Bệnh Crohn là một bệnh viêm mãn tính có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Những biến chứng này không chỉ ảnh hưởng đến đường tiêu hóa mà còn tác động đến các cơ quan khác trong cơ thể. Dưới đây là những biến chứng chính mà người bệnh Crohn có thể gặp phải nếu không được kiểm soát.
1. Tắc ruột (intestinal obstruction)
Tắc ruột là một trong những biến chứng phổ biến và nghiêm trọng nhất của bệnh Crohn. Khi viêm kéo dài, ruột có thể bị hẹp lại do sự dày lên của thành ruột và hình thành sẹo.
- Nguyên nhân tắc ruột: Bệnh Crohn có thể gây viêm xuyên qua các lớp của thành ruột, dẫn đến sự hình thành mô sẹo và làm hẹp lòng ruột. Tắc ruột xảy ra khi phân và chất thải không thể di chuyển qua đoạn ruột bị hẹp.
- Triệu chứng tắc ruột: Đau bụng dữ dội, nôn mửa, chướng bụng, và không thể đi đại tiện hoặc xì hơi là những triệu chứng thường gặp của tắc ruột. Đây là tình trạng cấp cứu cần được can thiệp y tế ngay lập tức, thường bằng phẫu thuật để loại bỏ đoạn ruột bị tắc.
2. Lỗ rò (fistula)
Lỗ rò là một biến chứng khác của bệnh Crohn, xảy ra khi viêm kéo dài dẫn đến sự hình thành các lỗ bất thường nối giữa ruột và các cơ quan khác.
- Lỗ rò đường ruột: Lỗ rò có thể hình thành giữa hai đoạn ruột, làm cho thức ăn hoặc chất thải di chuyển sai đường. Điều này có thể gây nhiễm trùng và đau đớn.
- Lỗ rò đến bàng quang hoặc âm đạo: Lỗ rò cũng có thể nối từ ruột đến bàng quang, âm đạo, hoặc da, gây ra nhiễm trùng tiểu, tiểu tiện đau đớn, hoặc tiết dịch bất thường.
- Điều trị: Lỗ rò thường cần can thiệp phẫu thuật để đóng lại lỗ bất thường và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Nếu không được điều trị, lỗ rò có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề khác.
3. Áp xe (abscess)
Áp xe là sự tích tụ của mủ do viêm nhiễm và thường xảy ra gần vùng bị viêm nặng trong ruột.
- Áp xe trong ổ bụng: Khi ruột bị viêm nặng và nhiễm trùng, các ổ áp xe có thể hình thành trong ổ bụng hoặc các mô xung quanh. Triệu chứng bao gồm đau bụng, sốt, và sưng đỏ ở vùng áp xe.
- Điều trị áp xe: Áp xe thường phải được dẫn lưu qua phẫu thuật hoặc thông qua dẫn lưu qua da. Nếu không được điều trị, áp xe có thể vỡ và gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng hơn như viêm phúc mạc.
4. Viêm khớp và các biến chứng ngoài đường tiêu hóa
Bệnh Crohn không chỉ ảnh hưởng đến đường tiêu hóa mà còn có thể gây ra viêm ở các khớp và cơ quan khác ngoài ruột.
- Viêm khớp (arthritis): Nhiều người bệnh Crohn có thể phát triển viêm khớp, gây đau và sưng các khớp, đặc biệt là khớp gối, khớp háng, và khớp vai. Đây là một biến chứng phổ biến liên quan đến phản ứng viêm toàn thân.
- Viêm mắt và da: Bệnh Crohn cũng có thể gây viêm mắt (viêm màng bồ đào) và các tổn thương trên da như loét hoặc đỏ da. Những vấn đề này cần được điều trị kịp thời để ngăn ngừa tổn thương vĩnh viễn.
- Loãng xương (osteoporosis): Viêm mãn tính và sử dụng corticosteroid để điều trị Crohn có thể dẫn đến loãng xương, làm tăng nguy cơ gãy xương.
5. Suy dinh dưỡng (malnutrition)
Suy dinh dưỡng là một biến chứng thường gặp ở người mắc bệnh Crohn do ruột không thể hấp thụ đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là khi bệnh ảnh hưởng đến ruột non.
- Kém hấp thụ dinh dưỡng: Tình trạng viêm và loét trong ruột non làm giảm khả năng hấp thụ các dưỡng chất thiết yếu như vitamin, khoáng chất, và protein. Điều này dẫn đến suy dinh dưỡng và thiếu hụt vitamin, đặc biệt là vitamin B12, sắt, và vitamin D.
- Suy nhược cơ thể: Người bệnh Crohn có thể bị suy nhược cơ thể, sụt cân, và mất khối cơ do tình trạng kém hấp thụ chất dinh dưỡng và tiêu chảy kéo dài.
6. Ung thư đại tràng (colorectal cancer)
Người mắc bệnh Crohn, đặc biệt là những người có viêm kéo dài ở đại tràng, có nguy cơ cao phát triển ung thư đại tràng.
- Nguy cơ ung thư: Nguy cơ mắc ung thư đại tràng tăng lên theo thời gian nếu viêm ruột kéo dài và không được kiểm soát tốt. Những người có bệnh Crohn ở đại tràng cần được tầm soát ung thư định kỳ thông qua nội soi đại tràng.
- Tầm soát sớm: Việc phát hiện và điều trị ung thư đại tràng ở giai đoạn sớm rất quan trọng trong việc cải thiện tiên lượng và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân.
7. Viêm phúc mạc (peritonitis)
Viêm phúc mạc là một tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng xảy ra khi có sự rò rỉ hoặc vỡ ruột, khiến vi khuẩn và chất thải từ ruột tràn vào khoang bụng.
- Nguyên nhân viêm phúc mạc: Biến chứng này thường do tắc ruột, áp xe vỡ, hoặc lỗ rò. Viêm phúc mạc là tình trạng cấp cứu cần phẫu thuật khẩn cấp để ngăn ngừa nguy cơ tử vong.
- Triệu chứng viêm phúc mạc: Đau bụng dữ dội, sốt cao, buồn nôn, và cứng bụng là những dấu hiệu của viêm phúc mạc. Nếu bạn gặp các triệu chứng này, cần đi cấp cứu ngay lập tức.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu bạn có các triệu chứng nghi ngờ bệnh Crohn như tiêu chảy kéo dài, đau bụng, máu trong phân, hoặc sụt cân, bạn nên đi khám bác sĩ ngay. Phát hiện sớm bệnh Crohn và quản lý bệnh đúng cách sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng và duy trì chất lượng cuộc sống.
Kết luận:
Bệnh Crohn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời, bao gồm tắc ruột, lỗ rò, áp xe, suy dinh dưỡng, viêm khớp, và ung thư đại tràng. Quản lý bệnh hiệu quả và đi khám bác sĩ thường xuyên sẽ giúp bạn kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
.jpg)
