Xuất huyết tiêu hóa có thể yêu cầu phẫu thuật khi các biện pháp điều trị nội khoa và can thiệp nội soi không kiểm soát được tình trạng chảy máu, hoặc khi xuất huyết nặng đe dọa tính mạng bệnh nhân. Dưới đây là các tình huống cụ thể cần phẫu thuật trong điều trị xuất huyết tiêu hóa:
1. Xuất huyết không kiểm soát được bằng nội soi
- Nội soi thất bại: Khi các biện pháp cầm máu bằng nội soi, chẳng hạn như tiêm thuốc, kẹp cầm máu, hoặc sử dụng các thiết bị nhiệt, không hiệu quả trong việc kiểm soát chảy máu. Điều này có thể xảy ra ở các vết loét lớn, có mạch máu lớn bị tổn thương, hoặc trong các trường hợp mà nội soi không thể tiếp cận được.
- Xuất huyết tái phát: Sau khi đã can thiệp nội soi thành công ban đầu, nếu xuất huyết tái phát và tiếp tục không thể kiểm soát được qua các phương pháp nội soi, phẫu thuật có thể cần thiết để giải quyết triệt để nguồn gốc chảy máu.
2. Xuất huyết ồ ạt, đe dọa tính mạng
- Mất máu nặng: Khi bệnh nhân mất lượng máu lớn trong thời gian ngắn, dẫn đến sốc mất máu và không thể duy trì huyết động ổn định bằng các biện pháp hồi sức và truyền máu. Các dấu hiệu sốc bao gồm tụt huyết áp, nhịp tim nhanh, da lạnh và nhợt nhạt.
- Sốc không đáp ứng: Mặc dù đã truyền máu và dịch truyền nhiều nhưng huyết áp vẫn tụt, nhịp tim nhanh, có thể kèm theo suy thận cấp hoặc suy đa cơ quan.
3. Nguyên nhân cơ bản đòi hỏi phẫu thuật
- Loét dạ dày tá tràng thủng: Loét dạ dày hoặc tá tràng có thể dẫn đến thủng, gây viêm phúc mạc, tình trạng này đòi hỏi phẫu thuật khẩn cấp để vá thủng và kiểm soát chảy máu.
- Ung thư dạ dày hoặc đại trực tràng: Trong trường hợp ung thư là nguyên nhân gây xuất huyết và không thể kiểm soát được bằng nội soi, phẫu thuật cắt bỏ khối u có thể cần thiết để ngăn chặn xuất huyết và xử lý triệt để bệnh lý ác tính.
- Giãn tĩnh mạch thực quản: Khi xuất huyết từ giãn tĩnh mạch thực quản không kiểm soát được bằng nội soi và thuốc, phẫu thuật tạo shunt (nối tĩnh mạch cửa với hệ tuần hoàn khác để giảm áp lực) hoặc phẫu thuật thắt tĩnh mạch trực tiếp có thể được thực hiện.
4. Các biến chứng của xuất huyết
Viêm phúc mạc hoặc viêm túi thừa có biến chứng: Các biến chứng này có thể cần phẫu thuật nếu có liên quan đến xuất huyết tiêu hóa nặng mà không thể kiểm soát nội khoa.
Xuất huyết từ các bệnh lý mạch máu: Ví dụ như xuất huyết do dị dạng mạch máu (AVM) hoặc bệnh lý mạch máu khác, khi các phương pháp nội soi và can thiệp qua da không thành công.
5. Phẫu thuật dự phòng
Xuất huyết tái phát nguy cơ cao: Ở những bệnh nhân có nguy cơ cao tái phát xuất huyết sau điều trị nội soi (như bệnh nhân xơ gan với giãn tĩnh mạch thực quản lớn), phẫu thuật dự phòng có thể được cân nhắc để ngăn ngừa xuất huyết tái phát.
Lưu ý quan trọng
Quyết định phẫu thuật cần được cân nhắc kỹ lưỡng, dựa trên tình trạng tổng thể của bệnh nhân, các bệnh lý nền kèm theo, mức độ nguy cơ của xuất huyết và khả năng thành công của các biện pháp điều trị không phẫu thuật. Bệnh nhân lớn tuổi hoặc có nhiều bệnh lý nền có thể gặp nhiều rủi ro hơn trong phẫu thuật, do đó các quyết định điều trị cần có sự tham vấn kỹ lưỡng từ các chuyên khoa liên quan.
Phẫu thuật trong điều trị xuất huyết tiêu hóa là biện pháp cuối cùng khi các phương pháp khác không hiệu quả. Sự can thiệp kịp thời và chính xác có thể cứu sống bệnh nhân và giảm thiểu nguy cơ biến chứng lâu dài.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
