Áp xe hậu môn là một tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng trong mô quanh hậu môn, và nếu không được điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là những biến chứng phổ biến có thể xảy ra nếu bệnh áp xe hậu môn không được can thiệp y tế đúng lúc.
1. Rò hậu môn (fistula)
Biến chứng phổ biến và nguy hiểm nhất của áp xe hậu môn là rò hậu môn. Khi nhiễm trùng không được điều trị hoặc điều trị không triệt để, áp xe có thể dẫn đến sự hình thành một đường hầm bất thường nối giữa hậu môn và da bên ngoài hoặc các cơ quan lân cận. Tình trạng này gây ra sự rò rỉ mủ hoặc chất dịch từ đường hầm đó ra ngoài, và thường đi kèm với các triệu chứng khó chịu, đau đớn.
- Triệu chứng của rò hậu môn: Người bệnh sẽ cảm thấy đau liên tục ở vùng hậu môn, kèm theo chảy mủ hoặc dịch nhầy có mùi hôi. Đôi khi, cơn đau và khó chịu gia tăng khi ngồi hoặc đi vệ sinh.
- Điều trị rò hậu môn: Rò hậu môn không thể tự lành mà cần phải điều trị bằng phẫu thuật để loại bỏ đường rò và ngăn ngừa sự tái phát. Phẫu thuật điều trị rò hậu môn thường phức tạp và cần thời gian phục hồi lâu hơn so với áp xe ban đầu.
2. Nhiễm trùng lan rộng (Cellulitis)
Nếu áp xe hậu môn không được xử lý kịp thời, nhiễm trùng có thể lan rộng ra các mô xung quanh và dẫn đến tình trạng nhiễm trùng mô mềm (cellulitis). Cellulitis là một tình trạng nguy hiểm, trong đó nhiễm trùng lan từ vùng áp xe ra các lớp mô da và mô liên kết xung quanh, gây sưng tấy, đỏ, nóng và đau.
- Triệu chứng của cellulitis: Da quanh khu vực nhiễm trùng sẽ sưng đỏ, có cảm giác nóng khi chạm vào và đau nhức nhiều hơn. Cellulitis có thể lan rất nhanh và gây sốt, mệt mỏi, và suy yếu hệ miễn dịch.
- Điều trị cellulitis: Cellulitis cần được điều trị bằng kháng sinh mạnh, và trong những trường hợp nặng, có thể cần phải nhập viện để điều trị bằng kháng sinh đường tĩnh mạch. Nếu không điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể tiếp tục lan rộng đến các khu vực khác của cơ thể.
3. Nhiễm trùng huyết (Sepsis)
Nhiễm trùng huyết là một biến chứng nghiêm trọng và đe dọa tính mạng của người bệnh nếu nhiễm trùng từ áp xe hậu môn lan vào máu. Khi vi khuẩn từ ổ nhiễm trùng xâm nhập vào máu, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách kích hoạt hệ miễn dịch toàn thân, dẫn đến tình trạng nhiễm trùng huyết. Đây là một cấp cứu y tế và cần được điều trị ngay lập tức để tránh tử vong.
- Triệu chứng của nhiễm trùng huyết: Người bệnh sẽ có các triệu chứng như sốt cao, ớn lạnh, nhịp tim nhanh, hô hấp khó khăn, và tình trạng mệt mỏi cực độ. Nếu không được điều trị nhanh chóng, nhiễm trùng huyết có thể dẫn đến sốc nhiễm trùng, gây suy tạng và tử vong.
- Điều trị nhiễm trùng huyết: Điều trị nhiễm trùng huyết bao gồm việc sử dụng kháng sinh mạnh và các biện pháp hỗ trợ y tế khác để ổn định tình trạng sức khỏe. Trong nhiều trường hợp, người bệnh cần được chăm sóc đặc biệt tại bệnh viện để theo dõi và điều trị.
4. Hoại tử mô (Necrosis)
Một trong những biến chứng hiếm gặp nhưng vô cùng nguy hiểm của áp xe hậu môn không được điều trị là hoại tử mô. Tình trạng này xảy ra khi mô xung quanh áp xe không còn nhận đủ máu do nhiễm trùng hoặc sự tích tụ mủ gây ra áp lực lên các mạch máu, dẫn đến chết tế bào và mô trong khu vực nhiễm trùng.
- Triệu chứng của hoại tử mô: Người bệnh có thể cảm thấy đau nghiêm trọng, vùng da quanh áp xe có màu đen hoặc tím, có mùi khó chịu và cảm giác da bị mềm hoặc vỡ.
- Điều trị hoại tử mô: Hoại tử cần được điều trị bằng cách phẫu thuật loại bỏ mô chết và sử dụng kháng sinh mạnh để ngăn chặn nhiễm trùng lan rộng. Nếu không được điều trị kịp thời, hoại tử có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến các mô và cơ quan lân cận.
5. Suy giảm chức năng hậu môn
Áp xe hậu môn kéo dài hoặc không được điều trị đúng cách có thể gây ra tổn thương đến các cơ và mô quanh hậu môn, dẫn đến rối loạn chức năng hậu môn. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc kiểm soát đại tiện hoặc cảm giác không thoải mái khi đi vệ sinh.
- Rối loạn chức năng: Khi áp xe gây ra áp lực lớn lên các cơ hậu môn, nó có thể ảnh hưởng đến khả năng co giãn và kiểm soát của cơ này, gây ra tình trạng không thể kiểm soát đại tiện hoặc phân rỉ ra ngoài một cách không kiểm soát.
- Điều trị: Trong những trường hợp này, người bệnh có thể cần phải thực hiện các liệu pháp phục hồi chức năng hậu môn hoặc thậm chí phẫu thuật để tái tạo lại chức năng của cơ.
- Cách phòng ngừa biến chứng:
Để phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm này, việc phát hiện và điều trị sớm bệnh áp xe hậu môn là vô cùng quan trọng. Người bệnh nên đi khám ngay khi có các triệu chứng như đau nhức, sưng đỏ, chảy mủ từ vùng hậu môn. Điều trị áp xe hậu môn kịp thời bằng cách dẫn lưu mủ và sử dụng kháng sinh giúp ngăn ngừa sự lan rộng của nhiễm trùng và giảm nguy cơ mắc các biến chứng.
6. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Bạn nên đi khám bác sĩ ngay khi có các triệu chứng của áp xe hậu môn, đặc biệt là đau nhức dữ dội, sưng tấy, chảy mủ, hoặc có dấu hiệu sốt. Nếu các biện pháp tự chăm sóc tại nhà không làm giảm triệu chứng sau 1-2 ngày, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.
Nếu bạn gặp phải các triệu chứng nặng hơn như sốt cao, nhịp tim nhanh, hoặc đau lan ra các vùng khác của cơ thể, bạn cần đi cấp cứu ngay lập tức vì đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng lan rộng hoặc nhiễm trùng huyết.
Kết luận
Áp xe hậu môn là một tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Những biến chứng bao gồm rò hậu môn, nhiễm trùng lan rộng, nhiễm trùng huyết, và hoại tử mô. Điều trị sớm bằng cách dẫn lưu mủ và sử dụng kháng sinh là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa những biến chứng này và bảo vệ sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ: