Vét hạch (lymphadenectomy) là một phần quan trọng trong phẫu thuật điều trị ung thư trực tràng, nhằm loại bỏ các hạch bạch huyết xung quanh trực tràng để kiểm tra sự xâm lấn của tế bào ung thư. Việc vét hạch không chỉ giúp xác định giai đoạn bệnh chính xác hơn mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ tái phát và cải thiện kết quả điều trị cho bệnh nhân. Dưới đây là phân tích chi tiết về vai trò và quy trình vét hạch trong ung thư trực tràng:
1. Mục đích của vét hạch
Đánh giá giai đoạn bệnh:
Việc kiểm tra sự xâm lấn của tế bào ung thư vào các hạch bạch huyết giúp xác định giai đoạn bệnh chính xác hơn, từ đó đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp. Ung thư trực tràng có sự xâm lấn hạch bạch huyết được phân loại vào giai đoạn III hoặc cao hơn, liên quan đến tiên lượng xấu hơn so với giai đoạn không xâm lấn hạch.
Tiên lượng và đánh giá nguy cơ tái phát:
Số lượng và tình trạng hạch bạch huyết bị xâm lấn là yếu tố tiên lượng quan trọng trong ung thư trực tràng. Sự hiện diện của các hạch bạch huyết dương tính (có tế bào ung thư) liên quan đến nguy cơ tái phát cao hơn và giảm tỷ lệ sống sót. Vét hạch toàn diện giúp loại bỏ các hạch bạch huyết chứa tế bào ung thư, từ đó giảm nguy cơ tái phát tại chỗ và di căn xa.
Hỗ trợ quyết định điều trị bổ trợ:
Kết quả của vét hạch có thể ảnh hưởng đến quyết định sử dụng điều trị bổ trợ sau mổ, như hóa trị bổ trợ hoặc xạ trị. Bệnh nhân có hạch bạch huyết dương tính thường được chỉ định điều trị bổ trợ để giảm nguy cơ tái phát.
2. Quy trình vét hạch trong phẫu thuật ung thư trực tràng
Vét hạch trong phẫu thuật TME (Total Mesorectal Excision):
Phương pháp TME: TME là kỹ thuật phẫu thuật tiêu chuẩn trong điều trị ung thư trực tràng, bao gồm cắt bỏ toàn bộ trực tràng và mesorectum, trong đó có các hạch bạch huyết. Phương pháp này giúp loại bỏ toàn diện các hạch bạch huyết xung quanh trực tràng, giảm nguy cơ tái phát tại chỗ. Trong phẫu thuật này, toàn bộ nhóm hạch dọc theo cuống mạc mạc treo tràng dưới cũng được lấy bỏ triệt để.
Quy trình: Trong quá trình TME, phẫu thuật viên cắt bỏ trực tràng cùng với mesorectum, bao gồm toàn bộ mô mỡ xung quanh và các hạch bạch huyết trong mạc treo trực tràng. Mesorectum được lấy ra toàn bộ từ trực tràng đến tận chỗ bám của nó, đảm bảo tất cả các hạch bạch huyết liên quan được loại bỏ.
Vét hạch mở rộng (Lateral Pelvic Lymph Node Dissection - LPLND):
Mục đích: LPLND là quy trình vét hạch mở rộng hơn, được thực hiện khi có nghi ngờ về sự di căn của tế bào ung thư vào các hạch bạch huyết bên (lateral lymph nodes) ở hai bên vùng chậu, ngoài phạm vi của mesorectum. Đây là các hạch không nằm trong phạm vi vét hạch tiêu chuẩn của TME.
Quy trình: LPLND bao gồm cắt bỏ các hạch bạch huyết nằm dọc theo động mạch chậu và các mạch máu lớn khác trong vùng chậu. Quy trình này đòi hỏi kỹ năng phẫu thuật cao và thường chỉ được thực hiện bởi các phẫu thuật viên chuyên môn trong những trường hợp có nguy cơ cao hoặc bằng chứng hình ảnh học về sự di căn hạch chậu bên.
3. Lợi ích của vét hạch trong ung thư trực tràng
Nâng cao độ chính xác của chẩn đoán giai đoạn:
Vét hạch giúp xác định chính xác sự hiện diện của tế bào ung thư trong các hạch bạch huyết, từ đó nâng cao độ chính xác của chẩn đoán giai đoạn. Điều này rất quan trọng trong việc lập kế hoạch điều trị và tiên lượng bệnh.
Giảm nguy cơ tái phát:
Bằng cách loại bỏ các hạch bạch huyết có tế bào ung thư, vét hạch giúp giảm nguy cơ tái phát tại chỗ và tái phát xa, từ đó cải thiện kết quả sống sót dài hạn cho bệnh nhân.
Hỗ trợ quyết định điều trị bổ trợ:
Thông tin từ vét hạch giúp các bác sĩ quyết định liệu bệnh nhân có cần điều trị bổ trợ (hóa trị hoặc xạ trị) sau phẫu thuật hay không, để tối ưu hóa khả năng loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư và giảm nguy cơ tái phát.
4. Thách thức và hạn chế của vét hạch
Biến chứng phẫu thuật:
Vét hạch, đặc biệt là vét hạch mở rộng, có thể làm tăng nguy cơ biến chứng phẫu thuật như nhiễm trùng, tổn thương mạch máu, tổn thương thần kinh, và phù nề chi dưới do cản trở dòng chảy bạch huyết.
Khó khăn trong xác định hạch bạch huyết:
Đôi khi, việc xác định và lấy mẫu đầy đủ các hạch bạch huyết có thể gặp khó khăn, đặc biệt ở những bệnh nhân có mỡ bụng dày hoặc giải phẫu vùng chậu phức tạp.
Sự cần thiết của chuyên môn cao:
Vét hạch hiệu quả đòi hỏi kỹ năng và kinh nghiệm cao từ phẫu thuật viên. Đảm bảo vét hạch đủ số lượng và chất lượng là điều quan trọng để đạt được kết quả chẩn đoán và điều trị tốt.
5. Tiêu chuẩn vét hạch trong ung thư trực tràng
Số lượng hạch bạch huyết:
Theo hướng dẫn của nhiều tổ chức y tế, tối thiểu 12 hạch bạch huyết nên được vét và kiểm tra để đảm bảo đánh giá chính xác sự xâm lấn của tế bào ung thư. Số lượng này được coi là tiêu chuẩn để đảm bảo độ chính xác của giai đoạn bệnh.
Kiểm tra, làm giải phẫu bệnh hạch toàn diện:
Việc kiểm tra, làm giải phẫu bệnh hạch toàn diện là cần thiết để giảm thiểu nguy cơ bỏ sót các hạch bạch huyết dương tính, từ đó ảnh hưởng đến kế hoạch điều trị và tiên lượng.
6. Kết luận
Vét hạch đóng vai trò quan trọng trong phẫu thuật điều trị ung thư trực tràng, giúp xác định giai đoạn bệnh, giảm nguy cơ tái phát, và hỗ trợ quyết định điều trị bổ trợ. Mặc dù có thể đi kèm với nguy cơ biến chứng, lợi ích của việc vét hạch, đặc biệt là khi thực hiện bởi phẫu thuật viên có kinh nghiệm, vượt trội hơn so với những rủi ro. Vét hạch toàn diện và đảm bảo tiêu chuẩn về số lượng hạch bạch huyết được kiểm tra là điều cần thiết để đảm bảo hiệu quả điều trị và tiên lượng tốt cho bệnh nhân ung thư trực tràng.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
