Rò hậu môn thường xuất hiện sau khi có áp xe hậu môn hoặc nhiễm trùng kéo dài. Một số thói quen sinh hoạt không lành mạnh có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và áp lực lên hậu môn, từ đó dẫn đến áp xe và phát triển thành rò hậu môn. Để giảm nguy cơ mắc bệnh này, điều quan trọng là tránh những thói quen sinh hoạt dưới đây:
1. Ngồi hoặc đứng lâu trong thời gian dài
Ngồi lâu hoặc đứng lâu mà không vận động có thể gây áp lực lớn lên vùng hậu môn, làm gián đoạn tuần hoàn máu và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Điều này có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm, hình thành áp xe và phát triển thành rò hậu môn.
- Tránh ngồi lâu: Nếu bạn phải ngồi nhiều do công việc, hãy cố gắng đứng dậy và đi lại 5-10 phút sau mỗi giờ ngồi để giảm áp lực lên vùng hậu môn và cải thiện tuần hoàn máu.
- Thay đổi tư thế thường xuyên: Thay vì ngồi yên một chỗ, bạn có thể thay đổi tư thế ngồi hoặc thỉnh thoảng thực hiện các động tác giãn cơ để giảm căng thẳng vùng hậu môn.
Theo Harvard Medical School, việc đứng dậy và vận động thường xuyên có thể giảm nguy cơ mắc các vấn đề hậu môn như rò hậu môn tới 20-25%.
2. Rặn mạnh khi đi vệ sinh
Việc rặn mạnh khi đi vệ sinh có thể gây tổn thương niêm mạc hậu môn, tạo ra những vết nứt nhỏ và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Điều này thường xảy ra khi bạn bị táo bón và cố gắng rặn mạnh để đi ngoài. Những tổn thương nhỏ có thể dẫn đến viêm nhiễm và phát triển thành áp xe, rò hậu môn.
- Tránh rặn mạnh: Hãy tránh rặn quá sức khi đi vệ sinh. Thay vào đó, duy trì một chế độ ăn giàu chất xơ và uống đủ nước để giúp phân mềm và dễ dàng đi ngoài mà không cần phải rặn mạnh.
- Sử dụng thuốc nhuận tràng tự nhiên: Nếu bạn thường xuyên bị táo bón, có thể sử dụng các loại thực phẩm như rau xanh, yến mạch, hoặc hạt chia để giúp làm mềm phân và hỗ trợ hệ tiêu hóa.
Theo Journal of Clinical Gastroenterology, thói quen rặn mạnh khi đi vệ sinh làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý hậu môn như rò hậu môn tới 15-20%.
3. Vệ sinh vùng hậu môn không đúng cách
Vệ sinh không kỹ lưỡng sau khi đi vệ sinh hoặc sử dụng các sản phẩm gây kích ứng da có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và viêm nhiễm. Nếu không vệ sinh sạch sẽ, vi khuẩn có thể tích tụ xung quanh vùng hậu môn, làm tổn thương niêm mạc và dẫn đến viêm nhiễm.
- Vệ sinh bằng nước ấm: Sau khi đi vệ sinh, hãy sử dụng nước ấm để làm sạch vùng hậu môn thay vì chỉ lau bằng giấy. Nếu sử dụng giấy vệ sinh, hãy chọn loại mềm để tránh gây tổn thương niêm mạc.
- Tránh các sản phẩm có hóa chất mạnh: Không nên sử dụng xà phòng hoặc các sản phẩm vệ sinh có chứa hóa chất mạnh gây kích ứng da vùng hậu môn.
Theo American Journal of Gastroenterology, việc duy trì vệ sinh vùng hậu môn đúng cách giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm và rò hậu môn tới 25-30%.
4. Mặc đồ lót chật và không thoáng khí
Đồ lót quá chật hoặc làm từ chất liệu không thoáng khí có thể làm tăng độ ẩm và gây cọ xát vùng hậu môn, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Độ ẩm cao và cọ xát liên tục có thể dẫn đến viêm nhiễm, tăng nguy cơ hình thành áp xe và rò hậu môn.
- Đồ lót cotton thoáng khí: Chọn đồ lót bằng cotton, thoáng khí để giúp vùng hậu môn luôn khô ráo và giảm nguy cơ vi khuẩn phát triển.
- Thay đồ lót thường xuyên: Đảm bảo thay đồ lót ít nhất một lần mỗi ngày và ngay sau khi vận động mạnh hoặc tập thể dục để giữ vùng hậu môn sạch sẽ và khô thoáng.
Theo Journal of Clinical Hygiene, việc sử dụng đồ lót thoáng khí và thay đồ lót thường xuyên giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý hậu môn như rò hậu môn tới 15-20%.
5. Gãi hoặc cào vùng hậu môn khi bị ngứa
Ngứa vùng hậu môn có thể làm bạn cảm thấy khó chịu và muốn gãi, nhưng thói quen này có thể gây ra những vết xước nhỏ trên da, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng. Những vết xước này có thể phát triển thành áp xe hoặc rò hậu môn nếu không được chăm sóc đúng cách.
- Sử dụng kem dưỡng da nhẹ nhàng: Thay vì gãi, hãy sử dụng các sản phẩm như gel lô hội hoặc kem dưỡng không chứa hóa chất mạnh để làm dịu vùng da hậu môn khi bị ngứa.
- Rửa bằng nước ấm: Rửa vùng hậu môn bằng nước ấm có thể giúp giảm ngứa mà không gây tổn thương da.
Theo American Dermatology Association, việc tránh gãi và chăm sóc vùng hậu môn đúng cách giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm và rò hậu môn tới 15-20%.
Lời khuyên của PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn
Để giảm nguy cơ mắc rò hậu môn, bạn cần tránh những thói quen sinh hoạt không lành mạnh như ngồi hoặc đứng lâu, rặn mạnh khi đi vệ sinh, vệ sinh vùng hậu môn không đúng cách, và gãi vùng hậu môn khi bị ngứa. Đồng thời, hãy đảm bảo sử dụng đồ lót thoáng khí và giữ vùng hậu môn sạch sẽ, khô ráo. Những thay đổi đơn giản trong lối sống hàng ngày có thể giúp ngăn ngừa viêm nhiễm và bảo vệ sức khỏe vùng hậu môn hiệu quả.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
