Thường nhắc đến béo phì người ta nghĩ ngay đến những biến chứng liên quan trực tiếp như tim mạch, xương khớp, gan nhiễm mỡ, tiểu đường … Ít ai để ý rằng, béo phì cũng là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các bệnh lý đường tiêu hóa do các quai mỡ bám vào thành ruột, táo bón là một trong những bệnh lý đó.

1. Nguyên nhân người béo phì hay bị táo bón

Táo bón – tình trạng khó đi tiêu, vì phân bị cứng trong ruột, có liên quan đến rối loạn tiêu hóa và thói quen ăn uống. Tuy nhiên, béo phì cũng là một trong những nguyên nhân gây táo bón, vì chất béo trong cơ thể cũng có thể làm cứng phân trong ruột.

Người béo phì thường có nguy cơ cao hơn bị táo bón do một số nguyên nhân sau đây:

• Chế độ ăn uống: Người béo phì thường tiêu thụ ít chất xơ trong khẩu phần ăn hằng ngày. Chất xơ là một thành phần quan trọng giúp duy trì chức năng tiêu hóa và phòng ngừa táo bón. Thiếu chất xơ có thể làm chậm quá trình di chuyển của thức ăn qua ruột, gây ra táo bón.
• Ít hoạt động thể chất: Người béo phì thường có lối sống ít hoạt động và thiếu vận động. Điều này có thể dẫn đến sự giảm đi động ruột và gây ra táo bón.
• Sự thay đổi nội tiết tố: Một số nghiên cứu cho thấy người béo phì có khả năng cao hơn bị rối loạn nội tiết tố, chẳng hạn như kháng insulin. Những rối loạn này có thể ảnh hưởng đến chức năng ruột và gây táo bón.
• Các yếu tố tâm lý: Cảm giác căng thẳng, lo lắng và áp lực tâm lý có thể ảnh hưởng đến hoạt động ruột và góp phần vào táo bón

Các yếu tố về lối sống sinh hoạt và tâm lý là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến táo bón ở người béo phì 

2. Hậu quả của táo bón

Táo bón kéo dài có thể gây ra một số hậu quả và vấn đề sức khỏe, bao gồm:

• Khó chịu và đau bụng: Táo bón có thể gây ra cảm giác khó chịu, căng thẳng và đau bụng. Điều này là do chất thải tích tụ trong ruột và tạo áp lực.
• Tăng nguy cơ các bệnh lý túi thừa đại tràng, từ đó có thể gây biến chứng viêm, áp xe, chảy máu hay thủng túi thừa đại tràng, có thể nguy hiểm tới tính mạng.
• Nứt kẽ hậu môn, trĩ, sa niêm mạc trực tràng: Khi phải thực hiện nỗ lực mạnh để đi đại tiện, các đám tĩnh mạch trĩ, niêm mạc trực tràng và da vùng hậu môn có thể bị tổn thương và viêm nhiễm, dẫn đến các bệnh lý vùng hậu môn trực tràng. Các tổn thương mạn tính kéo dài vùng hậu môn trực tràng có thể làm tăng nguy cơ ung thư vùng hậu môn trực tràng.
• Tăng nguy cơ tăng huyết áp và các hậu quả của tăng huyết áp như đột quỵ và nhồi máu cơ tim: Táo bón kéo dài có thể gây tăng áp lực trong hệ tiêu hóa, và điều này có thể tác động đến hệ tim mạch và tăng nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp. Một số bệnh nhân sau nỗ lực đi đại tiện phải rặn mạnh đã khởi phát biến chứng đột quỵ và nhồi máu cơ tim.
• Rối loạn chức năng ruột: Táo bón kéo dài có thể gây ra rối loạn chức năng ruột, làm giảm nhu động ruột và gây ra vấn đề tiêu hóa như khó tiêu, ợ chua, và khí đầy bụng.

Để tránh những hậu quả này, quan trọng là bạn phải giảm cân và duy trì một chế độ ăn uống giàu chất xơ, uống đủ nước, tăng cường hoạt động thể chất. Nếu không thể tự giải quyết vấn đề táo bón. Bác sĩ có thể đề xuất các biện pháp điều trị và điều chỉnh lối sống để giúp giải quyết vấn đề táo bón.

3. Táo bón kéo dài có thể là một trong các yếu tố làm tăng khả năng bị ung thư đại trực tràng

Hiện tại, chưa có bằng chứng cụ thể cho thấy táo bón kéo dài trực tiếp gây ra ung thư đại tràng. Tuy nhiên, táo bón kéo dài có mối liên hệ chặt chẽ với ung thư đại trực tràng. Một số nghiên cứu đã chứng minh được mối liên quan giữa táo bón và tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Đây là một số cơ chế có thể giải thích mối liên hệ này:

• Độc tố và chất kích thích: Khi thức ăn di chuyển chậm qua ruột, chất thải trong hệ tiêu hóa có thể tích tụ và tạo ra độc tố. Những chất độc tố này có thể gây tổn thương tế bào ruột và tăng nguy cơ ung thư đại tràng.
• Tác động lên hệ vi khuẩn đường ruột: Táo bón kéo dài có thể thay đổi cấu trúc và hoạt động của hệ vi khuẩn đường ruột. Sự mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột có thể là nguyên nhân làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng.
• Tác động lên lớp biều mô tuyến của đại tràng, có thể gây nên những tổn thương tiền ung thư: Táo bón kéo dài có thể tăng áp lực trong ruột và gây sự tăng sản biểu mô tuyến và gây nên những tổn thương tiền ung thư. Điều này có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng ung thư đại tràng là một bệnh phức tạp và có nhiều yếu tố góp phần, bao gồm di truyền, lối sống, chế độ ăn uống và tuổi tác. Táo bón không phải lúc nào cũng gây ung thư đại tràng, và nguy cơ sẽ tăng nếu có nhiều yếu tố khác đi kèm.

Táo bón kéo dài có thể gây ra táo bón mạn tính và nguy cơ ung thư đại trực tràng 

4. Biện pháp khắc phục táo bón ở người béo phì 

Táo bón là một vấn đề về tiêu hóa phổ biến. Tình trạng này có thể bắt nguồn từ một chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý, béo phì tác động, hay chế độ sinh hoạt không lành mạnh.

Nếu không chữa táo bón sớm có thể khiến sức khỏe của bạn bị ảnh hưởng đặc biệt là bệnh trĩ, cũng như tình trạng béo phì của bạn trở nên trầm trọng hơn.

Để giảm nguy cơ bị táo bón, người béo phì có thể áp dụng những biện pháp sau:

• Tăng cường tiêu thụ chất xơ từ rau, quả, ngũ cốc nguyên hạt và hạt
• Thực hiện hoạt động thể chất đều đặn
• Uống đủ nước hàng ngày để duy trì độ ẩm cho ruột
• Hạn chế stress và tìm các phương pháp giảm căng thẳng như yoga, meditate, hoặc tập thể dục để giảm tác động tâm lý lên ruột
• sử dụng thuốc nhuận tràng và các thực phẩm hỗ trợ cân bằng men vi sinh đường ruột
• Giảm cân