Béo phì và rối loạn lipid máu có mối quan hệ phức tạp ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tim mạch. Rối loạn lipid máu, đặc trưng bởi nồng độ lipid bất thường trong máu, là hậu quả phổ biến của bệnh béo phì. Tìm hiểu mối tương tác phức tạp giữa béo phì và rối loạn lipid máu là điều cần thiết để hiểu được sự đóng góp chung của chúng đối với nguy cơ tim mạch.

1. Tác động của béo phì đến rối loạn lipid máu

Mức độ Triglyceride tăng cao

• Một dấu hiệu đặc trưng của rối loạn lipid máu liên quan đến béo phì là nồng độ chất béo trung tính tăng cao.
• Lượng calo dư thừa, đặc biệt là từ carbohydrate tinh chế và đường, góp phần tích tụ chất béo trung tính trong máu.
• Triglyceride tăng cao là thành phần chính của rối loạn lipid máu và thường thấy ở những người béo phì.

Kháng insulin và tích lũy Triglyceride

• Kháng insulin, một đặc điểm chung của bệnh béo phì, đóng vai trò then chốt trong việc điều hòa rối loạn chuyển hóa lipid.
• Khi các tế bào trở nên đề kháng với insulin, chất béo trung tính không được loại bỏ khỏi máu một cách hiệu quả, dẫn đến sự tích tụ của chúng. Quá trình này góp phần làm tăng nồng độ chất béo trung tính, một đặc điểm đặc trưng của rối loạn lipid máu.

Giảm cholesterol HDL

• Béo phì thường liên quan đến việc giảm mức cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL), thường được gọi là cholesterol “tốt”.
• Cholesterol HDL rất quan trọng để vận chuyển cholesterol ra khỏi mô và quay trở lại gan để xử lý.
• Mức cholesterol HDL thấp hơn là một thành phần quan trọng của rối loạn lipid máu và góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Viêm mô mỡ

• Tình trạng viêm mãn tính ở mức độ thấp liên quan đến béo phì có tác động trực tiếp đến quá trình chuyển hóa lipid.
• Mô mỡ bị viêm sẽ giải phóng các cytokine gây viêm, phá vỡ chức năng bình thường của lipoprotein, bao gồm cả cholesterol HDL.
• Sự thay đổi do viêm gây ra trong chuyển hóa lipid càng góp phần gây ra rối loạn lipid máu.

Tăng cholesterol LDL

• Béo phì có liên quan đến sự gia tăng cholesterol lipoprotein mật độ thấp (LDL), thường được gọi là cholesterol “xấu”.
• Cholesterol LDL vận chuyển cholesterol đến các mô và mức cholesterol quá mức có thể dẫn đến hình thành các mảng bám động mạch, làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và các biến cố tim mạch.

Tác động của thói quen ăn kiêng

• Thói quen ăn kiêng không lành mạnh liên quan đến béo phì, chẳng hạn như ăn nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, góp phần làm tăng mức cholesterol LDL.
• Sự kết hợp giữa lựa chọn chế độ ăn uống kém và trọng lượng cơ thể dư thừa tạo ra tác dụng hiệp đồng, làm trầm trọng thêm tình trạng rối loạn lipid máu.

2. Giải quyết rối loạn lipid máu ở bệnh béo phì

Quản lý rối loạn lipid máu trong bối cảnh béo phì đòi hỏi một cách tiếp cận nhiều mặt nhằm giải quyết cả việc quản lý cân nặng và tối ưu hóa hồ sơ lipid.

Kế hoạch quản lý cân nặng

Quản lý cân nặng hiệu quả là nền tảng trong việc giải quyết tình trạng rối loạn lipid máu liên quan đến béo phì. Áp dụng chế độ ăn uống cân bằng, kiểm soát khẩu phần ăn và kết hợp hoạt động thể chất thường xuyên là những thành phần cơ bản của chiến lược quản lý cân nặng thành công.

Sửa đổi chế độ ăn uống

Thực hiện sửa đổi chế độ ăn uống, bao gồm giảm lượng chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa đồng thời tăng cường thực phẩm giàu chất xơ, có thể tác động tích cực đến cấu hình lipid. Những thay đổi này hỗ trợ cả việc quản lý cân nặng và sức khỏe tim mạch.

Quản lý dược phẩm

Trong một số trường hợp, các chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể kê đơn thuốc để kiểm soát tình trạng rối loạn lipid máu và giảm nguy cơ tim mạch. Thuốc có thể được xem xét kết hợp với việc điều chỉnh lối sống, đặc biệt khi rối loạn lipid máu vẫn còn là mối lo ngại đáng kể.
XEM THÊM: Tăng mỡ máu có nguy hiểm không?