Mặc dù vô sinh là một biến chứng hiếm gặp sau phẫu thuật thoát vị bẹn, nhưng nó có thể xảy ra do những yếu tố cụ thể liên quan đến phẫu thuật và cấu trúc giải phẫu vùng bẹn. Dưới đây là những thông tin chi tiết liên quan đến vấn đề này.
1. Vì sao sau mổ thoát vị bẹn lại có thể bị vô sinh?
Vô sinh sau phẫu thuật thoát vị bẹn thường liên quan đến tổn thương hoặc sự thay đổi chức năng của các cấu trúc liên quan đến hệ thống sinh sản, đặc biệt là ở nam giới:
- Tổn thương ống dẫn tinh (Vas deferens): Ống dẫn tinh, là ống dẫn tinh trùng từ tinh hoàn lên niệu đạo, đi qua ống bẹn cùng với cấu trúc khác. Trong quá trình phẫu thuật thoát vị bẹn, ống dẫn tinh có thể bị tổn thương, cắt hoặc chèn ép, dẫn đến gián đoạn dòng chảy của tinh trùng.
- Suy giảm cung cấp máu đến tinh hoàn: Phẫu thuật thoát vị bẹn có thể gây tổn thương hoặc chèn ép các mạch máu cung cấp cho tinh hoàn, chẳng hạn như động mạch tinh hoàn. Khi lưu lượng máu đến tinh hoàn bị giảm, có thể dẫn đến teo tinh hoàn, ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng.
- Phản ứng viêm và mô sẹo: Quá trình phẫu thuật có thể gây viêm nhiễm và hình thành mô sẹo tại vùng bẹn. Mô sẹo này có thể gây chèn ép hoặc làm thay đổi cấu trúc bình thường của ống dẫn tinh và các mạch máu, dẫn đến ảnh hưởng đến chức năng sinh sản.
- Nhiệt độ tăng cao: Sự thay đổi cấu trúc vùng bẹn sau phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến hệ thống điều hòa nhiệt độ của tinh hoàn, khiến nhiệt độ tăng lên và ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh.
- Tổn thương thần kinh: Các dây thần kinh đi qua ống bẹn không chỉ cung cấp cảm giác mà còn liên quan đến chức năng của hệ thống sinh sản. Tổn thương những dây thần kinh này có thể ảnh hưởng đến chức năng cương dương và sinh lý.
2. Tỷ lệ mắc biến chứng vô sinh sau phẫu thuật thoát vị bẹn
Tỷ lệ mắc vô sinh sau phẫu thuật thoát vị bẹn là rất thấp, thường dưới 1% ở các nghiên cứu. Tuy nhiên, tỷ lệ có thể thay đổi tùy thuộc vào kỹ thuật phẫu thuật, kinh nghiệm của phẫu thuật viên, và tình trạng cụ thể của bệnh nhân.
Nguy cơ vô sinh cao hơn ở những trường hợp phẫu thuật thoát vị bẹn có biến chứng hoặc trong những trường hợp tái phát, khi vùng phẫu thuật bị tổn thương nhiều hơn.
3. Nguyên nhân
Kỹ thuật phẫu thuật không chính xác: Việc thao tác không cẩn thận có thể gây tổn thương ống dẫn tinh hoặc mạch máu tinh hoàn.
Sử dụng lưới tổng hợp: Lưới tổng hợp có thể gây ra phản ứng viêm hoặc mô sẹo quá mức, gây chèn ép lên ống dẫn tinh hoặc các mạch máu tinh hoàn.
Phẫu thuật thoát vị bẹn tái phát: Những lần phẫu thuật sau làm tăng nguy cơ tổn thương các cấu trúc quan trọng do mô sẹo và tổn thương từ phẫu thuật trước đó.
4. Triệu chứng
- Khó khăn trong việc thụ tinh: Nam giới có thể gặp khó khăn trong việc có con do số lượng hoặc chất lượng tinh trùng giảm.
- Teo tinh hoàn: Tinh hoàn có thể bị teo do thiếu máu nuôi dưỡng hoặc tổn thương nhiệt độ. Teo tinh hoàn có thể đi kèm với đau nhẹ hoặc cảm giác khó chịu.
- Đau tinh hoàn hoặc vùng bẹn: Một số nam giới có thể trải qua đau kéo dài hoặc khó chịu ở vùng bẹn, bìu, hoặc tinh hoàn sau phẫu thuật.
5. Chẩn đoán
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra vùng bẹn và bìu, đánh giá kích thước và hình dạng của tinh hoàn, cũng như tìm kiếm các dấu hiệu tổn thương hoặc biến chứng sau mổ.
- Phân tích tinh dịch: Xét nghiệm tinh dịch có thể được thực hiện để đánh giá số lượng, chất lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng. Đây là chỉ số quan trọng để đánh giá khả năng sinh sản.
- Siêu âm Doppler: Siêu âm Doppler có thể được sử dụng để kiểm tra lưu lượng máu đến tinh hoàn và đánh giá tình trạng của các cấu trúc trong bìu.
- MRI hoặc CT scan: Trong các trường hợp phức tạp, chụp MRI hoặc CT scan có thể được sử dụng để xác định tổn thương chi tiết hơn đến các cấu trúc vùng bẹn và bìu.
6. Làm thế nào để hạn chế biến chứng vô sinh?
- Chọn phẫu thuật viên có kinh nghiệm: Kỹ thuật phẫu thuật chính xác là yếu tố quan trọng nhất để giảm nguy cơ vô sinh sau phẫu thuật thoát vị bẹn. Lựa chọn phẫu thuật viên có kinh nghiệm và chuyên môn cao có thể giúp giảm thiểu nguy cơ tổn thương các cấu trúc quan trọng.
- Sử dụng kỹ thuật phẫu thuật ít xâm lấn: Phẫu thuật nội soi được thực hiện bởi các phẫu thuật viên có kinh nghiệm có thể giúp giảm nguy cơ tổn thương thần kinh, mạch máu và ống dẫn tinh.
- Cẩn thận khi sử dụng lưới tổng hợp: Lưới tổng hợp cần được chọn lựa kỹ càng và đặt đúng vị trí để tránh gây ra phản ứng viêm hoặc chèn ép lên ống dẫn tinh và mạch máu tinh hoàn.
- Theo dõi sát sau mổ: Theo dõi cẩn thận bệnh nhân sau phẫu thuật để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu nào của biến chứng. Điều này giúp can thiệp kịp thời và ngăn ngừa tổn thương lâu dài.
7. Lời khuyên dành cho bệnh nhân
- Tuân thủ hướng dẫn sau mổ: Bệnh nhân nên tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của bác sĩ về chăm sóc sau phẫu thuật, bao gồm nghỉ ngơi, tránh nâng vật nặng và các hoạt động gắng sức.
- Theo dõi sức khỏe định kỳ: Sau phẫu thuật, bệnh nhân nên thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ để đảm bảo không có biến chứng nào xảy ra và mọi vấn đề được xử lý kịp thời.
- Thông báo sớm về triệu chứng bất thường: Nếu bệnh nhân cảm thấy đau kéo dài, khó chịu hoặc có dấu hiệu bất thường liên quan đến sinh sản, nên liên hệ với bác sĩ ngay để được kiểm tra và xử lý.
- Duy trì lối sống lành mạnh: Duy trì cân nặng hợp lý, không hút thuốc và hạn chế rượu bia có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật.
- Tìm tư vấn chuyên gia sinh sản: Trong trường hợp có dấu hiệu vô sinh hoặc giảm khả năng sinh sản sau phẫu thuật, bệnh nhân nên tìm kiếm sự tư vấn từ chuyên gia sinh sản để được kiểm tra và điều trị phù hợp.
Vô sinh sau mổ thoát vị bẹn là biến chứng hiếm gặp nhưng có thể gây lo lắng cho bệnh nhân. Với việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa và quản lý biến chứng kịp thời, hầu hết các bệnh nhân có thể tránh được tình trạng này và duy trì khả năng sinh sản bình thường.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
.jpg)
