X-quang hoặc CT: Đây là các phương pháp hình ảnh để đánh giá tình trạng dạ dày, xem có tổn thương nghi ngờ ung thư hay không.
- Xét nghiệm máu và dấu ấn ung thư: Các xét nghiệm này giúp đánh giá các chỉ số bất thường có liên quan đến ung thư dạ dày.
Nếu có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào như đau dạ dày kéo dài, buồn nôn, sụt cân không rõ nguyên nhân, bệnh nhân nên thông báo ngay cho bác sĩ để tiến hành kiểm tra và điều trị sớm.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
