1. Tổng quan về phẫu thuật cắt gan triệt căn
Phẫu thuật cắt gan triệt căn là phương pháp điều trị chính cho ung thư gan giai đoạn tiến triển. Phẫu thuật này loại bỏ phần gan bị ung thư và có thể được thực hiện bằng mổ nội soi hoặc mổ mở. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần được chăm sóc kỹ lưỡng và tuân thủ các hướng dẫn theo dõi để đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra tốt và giảm nguy cơ biến chứng.
2. Chăm sóc vết mổ sau phẫu thuật
- Giữ vết mổ sạch sẽ: Bệnh nhân cần giữ vết mổ sạch và khô. Thay băng theo hướng dẫn của bác sĩ và tránh để vết mổ tiếp xúc trực tiếp với nước trong ít nhất 48 giờ sau mổ.
- Kiểm tra dấu hiệu nhiễm trùng: Theo dõi các dấu hiệu như đỏ, sưng, đau nhức hoặc chảy mủ. Nếu xuất hiện các dấu hiệu này, bệnh nhân cần liên hệ ngay với bác sĩ để xử lý kịp thời.
3. Chế độ ăn uống sau mổ cắt gan
Giai đoạn 1: Ngay sau phẫu thuật (1-3 ngày đầu)
- Bắt đầu bằng thức ăn lỏng: Sau mổ, bệnh nhân nên ăn các món lỏng và dễ tiêu hóa như nước canh, nước ép trái cây loãng không đường và cháo loãng để hệ tiêu hóa dần phục hồi.
- Tránh thực phẩm kích thích: Không nên ăn các thực phẩm cay, nhiều dầu mỡ hoặc các món chứa nhiều axit, vì có thể làm tổn thương hệ tiêu hóa sau phẫu thuật.
Giai đoạn 2: Sau phẫu thuật từ 4 đến 7 ngày
- Ăn thực phẩm mềm: Khi hệ tiêu hóa dần ổn định, bệnh nhân có thể ăn các loại thức ăn mềm như cháo đặc, cơm mềm, thịt cá hấp, hoặc luộc. Rau củ luộc như bí đỏ, khoai tây sẽ cung cấp dưỡng chất cần thiết cho quá trình phục hồi.
- Uống đủ nước: Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ quá trình tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
Giai đoạn 3: Sau phẫu thuật từ 2 đến 4 tuần
- Chế độ ăn uống bình thường: Bệnh nhân có thể dần dần quay lại chế độ ăn uống bình thường, tuy nhiên cần chia nhỏ bữa ăn trong ngày để không gây áp lực lớn lên gan. Tránh ăn quá no.
- Bổ sung dinh dưỡng: Các loại thực phẩm giàu vitamin và protein như trứng, cá hồi, rau củ quả mềm giúp cung cấp năng lượng và hỗ trợ quá trình tái tạo gan.
4. Vận động sau mổ cắt gan triệt căn
Giai đoạn 1: Ngay sau phẫu thuật (1-3 ngày đầu)
Nghỉ ngơi tại giường: Bệnh nhân cần nghỉ ngơi hoàn toàn trong vài ngày đầu sau mổ để tránh tác động lên gan và vùng mổ. Tuy nhiên, sau 1-2 ngày, bệnh nhân có thể thử đi lại nhẹ nhàng để cải thiện tuần hoàn máu và tránh biến chứng do nằm lâu.
Giai đoạn 2: Sau phẫu thuật từ 4 đến 7 ngày
- Vận động nhẹ nhàng: Bệnh nhân nên bắt đầu với các bài tập đi bộ nhẹ nhàng trong nhà, từ 5-10 phút mỗi lần. Tránh các động tác gập người, nâng vật nặng để không làm tổn thương vùng mổ.
- Giữ tư thế đúng: Khi ngồi hoặc đứng, bệnh nhân nên giữ thẳng lưng và tránh các động tác gập người quá sâu để giảm áp lực lên gan.
Giai đoạn 3: Sau phẫu thuật từ 2 đến 4 tuần
Bắt đầu tập thể dục nhẹ nhàng: Sau khi vết mổ đã lành, bệnh nhân có thể bắt đầu các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ ngoài trời, yoga nhẹ, và các bài tập giãn cơ. Tuy nhiên, cần tránh các bài tập nặng và các hoạt động đòi hỏi dùng sức mạnh nhiều.
5. Lịch tái khám sau mổ cắt gan triệt căn
Lần tái khám đầu tiên:
Sau 4 tuần kể từ ngày mổ, bệnh nhân cần tái khám tại phòng khám ung thư. Lần tái khám này rất quan trọng để đánh giá tiến triển của bệnh nhân và quyết định xem có cần điều trị bổ trợ như hóa trị hay không.
Quyết định điều trị bổ trợ:
- Nếu bệnh nhân có chỉ định hóa trị bổ trợ: Bệnh nhân sẽ được tiếp tục theo dõi và điều trị dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa ung thư để giảm nguy cơ tái phát và cải thiện tỷ lệ sống sót.
- Nếu không cần hóa trị: Bệnh nhân sẽ tiếp tục tái khám định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh và ngăn ngừa tái phát.
6. Lịch tái khám định kỳ sau phẫu thuật
- Năm đầu tiên: Bệnh nhân cần tái khám định kỳ 3 tháng một lần trong năm đầu tiên sau phẫu thuật. Các lần tái khám sẽ bao gồm xét nghiệm máu và các kiểm tra hình ảnh như siêu âm hoặc CT scan để theo dõi tình trạng gan và phát hiện sớm dấu hiệu tái phát.
- Những năm tiếp theo: Sau năm đầu tiên, lịch tái khám sẽ được điều chỉnh, thường là 6 tháng một lần. Việc theo dõi định kỳ này rất quan trọng để đảm bảo rằng ung thư không tái phát và bệnh nhân đang phục hồi tốt.
7. Theo dõi và điều trị tiếp tục sau mổ
Việc theo dõi sau phẫu thuật là yếu tố quyết định trong điều trị ung thư gan. Bệnh nhân cần báo cáo ngay với bác sĩ nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường như vàng da, đau bụng kéo dài, hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ: