Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày là phương pháp phổ biến để giảm cân và điều trị béo phì, nhưng nhiều bệnh nhân thường lo lắng rằng phẫu thuật này có thể ảnh hưởng đến các bệnh lý tiêu hóa đã có từ trước, như trào ngược dạ dày thực quản (GERD), loét dạ dày tá tràng, hoặc các vấn đề tiêu hóa khác. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng phẫu thuật này không chỉ giúp giảm cân mà còn cải thiện một số bệnh lý tiêu hóa nhất định, trong khi đối với một số bệnh khác, bệnh nhân cần tuân thủ chế độ điều trị và theo dõi sau phẫu thuật để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
1. Ảnh hưởng của phẫu thuật đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng phổ biến ở những bệnh nhân béo phì, khi lượng mỡ thừa ở vùng bụng tăng áp lực lên dạ dày và cơ thắt thực quản dưới, khiến axit dạ dày dễ trào ngược lên thực quản. Nhiều bệnh nhân lo ngại rằng phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày có thể làm tình trạng GERD trở nên tồi tệ hơn, nhưng thực tế, nghiên cứu cho thấy kết quả khác nhau tùy thuộc vào cơ địa mỗi người.
- Số liệu nghiên cứu: Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Surgical Endoscopy, khoảng 60-70% bệnh nhân bị GERD đã cải thiện triệu chứng sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày nhờ vào việc giảm áp lực từ mỡ thừa. Tuy nhiên, có khoảng 20-30% bệnh nhân có thể gặp tình trạng trào ngược nghiêm trọng hơn sau phẫu thuật, do cấu trúc dạ dày mới gây áp lực lên cơ thắt thực quản dưới. Với những bệnh nhân này, các phương pháp điều trị GERD bổ sung hoặc điều chỉnh chế độ ăn uống có thể giúp kiểm soát triệu chứng tốt hơn .
- Lưu ý cho bệnh nhân GERD: Trước khi phẫu thuật, bệnh nhân mắc GERD nên tham khảo ý kiến bác sĩ về tình trạng của mình và có thể xem xét các lựa chọn phẫu thuật khác, như phẫu thuật cắt dạ dày tạo hình (Roux-en-Y gastric bypass), phương pháp này đã được chứng minh là có hiệu quả cao trong việc kiểm soát GERD.
2. Ảnh hưởng đến bệnh loét dạ dày tá tràng
Bệnh nhân mắc loét dạ dày tá tràng thường lo lắng rằng phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày có thể làm trầm trọng thêm tình trạng loét hoặc làm tăng nguy cơ loét do thay đổi cấu trúc dạ dày và quá trình tiêu hóa. Tuy nhiên, phẫu thuật này thực tế có thể giúp cải thiện tình trạng loét ở một số bệnh nhân nhờ việc giảm sản xuất axit dạ dày và áp lực trong dạ dày.
- Số liệu nghiên cứu: Theo một nghiên cứu công bố trên Obesity Surgery, tỷ lệ bệnh nhân gặp biến chứng loét sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày là dưới 5%, trong khi nhiều bệnh nhân có tiền sử loét dạ dày tá tràng báo cáo rằng họ thấy tình trạng loét được cải thiện sau khi giảm cân và điều chỉnh chế độ ăn uống .
- Điều trị và theo dõi sau phẫu thuật: Để ngăn ngừa nguy cơ loét sau phẫu thuật, bệnh nhân thường được khuyến nghị sử dụng thuốc ức chế bơm proton (PPI) trong một thời gian nhất định sau phẫu thuật để giảm sản xuất axit và bảo vệ niêm mạc dạ dày.
3. Ảnh hưởng đến hội chứng ruột kích thích (IBS)
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một rối loạn tiêu hóa mãn tính ảnh hưởng đến chức năng ruột và gây ra triệu chứng như đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón. Mặc dù phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày không trực tiếp điều trị IBS, việc giảm cân và thay đổi chế độ ăn uống sau phẫu thuật có thể giúp cải thiện triệu chứng của bệnh này.
- Số liệu nghiên cứu: Theo một nghiên cứu đăng trên American Journal of Gastroenterology, khoảng 50-60% bệnh nhân mắc IBS báo cáo rằng triệu chứng của họ đã cải thiện sau phẫu thuật, đặc biệt là giảm đầy hơi và cải thiện chức năng tiêu hóa. Tuy nhiên, một số bệnh nhân cũng có thể gặp tình trạng thay đổi chức năng tiêu hóa, như tăng tần suất đại tiện hoặc tiêu chảy, đặc biệt trong giai đoạn đầu sau phẫu thuật .
- Lưu ý cho bệnh nhân IBS: Sau phẫu thuật, bệnh nhân IBS cần theo dõi chặt chẽ chế độ ăn uống, tránh các thực phẩm có thể kích thích ruột và tuân thủ chế độ ăn uống do bác sĩ dinh dưỡng khuyến nghị.
4. Ảnh hưởng đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD)
Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) là một tình trạng bệnh lý phổ biến ở những người béo phì, khi lượng mỡ thừa tích tụ trong gan dẫn đến viêm gan và suy giảm chức năng gan. Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày đã được chứng minh là một phương pháp hiệu quả để cải thiện tình trạng này nhờ vào việc giảm cân và giảm lượng mỡ tích tụ trong gan.
Số liệu nghiên cứu: Một nghiên cứu từ Journal of Hepatology cho thấy, hơn 80% bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ đã cải thiện tình trạng gan sau khi giảm cân nhờ phẫu thuật. Trong đó, 50% bệnh nhân đã giảm hoàn toàn tình trạng viêm gan sau 12 tháng .
5. Cải thiện viêm túi mật và các vấn đề về mật
Bệnh nhân béo phì có nguy cơ cao mắc các vấn đề liên quan đến túi mật, bao gồm sỏi mật và viêm túi mật. Sau khi giảm cân nhanh chóng nhờ phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, nguy cơ mắc sỏi mật có thể tăng lên trong ngắn hạn do sự thay đổi trong chuyển hóa cholesterol. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc và các biện pháp phòng ngừa có thể giúp giảm nguy cơ này.
Số liệu nghiên cứu: Theo một nghiên cứu công bố trên tạp chí Digestive Diseases and Sciences, 20-30% bệnh nhân sau phẫu thuật có nguy cơ mắc sỏi mật trong vòng 12 tháng, nhưng tỷ lệ biến chứng nghiêm trọng liên quan đến sỏi mật rất thấp. Để ngăn ngừa sỏi mật, bệnh nhân thường được khuyến nghị sử dụng ursodeoxycholic acid trong 6 tháng đầu sau phẫu thuật.
Lời kết
Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày có thể ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực đến một số bệnh lý tiêu hóa đã có từ trước. Đối với các bệnh lý như gan nhiễm mỡ không do rượu, loét dạ dày tá tràng, và hội chứng ruột kích thích (IBS), phẫu thuật có thể giúp cải thiện triệu chứng nhờ vào việc giảm cân và thay đổi chế độ ăn uống. Tuy nhiên, bệnh nhân mắc trào ngược dạ dày thực quản (GERD) cần tham khảo kỹ lưỡng ý kiến bác sĩ trước khi phẫu thuật để đảm bảo lựa chọn phương pháp phù hợp nhất. Với việc tuân thủ chế độ điều trị và theo dõi sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể đạt được hiệu quả giảm cân tốt và cải thiện sức khỏe tổng thể mà không làm trầm trọng thêm các bệnh lý tiêu hóa.
Tài liệu tham khảo:
Surgical Endoscopy, Study on GERD Post-Sleeve Gastrectomy, 2018.
Obesity Surgery, Peptic Ulcer and Bariatric Surgery Outcomes, 2019.
American Journal of Gastroenterology, IBS Symptom Improvement After Bariatric Surgery, 2020.
Journal of Hepatology, Fatty Liver Improvement Post-Bariatric Surgery, 2017.
Digestive Diseases and Sciences, Gallstones Risk After Bariatric Surgery, 2019.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
.jpg)
.jpg)
