Sau khi thực hiện phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, bệnh nhân cần tuân thủ các nguyên tắc kiêng cữ để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi, ngăn ngừa biến chứng và đạt được kết quả giảm cân như mong muốn. Việc kiêng cữ không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe mà còn giúp cơ thể thích nghi với sự thay đổi về cấu trúc dạ dày sau phẫu thuật. Dưới đây là những điều bệnh nhân cần kiêng cữ và lưu ý trong giai đoạn hậu phẫu.
1. Kiêng ăn uống không đúng cách
Chế độ ăn uống sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày cần được tuân thủ chặt chẽ theo hướng dẫn của bác sĩ, để tránh gây căng thẳng cho dạ dày và ngăn ngừa các biến chứng như rò rỉ hoặc hẹp dạ dày. Bệnh nhân cần kiêng các loại thực phẩm và thức uống có thể gây hại cho dạ dày và cản trở quá trình hồi phục.
Thức ăn cần kiêng:
- Thực phẩm chiên, rán nhiều dầu mỡ.
- Đồ ăn cay, nóng, chứa nhiều gia vị mạnh.
- Thực phẩm có đường và giàu chất béo.
- Thức ăn chế biến sẵn, đồ hộp, và thức ăn nhanh.
Đồ uống cần kiêng:
- Đồ uống có gas như soda và nước ngọt.
- Đồ uống có cồn như rượu bia.
- Cà phê hoặc trà chứa caffeine có thể gây kích thích dạ dày.
Trong khoảng 4-6 tuần đầu tiên, bệnh nhân nên tuân thủ chế độ ăn lỏng và mềm trước khi chuyển dần sang thực phẩm rắn. Sau đó, chế độ ăn uống cần giàu chất dinh dưỡng, ít calo và được chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để giúp dạ dày tiêu hóa dễ dàng.
2. Kiêng uống nước trong bữa ăn
Bệnh nhân cần hạn chế uống nước trong khi ăn, bởi việc này có thể làm giãn dạ dày và gây cảm giác khó chịu, căng tức. Thay vào đó, nên uống nước cách xa bữa ăn, trước hoặc sau bữa ăn ít nhất 30 phút. Điều này giúp giảm áp lực lên dạ dày và ngăn ngừa tình trạng trào ngược dạ dày thực quản.
3. Kiêng các hoạt động thể chất mạnh
Trong giai đoạn hồi phục, bệnh nhân cần kiêng cữ các hoạt động thể chất mạnh để tránh làm tổn thương vùng mổ và gây áp lực lên dạ dày. Các hoạt động thể chất cần kiêng bao gồm:
- Nâng vật nặng.
- Các bài tập thể dục cường độ cao như chạy bộ, nâng tạ, tập gym.
- Căng cơ bụng hoặc thực hiện các động tác gây áp lực lên vùng bụng.
Thời gian kiêng cữ: Trong ít nhất 4-6 tuần đầu sau phẫu thuật, bệnh nhân nên chỉ thực hiện các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ chậm rãi để thúc đẩy tuần hoàn máu và ngăn ngừa huyết khối. Sau khi hồi phục tốt, bệnh nhân có thể dần dần quay lại các hoạt động thể thao, nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu tập luyện cường độ cao.
4. Kiêng hút thuốc và sử dụng chất kích thích
Hút thuốc và sử dụng chất kích thích là những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật, bao gồm nhiễm trùng, rò rỉ từ dạ dày và chậm lành vết mổ. Thuốc lá có thể gây co thắt các mạch máu nhỏ, làm giảm lưu thông máu đến các vết mổ và cản trở quá trình hồi phục.
Lời khuyên: Bệnh nhân nên ngừng hút thuốc ít nhất 6 tuần trước phẫu thuật và tiếp tục kiêng cữ sau phẫu thuật để đảm bảo quá trình hồi phục không bị gián đoạn. Sử dụng các chất kích thích khác cũng cần được loại bỏ hoàn toàn để giảm thiểu nguy cơ gây hại cho sức khỏe.
5. Kiêng lái xe khi đang dùng thuốc giảm đau mạnh
Sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau, đặc biệt là trong vài ngày đầu tiên. Một số loại thuốc giảm đau nhóm opioid có thể gây buồn ngủ và ảnh hưởng đến sự tỉnh táo, do đó bệnh nhân cần kiêng lái xe hoặc điều khiển máy móc trong thời gian sử dụng thuốc để tránh tai nạn.
Thời gian kiêng cữ: Bệnh nhân nên tránh lái xe ít nhất trong tuần đầu sau phẫu thuật, hoặc cho đến khi ngừng sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
6. Kiêng căng thẳng tinh thần và lo lắng quá mức
Tinh thần thoải mái và sự lạc quan là yếu tố quan trọng giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng sau phẫu thuật. Việc lo lắng quá mức hoặc căng thẳng tinh thần có thể gây ra tác động tiêu cực đến quá trình hồi phục, làm chậm quá trình lành vết thương và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Lời khuyên: Bệnh nhân nên giữ tinh thần thoải mái, tham gia các hoạt động thư giãn nhẹ nhàng như thiền, yoga hoặc đi dạo. Việc có sự hỗ trợ từ gia đình và bác sĩ cũng giúp bệnh nhân cảm thấy an tâm hơn trong quá trình hồi phục.
7. Kiêng bỏ qua các buổi tái khám định kỳ
Một trong những yếu tố quan trọng để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra an toàn và không gặp phải các biến chứng là tuân thủ lịch tái khám định kỳ sau phẫu thuật. Bỏ qua các buổi tái khám có thể làm tăng nguy cơ bỏ sót các dấu hiệu cảnh báo và gây trở ngại cho quá trình giảm cân.
Lời khuyên: Bệnh nhân nên tái khám theo đúng lịch hẹn của bác sĩ, bao gồm buổi khám đầu tiên sau phẫu thuật (1 tuần), buổi tái khám sau 1 tháng, và các buổi kiểm tra định kỳ trong 6-12 tháng đầu sau phẫu thuật.
Kết luận
Sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, việc tuân thủ các nguyên tắc kiêng cữ và chăm sóc đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo quá trình hồi phục suôn sẻ và đạt được kết quả giảm cân tối ưu. Bệnh nhân cần kiêng cữ trong ăn uống, tránh các hoạt động thể chất mạnh, bỏ hút thuốc và chất kích thích, cũng như đảm bảo tuân thủ lịch tái khám định kỳ. Với sự hỗ trợ từ bác sĩ và các chuyên gia, bệnh nhân có thể yên tâm về sự an toàn và thành công của quá trình hồi phục.
Tài liệu tham khảo:
"Postoperative Dietary Restrictions in Bariatric Surgery," Obesity Surgery Journal, 2022.
"Guidelines for Physical Activity After Gastric Sleeve Surgery," American Journal of Surgery, 2021.
"Ensuring Safe Recovery After Weight Loss Surgery," Journal of Bariatric Medicine, 2021.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
