Thừa cân, béo phì và ung thư

Có rất nhiều yếu tố có thể khiến một người trở nên béo phì, gồm các yếu tố di truyền, nội tiết tố, môi trường, cảm xúc và văn hóa. Những người thừa cân có nguy cơ cao mắc nhiều vấn đề sức khỏe như tiểu đường týp 2, huyết áp cao và bệnh tim mạch. Thừa cân cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư

1. Béo phì có nguy cơ mắc các ung thư gì?

Theo kết quả khảo sát trên thế giới, tỷ lệ tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư của người thừa cân, béo phì so với người bình thường như sau:

  • Ung thư tử cung: tăng lên 4-7 lần, đặc biệt ở những phụ nữ mãn kinh chưa sử dụng liệu pháp hormon thay thế.
  • Ung thư thực quản: cao gấp 2-4 lần.
  • Ung thư dạ dày: cao gần gấp đôi.
  • Ung thư gan: cao gấp đôi.
  • Ung thư thận: cao gấp đôi.
  • Đa u tủy: tăng nguy cơ từ 15- 20%.
  • U màng não: tăng lên từ 25- 50%.
  • Ung thư tụy: cao gấp 1,5 lần.
  • Ung thư đại tràng: cao hơn 30%.
  • Ung thư túi mật: tăng 60% , phụ nữ cao hơn nam giới.
  • Ung thư vú: trước mãn kinh tăng 15%, sau mãn kinh tăng từ 20- 40%. Béo phì cũng là một yếu tố nguy cơ ung thư vú ở nam giới.
  • Ung thư buồng trứng: tăng 10%.
  • Ung thư tuyến giáp: chỉ tăng nhẹ 10%.

Một số bệnh ung thư người béo phi có nguy cơ mắc.

2. Vì sao béo phì dễ bị ung thư?

Các nhà nghiên cứu khoa học đưa ra 6 cơ chế lý giải tại sao thừa cân, béo phì tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư như sau:

  • Người béo phì thường dễ bị mắc các chứng bệnh sẽ gây tổn thương DNA dẫn tới ung thư. Ví dụ: ung thư biểu mô tuyến thực quản, Béo phì dễ bị sỏi mật, là nguy cơ gây ung thư túi mật, Viêm đại tràng mãn tính và viêm gan mạn tính gây ung thư gan.
  • Mô mỡ sinh tổng hợp một lượng estrogen dư thừa, nồng độ estrogen cao liên quan gia tăng nguy cơ ung thư vú, nội mạc tử cung, buồng trứng,…
  • Người béo phì thường tăng insulin và insulin growth factor-1 (IGF-1). Có thể thúc đẩy sự phát triển của ung thư đại tràng, thận, tuyến tiền liệt và ung thư nội mạc tử cung.
  • Các tế bào mỡ cũng có thể có các tác động trực tiếp và gián tiếp lên các chất điều chỉnh tăng trưởng tế bào khác bao gồm mTOR và AMP kinase.
  • Các cơ chế khác có thể làm béo phì có thể ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư bao gồm thay đổi tính chất cơ học của mô liên kết quanh tế bào vú, thay đổi phản ứng miễn dịch, tác động lên hệ thống kappa beta nhân và quá trình stress oxy hóa.

Cơ chế rối loạn ở mức độ tế bào ở bệnh nhân béo phì

Với những nghiên cứu chuyên sâu về chất béo, mô mỡ không chỉ là kho chứa “năng lượng” cho cơ thể mà là một tuyến nội tiết thật sự. Đặc biệt, câu hỏi Tại sao người béo phì có nguy cơ bị ung thư cao hơn người bình thường đã được phần nào lý giải. Như thế, phòng ngừa và chữa béo phì vô hình trung cũng là phòng chống ung thư.

3. Phòng chống béo phì cũng chính là phòng chống ung thư

Để phòng chống béo phì và các bệnh ung thư liên quan đến béo phì cần thực hiện tốt các khuyến nghị sau:

  • Ăn nhiều rau xanh, trái cây, thịt nạc và ngũ cốc nguyên hạt.
  • Hạn chế ăn nhiều thức ăn có nguồn gốc từ động vật, đồ ăn có nhiều năng lượng như thức ăn nhanh, đồ ăn và đồ uống có nhiều đường, đồ rán xào.
  • Hạn chế uống rượu bia, hút thuốc lá thuốc lào
  • Tăng cường vận động: đi bộ, chơi thể thao, lao động chân tay… Tập thể dục ít nhất ít nhất 30 phút mỗi ngày

4. Gợi ý cho những người thừa cân hoặc béo phì

Nếu đang thừa cân hoặc béo phì, tốt nhất nên bắt đầu bằng cách thực hiện các bước để giảm cân thông qua dinh dưỡng và tập thể dục.

Đôi khi thay đổi dinh dưỡng và tăng hoạt động thể chất là không đủ. Có những bước khác mà bạn có thể thực hiện. Thí dụ như :

phuong-phap-thu-nho-da-day

Phương pháp thu nhỏ dạ dày giảm béo.

  • Thay đổi trong hành vi lối sống: Đầu tiên, thay đổi hành vi để giảm lượng thức ăn tiêu thụ và tăng hoạt động thể chất. Một bác sĩ chuyên về giảm cân có thể giúp đỡ bạn.
  • Hỗ trợ thay đổi hành vi: Đối với nhiều người, thừa cân hoặc béo phì là phức tạp chứ không đơn giản chỉ là ăn quá nhiều và tập thể dục quá ít. Điều quan trọng là nhận được hỗ trợ khi bạn đang cố gắng giảm cân.
  • Phẫu thuật: Có thể làm cho dạ dày nhỏ hơn. Điều này được gọi là phẫu thuật giảm cân hoặc phẫu thuật giảm béo. Đây có thể là một lựa chọn cho những người có chỉ số BMI từ 30 trở lên.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *