
Sau khi trải qua phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, tốc độ giảm cân của mỗi người có thể khác nhau. Trong khi một số bệnh nhân giảm cân nhanh chóng, những người khác có thể gặp phải tình trạng giảm cân chậm hơn. Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ giảm cân giúp bệnh nhân có kỳ vọng thực tế và điều chỉnh lối sống phù hợp hơn để đạt kết quả tốt nhất. Dưới đây là những lý do khiến một số người giảm cân chậm hơn sau phẫu thuật giảm cân.
1. Sự khác biệt về trao đổi chất
Trao đổi chất là quá trình cơ thể chuyển hóa thức ăn và calo thành năng lượng. Những người có quá trình trao đổi chất chậm thường đốt cháy ít calo hơn, ngay cả khi họ ăn cùng một lượng thức ăn như người khác. Điều này có thể khiến quá trình giảm cân diễn ra chậm hơn.
- Tuổi tác: Trao đổi chất có xu hướng chậm lại khi tuổi tác tăng lên. Do đó, người lớn tuổi có thể giảm cân chậm hơn so với người trẻ.
- Di truyền: Yếu tố di truyền cũng ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất. Một số người có cơ địa đốt cháy calo chậm hơn, khiến việc giảm cân gặp nhiều khó khăn.
2. Tình trạng bệnh lý nền
Những bệnh lý nền như tiểu đường loại 2, hội chứng chuyển hóa, hoặc rối loạn hormone có thể làm chậm quá trình giảm cân sau phẫu thuật. Ví dụ, bệnh nhân tiểu đường có thể có quá trình chuyển hóa insulin không hiệu quả, làm giảm khả năng kiểm soát cân nặng.
- Tiểu đường loại 2: Bệnh nhân tiểu đường loại 2 thường có tình trạng kháng insulin, khiến cơ thể khó kiểm soát lượng đường trong máu và làm chậm quá trình giảm cân.
- Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): Những phụ nữ bị PCOS thường gặp khó khăn trong việc giảm cân do sự mất cân bằng hormone và khả năng chuyển hóa bị suy giảm.
3. Không tuân thủ chế độ ăn uống sau phẫu thuật
Chế độ ăn uống sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày đóng vai trò quan trọng quyết định đến hiệu quả giảm cân. Nếu bệnh nhân không tuân thủ đúng chế độ ăn uống do bác sĩ đề ra, ví dụ như ăn quá nhiều calo hoặc ăn thực phẩm không lành mạnh, tốc độ giảm cân sẽ bị chậm lại.
- Tiêu thụ thực phẩm giàu calo: Nếu bệnh nhân tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt, đồ chiên, hoặc thực phẩm chế biến sẵn, cơ thể sẽ không đốt cháy đủ calo để tạo ra sự thiếu hụt năng lượng cần thiết cho việc giảm cân.
- Khẩu phần ăn quá lớn: Sau phẫu thuật, dạ dày đã được thu nhỏ, nhưng nếu bệnh nhân vẫn ăn quá nhiều, dạ dày có thể giãn nở trở lại và làm mất hiệu quả giảm cân.
4. Thiếu vận động và tập luyện
Tập thể dục và vận động đều đặn là yếu tố quan trọng giúp cơ thể đốt cháy calo và duy trì sự trao đổi chất. Nếu bệnh nhân không vận động đủ sau phẫu thuật, quá trình giảm cân sẽ diễn ra chậm hơn.
- Thiếu hoạt động thể chất: Bệnh nhân cần thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng và dần dần tăng cường cường độ để giúp cơ thể đốt cháy thêm calo. Những bệnh nhân ít vận động thường gặp khó khăn trong việc giảm cân nhanh chóng.
- Chế độ tập luyện không phù hợp: Một số bệnh nhân có thể tập luyện không đủ hoặc thực hiện các bài tập không phù hợp với tình trạng sức khỏe sau phẫu thuật, dẫn đến giảm cân chậm.
5. Tình trạng giãn dạ dày trở lại
Dạ dày sau phẫu thuật đã được thu nhỏ để giúp bệnh nhân ăn ít hơn và no nhanh hơn. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân không tuân thủ đúng chế độ ăn và ăn quá mức, dạ dày có thể giãn nở trở lại, làm giảm cảm giác no và khiến bệnh nhân tiêu thụ nhiều calo hơn.
Nguy cơ giãn dạ dày: Nếu dạ dày giãn trở lại, bệnh nhân có thể ăn nhiều hơn mà không cảm thấy no, dẫn đến tăng cân hoặc giảm cân rất chậm.
6. Yếu tố tâm lý và cảm xúc
Căng thẳng, lo âu, hoặc trầm cảm có thể ảnh hưởng đến quá trình giảm cân sau phẫu thuật. Một số bệnh nhân sử dụng thức ăn để giải tỏa cảm xúc (emotional eating), dẫn đến việc tiêu thụ quá nhiều calo, đặc biệt là các thực phẩm không lành mạnh.
- Emotional eating: Khi đối mặt với cảm xúc tiêu cực, một số người có xu hướng ăn uống nhiều hơn hoặc ăn không kiểm soát, dẫn đến quá trình giảm cân bị gián đoạn.
- Stress và hormone: Căng thẳng có thể gây ra sự mất cân bằng hormone, khiến cơ thể tích trữ mỡ thay vì đốt cháy năng lượng, làm chậm quá trình giảm cân.
7. Sự thiếu kiên trì và động lực
Giảm cân là một quá trình lâu dài và đòi hỏi sự kiên trì. Nếu bệnh nhân mất động lực hoặc không kiên trì tuân thủ chế độ ăn uống và vận động, tốc độ giảm cân sẽ bị chậm lại.
- Mất động lực: Khi quá trình giảm cân không diễn ra nhanh như mong đợi, một số bệnh nhân có thể cảm thấy nản lòng và bỏ qua các nguyên tắc cần thiết để tiếp tục giảm cân.
- Thiếu kiên trì: Để đạt được kết quả tốt nhất, bệnh nhân cần duy trì các thói quen lành mạnh trong suốt quá trình hồi phục và sau khi đã đạt mục tiêu cân nặng ban đầu.
Kết luận
Tốc độ giảm cân sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày có thể chậm lại ở một số bệnh nhân do nhiều yếu tố như quá trình trao đổi chất, bệnh lý nền, thói quen ăn uống, mức độ vận động, tâm lý và cảm xúc. Để tối ưu hóa kết quả giảm cân, bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc chăm sóc sau phẫu thuật, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, vận động thường xuyên và nhận sự hỗ trợ từ bác sĩ và gia đình. Việc hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ giảm cân giúp bệnh nhân điều chỉnh kịp thời để đạt được mục tiêu giảm cân an toàn và hiệu quả.
Tài liệu tham khảo:
"Metabolic Factors Affecting Weight Loss After Bariatric Surgery," Obesity Surgery Journal, 2022.
"The Impact of Psychological Factors on Postoperative Weight Loss," Journal of Bariatric Medicine, 2021.
"Role of Exercise in Long-Term Weight Loss Maintenance After Sleeve Gastrectomy," American Journal of Bariatric Surgery, 2020.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ: