Điều trị bệnh trĩ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, từ các phương pháp thay đổi lối sống và điều trị tại nhà cho đến các phương pháp điều trị y tế và phẫu thuật. Dưới đây là các phương pháp điều trị bệnh trĩ được chia thành hai nhóm chính: phương pháp nội khoa (dành cho trĩ nhẹ) và phương pháp ngoại khoa (dành cho trĩ nặng hoặc không đáp ứng với điều trị nội khoa).
1. Phương pháp điều trị nội khoa (không phẫu thuật)
Phương pháp điều trị nội khoa chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tiến triển. Điều này thường được áp dụng cho bệnh trĩ ở mức độ nhẹ đến trung bình, đặc biệt là trĩ độ 1 và độ 2.
- Thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt: Đây là biện pháp đầu tiên và quan trọng nhất trong điều trị bệnh trĩ. Một chế độ ăn giàu chất xơ, uống đủ nước, và tránh ngồi hoặc đứng quá lâu là những yếu tố quan trọng để giảm áp lực lên vùng hậu môn.
- Chất xơ: Nghiên cứu từ Journal of Gastroenterology cho thấy việc bổ sung chất xơ có thể giảm triệu chứng chảy máu và đau trĩ đến 50%. Người lớn nên tiêu thụ khoảng 25-30 gram chất xơ mỗi ngày từ nguồn rau, củ, quả, và ngũ cốc nguyên cám.
- Ngâm hậu môn trong nước ấm: Việc ngâm hậu môn trong nước ấm khoảng 10-15 phút mỗi ngày có thể giúp giảm đau, giảm sưng, và thư giãn cơ vòng hậu môn. Đây là một phương pháp điều trị đơn giản nhưng hiệu quả trong việc giảm triệu chứng bệnh trĩ.
- Sử dụng thuốc bôi hoặc viên đặt hậu môn: Các loại thuốc bôi hoặc viên đặt chứa hydrocortisone hoặc lidocaine giúp giảm viêm, sưng, và ngứa. Một số loại thuốc có thể giúp co búi trĩ và giảm đau tức thời. Theo nghiên cứu trên American Journal of Colorectal Disease, thuốc bôi và viên đặt hậu môn có hiệu quả trong việc giảm triệu chứng trĩ nội độ 1 và 2.
- Thuốc giảm đau không kê đơn: Các loại thuốc như acetaminophen, ibuprofen, hoặc aspirin có thể giúp giảm đau và viêm tạm thời. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp điều trị triệu chứng và không giải quyết nguyên nhân gốc rễ của bệnh.
2. Phương pháp điều trị ngoại khoa (phẫu thuật)
Đối với trĩ nặng, bao gồm trĩ nội độ 3 và 4, hoặc trĩ ngoại huyết khối, các phương pháp phẫu thuật thường được xem xét. Những phương pháp này giúp loại bỏ hoàn toàn búi trĩ hoặc ngăn chặn nguồn cung cấp máu đến búi trĩ, từ đó làm cho nó co lại.
- Thắt búi trĩ bằng dây thun (Rubber band ligation): Đây là phương pháp phổ biến nhất để điều trị trĩ
nội độ 2 và độ 3. Bác sĩ sẽ sử dụng dây thun nhỏ để thắt chặt búi trĩ, làm ngừng dòng máu cung cấp cho búi trĩ, khiến nó co lại và tự rụng sau vài ngày. Theo Journal of Colorectal Surgery, phương pháp này có tỷ lệ thành công trên 80% và ít gây biến chứng.
- Chích xơ búi trĩ (Sclerotherapy): Trong phương pháp này, bác sĩ tiêm một chất làm xơ hóa vào búi trĩ, làm cho các tĩnh mạch co lại và búi trĩ dần biến mất. Đây là một lựa chọn phù hợp cho trĩ độ 1 và 2. Một nghiên cứu từ World Journal of Gastroenterology cho thấy chích xơ có tỷ lệ thành công lên đến 70-75% đối với bệnh nhân trĩ nội độ 1 và 2.
- Liệu pháp đông lạnh (Cryotherapy): Phương pháp này sử dụng nhiệt độ cực thấp để làm đông và tiêu diệt búi trĩ. Đây là một phương pháp ít xâm lấn nhưng có thể gây đau sau điều trị.
- Cắt trĩ bằng laser (Laser hemorrhoidectomy): Phương pháp này sử dụng tia laser để cắt bỏ búi trĩ hoặc làm co lại. Đây là một thủ thuật ít gây đau đớn và thường được áp dụng cho trĩ độ 2 và 3. Tuy nhiên, nó không phổ biến bằng thắt búi trĩ bằng dây thun do chi phí cao hơn.
- Phẫu thuật Longo (PPH – Procedure for Prolapse and Hemorrhoids): Đây là phương pháp cắt trĩ bằng máy khâu vòng, áp dụng cho các trường hợp trĩ nội sa độ 3 và 4. Phẫu thuật Longo giúp đưa búi trĩ trở lại vị trí ban đầu và cắt bỏ nguồn cung cấp máu cho búi trĩ. Một nghiên cứu từ European Journal of Colorectal Surgery cho thấy tỷ lệ thành công của phương pháp này lên đến 90%, với thời gian hồi phục nhanh hơn so với phương pháp cắt trĩ truyền thống.
- Cắt trĩ truyền thống (Hemorrhoidectomy): Đây là phương pháp phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn búi trĩ. Cắt trĩ truyền thống được áp dụng cho các trường hợp trĩ nội độ 3, 4 hoặc trĩ ngoại huyết khối, khi các phương pháp khác không hiệu quả. Mặc dù phương pháp này hiệu quả, nhưng thời gian hồi phục lâu hơn và có thể gây đau sau phẫu thuật.
3. Các phương pháp điều trị kết hợp
Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể được điều trị kết hợp nhiều phương pháp, bao gồm cả nội khoa và ngoại khoa, để đạt hiệu quả tốt nhất. Ví dụ, đối với trĩ độ 2, bác sĩ có thể kết hợp điều trị bằng dây thun và sử dụng thuốc bôi hậu môn để giảm triệu chứng nhanh chóng hơn.
4. Phương pháp điều trị hiện đại
Ngoài các phương pháp truyền thống, nhiều kỹ thuật hiện đại đã được phát triển để điều trị bệnh trĩ, bao gồm:
- Phương pháp HCPT (High-frequency Coagulation Technology): Đây là một kỹ thuật sử dụng sóng tần số cao để làm đông búi trĩ, từ đó làm co búi trĩ mà không cần phẫu thuật cắt bỏ. Phương pháp này ít gây đau và có thời gian hồi phục ngắn.
- Phương pháp RFA (Radiofrequency Ablation): Sử dụng sóng radio để đốt cháy và loại bỏ búi trĩ. Đây là phương pháp ít xâm lấn và ít gây biến chứng hơn so với phẫu thuật truyền thống.
Kết luận:
Bệnh trĩ có thể được điều trị hiệu quả bằng nhiều phương pháp khác nhau, từ thay đổi lối sống và chế độ ăn uống, đến các thủ thuật can thiệp và phẫu thuật. Mức độ bệnh trĩ và tình trạng cụ thể của bệnh nhân sẽ quyết định phương pháp điều trị phù hợp. Trong mọi trường hợp, điều quan trọng là người bệnh nên tìm kiếm tư vấn từ bác sĩ để có kế hoạch điều trị tối ưu và tránh các biến chứng không mong muốn.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
