Các dấu hiệu nhận biết Viêm ruột thừa cấp

Cùng Dr.NguyenAnhTuan tìm hiểu các dấu hiệu nhận biết Viêm ruột thừa cấp

Dấu hiệu cơ năng

• Đau bụng: bao giờ cũng có và là triệu chứng đầu tiên, cần được khai thác một cách tỉ mỷ. Khởi đầu bệnh nhân đau ở hố chậu phải hay quanh rốn, có khi đau ở thượng vị sau đó mới khu trú ở hố chậu phải. Trong viêm ruột thừa cấp (VRTC), đau bụng thường âm ỉ, liên tục, tăng dần.
• Buồn nôn và nôn: là những dấu hiệu không thường xuyên, xảy ra sau khi đau. Bệnh nhân có khi chỉ buồn nôn, đôi khi nôn ra thức ăn, thậm chí nôn ra dịch mật.
• Rối loạn tiêu hoá: có thể gặp bí trung đại tiện, đi ngoài phân lỏng…

Toàn thân

• Bệnh nhân thường có sốt, nhưng sốt không cao, thân nhiệt chỉ thay đổi trong khoảng 37^o1 đến 38^o Khi sốt cao là ruột thừa (RT) đã hóa mủ hoặc vỡ.
• Kèm theo sốt là vẻ mặt nhiễm khuẩn: môi khô, lưỡi bẩn, hơi thở hôi.

Thực thể

• Đau hố chậu phải: khi thăm khám vùng hố chậu phải bệnh nhân đau. Có thể đau ở các điểm McBurney, Clado, Lanz, điểm sau trên mào chậu phải (trong VRTC sau manh tràng) hoặc cả vùng hố chậu phải ấn đau trong đó điểm McBurney đau nhất. Điểm đau khu trú ở hố chậu phải là triệu chứng hay gặp và quan trọng nhất trong chẩn đoán VRTC.
• Phản ứng cơ vùng hố chậu phải: do ổ bụng bị kích thích trong quá trình viêm, các cơ co phản xạ có tính chất tự vệ chống đau khi bàn tay thầy thuốc ấn sâu vào thành bụng hố chậu phải.
• Kích thích phúc mạc (còn gọi là dấu hiệu Blumberg hoặc Shotkin Blumberg): khi thăm khám dùng đầu ngón tay ấn nhẹ, từ từ vào điểm đau nhất ở vùng hố chậu phải, bệnh nhân vẫn chịu được, sau đó thả tay ra đột ngột, bệnh nhân đau tăng.
• Các dấu hiệu khác: tăng cảm giác da vùng hố chậu phải, Obrasov, Rosing… Tuy nhiên, những dấu hiệu này hiếm gặp và ít có giá trị nên chỉ mang tính chất tham khảo.
• Thăm trực tràng: có thể thấy túi cùng bên phải đau.

Xét nghiệm máu và nước tiểu

• Máu: bạch cầu tăng, công thức bạch cầu chuyển trái.
• Nước tiểu: là xét nghiệm thường quy. Khi thấy bạch cầu hoặc hồng cầu trong nước tiểu nhiều, phải nghĩ tới viêm hoặc sỏi tiết niệu.

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh

• Chụp X-quang (XQ) ổ bụng không chuẩn bị: chụp XQ ổ bụng không chuẩn bị giúp nhận biết được một số bất thường như mức nước, mức hơi, giãn các quai hồi tràng hoặc đại tràng lên. Sự xuất hiện của sỏi phân ở vùng hố chậu phải hoặc khí trong ruột thừa cho phép nghĩ đến viêm ruột thừa cấp.
• Siêu âm: siêu âm bụng là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh được sử dụng rộng rãi trong chẩn đoán VRTC. Những dấu hiệu của viêm ruột thừa (VRT) bao gồm: RT to hơn bình thường, thành RT dày lên, mất tính liên tục, dịch quanh RT (hình 1). Một phân tích tổng hợp 14 nghiên cứu cho thấy khả năng chẩn đoán VRTC của siêu âm có độ nhạy 0,86 và độ đặc hiệu 0,81.

Hình 1. Siêu âm thấy ruột thừa to, dịch ở hố chậu phải

• Chụp cắt lớp vi tính (Computed tomography – CT):

Những hình ảnh của CT gợi ý VRT gồm; RT to (đường kính > 6 mm), thành RT dày, xung quanh RT có dịch. Trong một nghiên cứu phân tích tổng hợp dựa trên kết quả của 12 nghiên cứu ngẫu nhiên khác cho thấy CT chẩn đoán VRTC có độ nhạy 94%, độ đặc hiệu 95%.

Tóm lại:

Bác sĩ đưa ra chẩn đoán viêm ruột thừa dựa vào việc tổng hợp dấu hiệu.

+ Cơ năng: Đau bụng hố phải, buồn nôn, sốt.

+ Khám thực thể: Phản ứng thành bụng hố chậu phải.

+ Cận lâm sàng: Công thức máu có dấu hiệu nhiễm trùng, siêu âm và cắt lớp vi tính thấy kích thước ruột thừa tăng và thâm nhiễm mỡ xung quanh.

>>>Xem thêm: Viêm ruột thừa cấp cần phân biệt với những bệnh gì?