Thoát vị bẹn tái phát sau phẫu thuật là một vấn đề mà cả bệnh nhân và bác sĩ cần quan tâm. Dưới đây là những thông tin chi tiết liên quan đến tình trạng này.
1. Vì sao sau mổ thoát vị bẹn lại có thể bị tái phát?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thoát vị bẹn tái phát sau phẫu thuật:
Kỹ thuật phẫu thuật không hoàn hảo:
- Vị trí lưới không chính xác: Nếu lưới tổng hợp không được đặt chính xác hoặc không đủ lớn để che phủ toàn bộ khu vực yếu, nguy cơ thoát vị tái phát sẽ tăng lên.
- Thiếu kỹ năng của phẫu thuật viên: Kỹ năng và kinh nghiệm của phẫu thuật viên đóng vai trò quan trọng. Phẫu thuật viên thiếu kinh nghiệm có thể không nhận diện hết các điểm yếu trong thành bụng hoặc không cố định lưới một cách chính xác.
Sử dụng vật liệu lưới không phù hợp:
Lưới kém chất lượng hoặc không phù hợp với kích thước thoát vị có thể dẫn đến tái phát. Ngoài ra, các lưới không được cố định tốt có thể di chuyển và không thực hiện được chức năng của mình.
Các yếu tố bệnh nhân:
- Ho mạn tính: Những bệnh nhân mắc các bệnh lý gây ho kéo dài, như bệnh phổi mạn tính, dễ bị thoát vị tái phát do áp lực ổ bụng tăng cao.
- Táo bón và căng thẳng khi đi vệ sinh: Tình trạng này tạo ra áp lực lớn lên thành bụng, làm tăng nguy cơ tái phát.
- Béo phì: Béo phì gây áp lực cao hơn lên thành bụng và có thể làm yếu vùng phẫu thuật.
- Hoạt động gắng sức sớm: Không tuân thủ hướng dẫn sau phẫu thuật, nâng vật nặng hoặc hoạt động gắng sức quá sớm sau mổ có thể dẫn đến tái phát.
Nhiễm trùng sau phẫu thuật:
Nhiễm trùng vùng phẫu thuật có thể làm yếu thành bụng và lưới tổng hợp, tạo điều kiện cho thoát vị tái phát.
Yếu tố tự nhiên của mô:
Một số bệnh nhân có mô liên kết yếu bẩm sinh, làm cho vùng bẹn dễ bị thoát vị ngay cả sau phẫu thuật sửa chữa.
2. Tỷ lệ tái phát
Tỷ lệ tái phát thoát vị bẹn sau phẫu thuật dao động từ 1-5%, tùy thuộc vào nhiều yếu tố như kỹ thuật phẫu thuật, kinh nghiệm của phẫu thuật viên, và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
Với việc sử dụng lưới tổng hợp chất lượng cao và kỹ thuật phẫu thuật hiện đại, tỷ lệ tái phát có thể giảm xuống dưới 1-2%.
3. Biểu hiện lâm sàng
- Khối phồng ở vùng bẹn tái xuất hiện: Khối phồng có thể xuất hiện tại hoặc gần vị trí đã phẫu thuật trước đó. Khối này có thể tăng kích thước khi đứng hoặc ho, và có thể giảm khi nằm.
- Đau hoặc khó chịu: Bệnh nhân có thể cảm thấy đau hoặc cảm giác căng tại vùng phẫu thuật. Đau có thể tăng lên khi nâng vật nặng hoặc thực hiện các hoạt động gắng sức.
- Cảm giác căng thẳng hoặc áp lực: Một số bệnh nhân mô tả cảm giác nặng nề hoặc áp lực tại vùng bẹn.
- Thoát vị nghẹt: Trong trường hợp nghiêm trọng, thoát vị tái phát có thể bị nghẹt, gây đau đột ngột, buồn nôn, nôn mửa, và cần can thiệp y tế ngay lập tức.
4. Chẩn đoán
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ khám vùng bẹn để tìm kiếm các dấu hiệu của thoát vị tái phát, như khối phồng khi bệnh nhân đứng, ho hoặc gắng sức.
- Siêu âm: Là phương pháp không xâm lấn để xác định có thoát vị tái phát hay không. Siêu âm giúp nhìn rõ cấu trúc bên trong vùng bẹn và xác định sự hiện diện của khối thoát vị.
- CT scan hoặc MRI: Sử dụng trong các trường hợp phức tạp hoặc khi siêu âm không cho kết quả rõ ràng. Những phương pháp này cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về cấu trúc nội tạng và có thể phát hiện các thoát vị nhỏ hoặc sâu.
5. Điều trị
Phẫu thuật sửa chữa thoát vị tái phát:
- Phẫu thuật nội soi: Là lựa chọn ưu tiên cho thoát vị tái phát, đặc biệt khi lần phẫu thuật đầu tiên là mổ mở. Phẫu thuật nội soi cho phép phẫu thuật viên làm việc từ phía trong ổ bụng và đặt lưới mới.
- Mổ mở: Nếu thoát vị tái phát sau phẫu thuật nội soi, mổ mở có thể là lựa chọn tốt hơn. Phương pháp này cho phép phẫu thuật viên tiếp cận trực tiếp vùng phẫu thuật và sửa chữa một cách triệt để.
- Sử dụng lưới tổng hợp: Việc sử dụng lưới tổng hợp lớn hơn và chất lượng cao hơn có thể giúp giảm nguy cơ tái phát lần nữa. Lưới cần được cố định chắc chắn và phủ kín vùng yếu.
- Sửa chữa mô tái tạo (tissue repair): Được sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt, đặc biệt khi không thể sử dụng lưới do nhiễm trùng hoặc phản ứng dị ứng.
6. Lời khuyên để hạn chế tái phát
- Tuân thủ hướng dẫn sau mổ: Bệnh nhân nên tuân thủ chặt chẽ các chỉ dẫn của bác sĩ về chăm sóc sau phẫu thuật, bao gồm hạn chế nâng vật nặng, tránh căng thẳng quá mức trong vài tuần đầu sau mổ.
- Quản lý ho và táo bón: Điều trị ho mãn tính và tránh táo bón là quan trọng để giảm áp lực lên vùng phẫu thuật. Bệnh nhân nên được hướng dẫn cách duy trì đường thở sạch sẽ và ăn chế độ ăn giàu chất xơ.
- Giảm cân nếu cần: Béo phì là một yếu tố nguy cơ lớn cho thoát vị tái phát. Giảm cân và duy trì cân nặng khỏe mạnh sẽ giúp giảm áp lực lên thành bụng.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Sau khi hồi phục, các bài tập nhẹ nhàng có thể giúp củng cố cơ bụng và cải thiện sức mạnh của thành bụng, ngăn ngừa thoát vị tái phát.
- Tránh hoạt động gắng sức: Sau phẫu thuật, tránh các hoạt động gắng sức quá sớm, chẳng hạn như nâng vật nặng, tập thể hình cường độ cao, hoặc các động tác làm tăng áp lực bụng.
- Theo dõi sức khỏe định kỳ: Bệnh nhân nên theo dõi sức khỏe định kỳ và kiểm tra vùng bẹn để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu nào của thoát vị tái phát.
7. Kết luận
Thoát vị bẹn tái phát sau phẫu thuật là một vấn đề phức tạp, nhưng có thể phòng ngừa và quản lý hiệu quả. Nhận thức về các yếu tố nguy cơ và tuân thủ hướng dẫn y tế sau phẫu thuật là chìa khóa để giảm thiểu nguy cơ tái phát. Phẫu thuật sửa chữa thoát vị tái phát cần được thực hiện bởi các phẫu thuật viên có kinh nghiệm để đảm bảo kết quả tốt nhất và hạn chế tái phát thêm.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
