Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày là phương pháp phổ biến giúp bệnh nhân béo phì và thừa cân giảm cân một cách hiệu quả. Tuy nhiên, phương pháp này tác động mạnh mẽ đến hệ tiêu hóa, đòi hỏi bệnh nhân phải thích nghi với những thay đổi trong cơ thể. Dưới đây là các ảnh hưởng của phẫu thuật này đối với hệ tiêu hóa và cách xử lý:
1. Giảm dung tích dạ dày
Sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, dung tích của dạ dày giảm xuống còn khoảng 20-30% so với kích thước ban đầu. Điều này giúp hạn chế lượng thức ăn tiêu thụ trong mỗi bữa ăn, từ đó dẫn đến giảm cân. Tuy nhiên, do dung tích dạ dày bị thu nhỏ, bệnh nhân có thể cảm thấy no rất nhanh và phải học cách điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp.
Một nghiên cứu của Obesity Surgery cho thấy bệnh nhân sau phẫu thuật tiêu thụ trung bình 500-700 kcal mỗi ngày, so với 2000-2500 kcal trước phẫu thuật, dẫn đến giảm trọng lượng đáng kể trong 6 tháng đầu.
2. Thay đổi quá trình tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng
Việc thu nhỏ dạ dày không chỉ giới hạn khả năng chứa thức ăn mà còn ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa. Dạ dày nhỏ hơn làm giảm sự phân giải cơ bản của thức ăn, khiến thức ăn di chuyển nhanh hơn xuống ruột non, gây ra hiện tượng hấp thu dinh dưỡng không hiệu quả, đặc biệt là các chất như protein, chất béo, vitamin, và khoáng chất.
Theo nghiên cứu từ American Journal of Clinical Nutrition, khoảng 20-30% bệnh nhân sau phẫu thuật giảm cân có nguy cơ thiếu hụt các vitamin và khoáng chất như vitamin B12, canxi, và sắt. Bệnh nhân cần bổ sung các chất này qua thực phẩm chức năng hoặc thông qua chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng để tránh các vấn đề sức khỏe do thiếu hụt.
3. Khả năng tiêu hóa thức ăn nặng và chất béo
Sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, dạ dày không còn đủ khả năng tiêu hóa tốt các thức ăn giàu chất béo hoặc các món ăn nặng, phức tạp. Việc ăn quá nhiều thức ăn dầu mỡ có thể gây ra cảm giác buồn nôn, đau bụng hoặc tiêu chảy. Do đó, bệnh nhân sau phẫu thuật cần phải thực hiện chế độ ăn ít chất béo và giàu protein để hỗ trợ tiêu hóa.
Một nghiên cứu từ Surgical Endoscopy cho thấy 70% bệnh nhân sau phẫu thuật gặp khó khăn trong việc tiêu hóa thức ăn giàu chất béo và chuyển sang chế độ ăn ít béo giúp họ cảm thấy khỏe mạnh hơn.
4. Rủi ro phát triển hội chứng dumping (hội chứng xả thức ăn)
Một trong những ảnh hưởng tiêu cực của phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày là nguy cơ mắc hội chứng dumping. Đây là hiện tượng khi thức ăn, đặc biệt là các loại thực phẩm có đường cao, di chuyển quá nhanh từ dạ dày xuống ruột non, gây ra các triệu chứng như buồn nôn, chóng mặt, tiêu chảy và đau bụng.
Theo The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, khoảng 15-20% bệnh nhân sau phẫu thuật gặp phải hội chứng này. Để hạn chế tình trạng này, bệnh nhân cần tránh ăn quá nhiều đồ ngọt và chọn lựa các thực phẩm ít đường, giàu protein.
5. Chế độ ăn sau phẫu thuật
Để thích ứng với những thay đổi sau phẫu thuật giảm béo, bệnh nhân cần thực hiện một chế độ ăn uống đặc biệt. Trong 1-2 tuần đầu sau phẫu thuật, bệnh nhân thường được yêu cầu tuân thủ chế độ ăn lỏng, sau đó dần dần chuyển sang thức ăn mềm và cuối cùng là thức ăn đặc. Số lượng thức ăn cần phải nhỏ và chia thành nhiều bữa trong ngày để đảm bảo dạ dày có thời gian thích nghi và tiêu hóa tốt hơn.
Nghiên cứu từ Obesity Surgery cho thấy những bệnh nhân tuân thủ chế độ ăn sau phẫu thuật có tỷ lệ thành công cao hơn và ít gặp biến chứng hơn.
6. Hỗ trợ tiêu hóa qua bổ sung men tiêu hóa
Với sự thay đổi trong chức năng tiêu hóa sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, một số bệnh nhân có thể cần bổ sung các enzyme tiêu hóa để giúp cơ thể phân giải thức ăn hiệu quả hơn. Các men tiêu hóa này giúp giảm tải công việc của dạ dày và cải thiện khả năng hấp thu dinh dưỡng, từ đó giúp bệnh nhân khỏe mạnh hơn trong giai đoạn phục hồi.
7. Lợi ích tổng thể về tiêu hóa
Mặc dù có những thay đổi trong hệ tiêu hóa, nhưng phẫu thuật giảm cân mang lại nhiều lợi ích tổng thể cho sức khỏe tiêu hóa của bệnh nhân. Nó giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến béo phì như trào ngược dạ dày thực quản (GERD), bệnh gan nhiễm mỡ, và viêm tụy. Nghiên cứu từ The Lancet chỉ ra rằng những bệnh nhân giảm ít nhất 30% trọng lượng cơ thể đã giảm đáng kể nguy cơ mắc các bệnh này, đồng thời cải thiện sức khỏe tiêu hóa tổng thể.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
