Rò hậu môn, áp xe hậu môn và bệnh trĩ đều có triệu chứng xuất hiện ở vùng hậu môn, và do đó, nhiều người có thể nhầm lẫn giữa các bệnh lý này. Tuy nhiên, mỗi bệnh lý có những dấu hiệu đặc trưng khác nhau, giúp chúng ta phân biệt được tình trạng cụ thể. Việc phân biệt chính xác giữa rò hậu môn, áp xe hậu môn và bệnh trĩ là rất quan trọng để có phương pháp điều trị đúng đắn, ngăn ngừa biến chứng.
1. Rò hậu môn (Anal Fistula)
Rò hậu môn là kết quả của một đường hầm bất thường nối giữa tuyến hậu môn với da bên ngoài hậu môn, thường xảy ra sau khi nhiễm trùng từ áp xe không được điều trị triệt để. Bệnh lý này gây ra các triệu chứng kéo dài và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Triệu chứng chính của rò hậu môn:
- Chảy dịch mủ: Rò hậu môn điển hình gây chảy dịch mủ hoặc dịch nhầy từ một lỗ nhỏ ở da quanh hậu môn. Mủ thường có màu vàng hoặc xanh, có mùi hôi và có thể kèm theo máu.
- Đau nhức kéo dài: Đau ở vùng hậu môn thường liên tục, không chỉ xuất hiện khi đi đại tiện mà còn kéo dài trong sinh hoạt hàng ngày. Cơn đau có thể trở nên nghiêm trọng khi ngồi hoặc di chuyển.
- Ngứa ngáy: Dịch mủ từ đường rò gây kích ứng da, dẫn đến ngứa ngáy xung quanh hậu môn.
- Sưng đỏ: Khu vực xung quanh hậu môn có thể bị sưng và đỏ do nhiễm trùng.
- Cảm giác cục cứng: Có thể sờ thấy một cục cứng hoặc lỗ nhỏ trên da quanh hậu môn, là nơi đường rò nối ra ngoài da.
2. Áp xe hậu môn (Anal Abscess)
Áp xe hậu môn là tình trạng nhiễm trùng cấp tính gây tích tụ mủ trong mô quanh hậu môn. Nếu không được điều trị đúng cách, áp xe có thể phát triển thành rò hậu môn. Tuy nhiên, áp xe hậu môn có những triệu chứng khác biệt so với rò hậu môn.
Triệu chứng chính của áp xe hậu môn:
- Đau dữ dội và liên tục: Cơn đau thường xuất hiện đột ngột và rất dữ dội, đặc biệt là khi ngồi hoặc đi lại. Đau thường nặng hơn trong thời gian ngắn và không giảm ngay cả khi nghỉ ngơi.
- Sưng to và đỏ: Vùng hậu môn bị sưng to, đỏ, và có cảm giác nóng rát. Khi áp xe phát triển, khu vực này sẽ trở nên cứng và đau nhói.
- Sốt và mệt mỏi: Áp xe hậu môn gây sốt, ớn lạnh, và mệt mỏi do nhiễm trùng. Sốt có thể là dấu hiệu nhiễm trùng lan rộng.
- Không chảy dịch mủ ra ngoài: Trừ khi áp xe vỡ, thường không có mủ chảy ra ngoài như trong trường hợp rò hậu môn. Nếu áp xe bị vỡ, mủ có thể thoát ra và tạo thành đường rò.
3. Bệnh trĩ (Hemorrhoids)
Bệnh trĩ là tình trạng các tĩnh mạch quanh hậu môn và trực tràng bị giãn quá mức, tạo thành các búi trĩ. Trĩ thường không phải là tình trạng nhiễm trùng, và triệu chứng của bệnh khác biệt khá rõ so với rò hậu môn hoặc áp xe hậu môn.
Triệu chứng chính của bệnh trĩ:
Chảy máu khi đi đại tiện: Máu đỏ tươi thường xuất hiện trên giấy vệ sinh hoặc trong phân khi đi đại tiện. Đây là triệu chứng đặc trưng của bệnh trĩ, nhưng ít khi thấy ở rò hậu môn hoặc áp xe hậu môn.
- Ngứa ngáy và khó chịu: Trĩ thường gây ngứa ngáy quanh hậu môn, đặc biệt là trĩ ngoại. Tuy nhiên, ngứa ngáy này không kèm theo dịch mủ.
- Búi trĩ nổi: Bệnh trĩ ngoại có thể sờ thấy búi trĩ nổi bên ngoài hậu môn. Búi trĩ có thể gây cảm giác cộm hoặc đau nhẹ, nhưng không gây sưng to hay đỏ dữ dội như áp xe hậu môn.
- Đau khi đi đại tiện: Đau trong bệnh trĩ thường nhẹ hơn nhiều so với đau trong áp xe hoặc rò hậu môn. Cơn đau thường xuất hiện khi đi đại tiện hoặc khi búi trĩ bị kích thích.
4. Phân biệt cụ thể giữa rò hậu môn, áp xe hậu môn và bệnh trĩ
| Tiêu chí |
Rò hậu môn |
Áp xe hậu môn |
Bệnh trĩ |
| Chảy dịch mủ |
Có, dịch mủ từ lỗ nhỏ trên da |
Có thể có nếu áp xe vỡ |
Không có |
| Đau |
Đau liên tục, nhẹ đến vừa |
Đau dữ dội, tăng lên nhanh chóng |
Đau nhẹ khi đi đại tiện |
| Sưng đỏ |
Có thể sưng và đỏ quanh hậu môn |
Sưng to, đỏ, và nóng rát |
Sưng nhẹ nếu có búi trĩ ngoại |
| Ngứa |
Có, do dịch mủ gây kích ứng |
Không thường ngứa |
Có thể ngứa, không kèm dịch mủ |
| Sốt |
Không phổ biến |
Có, kèm theo mệt mỏi và ớn lạnh |
Không có |
| Cục u |
Có thể sờ thấy lỗ nhỏ hoặc cục cứng |
Có cục u sưng to và rất đau |
Búi trĩ nổi, không gây sưng đau dữ dội |
5. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu bạn gặp phải triệu chứng chảy dịch mủ, đau nhức kéo dài, hoặc sưng tấy quanh vùng hậu môn, bạn nên đi khám bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác. Việc phát hiện và điều trị kịp thời giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là trong trường hợp áp xe hậu môn có thể tiến triển thành rò hậu môn hoặc nhiễm trùng lan rộng.
Ngoài ra, nếu bạn không chắc chắn về triệu chứng của mình hoặc nếu các biện pháp tự điều trị không giúp giảm triệu chứng, hãy tìm kiếm sự tư vấn y tế ngay.
Kết luận:
Mặc dù rò hậu môn, áp xe hậu môn, và bệnh trĩ đều có triệu chứng xuất hiện ở vùng hậu môn, nhưng chúng có những điểm khác biệt quan trọng. Rò hậu môn thường gây chảy dịch mủ và đau nhức kéo dài, trong khi áp xe hậu môn gây đau dữ dội, sưng to, và thường kèm theo sốt. Bệnh trĩ chủ yếu gây chảy máu khi đi đại tiện và ngứa ngáy mà không gây chảy dịch mủ. Việc nhận biết đúng bệnh lý sẽ giúp bạn có phương pháp điều trị hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
