Sau phẫu thuật cắt đại tràng để điều trị ung thư đại tràng, bệnh nhân cần tuân thủ một chế độ ăn uống, sinh hoạt, chăm sóc, theo dõi và điều trị cụ thể để giảm thiểu biến chứng và ngăn ngừa tái phát. Dưới đây là các khuyến nghị chi tiết:
1. Chế Độ Ăn Uống
- Chia nhỏ bữa ăn: Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa, tránh các vấn đề về tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu.
- Chọn thực phẩm giàu chất xơ nhưng dễ tiêu: Bắt đầu với các thực phẩm ít chất xơ và dần dần tăng cường. Các loại thực phẩm như gạo lứt, bánh mì ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau xanh lành mạnh cho hệ tiêu hóa nhưng cần nấu chín mềm.
- Tránh thức ăn gây kích thích: Hạn chế đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, và thức ăn chứa chất bảo quản. Tránh các loại đậu và bắp cải sống vì chúng có thể gây đầy hơi.
- Uống đủ nước: Đảm bảo uống đủ 1.5-2 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ tiêu hóa và tránh táo bón.
- Bổ sung dinh dưỡng: Đảm bảo cung cấp đủ đạm từ thịt nạc, cá, trứng, đậu hũ, và các sản phẩm từ sữa. Vitamin và khoáng chất có thể được bổ sung qua trái cây, rau củ, và thực phẩm chức năng nếu cần thiết.
2. Sinh Hoạt
- Ăn uống từ từ, nhai kỹ: Giúp quá trình tiêu hóa diễn ra dễ dàng hơn và tránh nuốt nhiều không khí gây đầy hơi.
- Tránh nằm ngay sau khi ăn: Nên ngồi thẳng hoặc đi bộ nhẹ nhàng sau khi ăn để hỗ trợ tiêu hóa.
- Hoạt động thể chất nhẹ nhàng: Đi bộ, yoga nhẹ nhàng hoặc các bài tập giãn cơ có thể giúp tăng cường sức khỏe và cải thiện chức năng tiêu hóa. Tránh nâng vật nặng hoặc các hoạt động gắng sức trong giai đoạn đầu sau phẫu thuật.
3. Chăm Sóc và Theo Dõi
- Theo dõi cân nặng và tình trạng dinh dưỡng: Sụt cân nhanh hoặc không hấp thu đủ chất dinh dưỡng có thể là dấu hiệu cần quan tâm. Cân đo định kỳ và theo dõi các chỉ số sức khỏe khác.
- Khám lại: Bệnh nhân cần tuân thủ lịch kiểm tra định kỳ theo hẹn đã ghi trong giấy hẹn. Lần đầu thường sau mổ 3-4 tuần. Tái khám tại phòng khám ung thư để Bác sỹ khoa ung thư quyết định điều trị hóa chất bổ trợ. Những lần khám sau sẽ theo hẹn của Bác sỹ ung thư. Trường hợp không cần điều trị hóa chất bổ trợ thì nên khám lại 3 tháng/lần trong năm đầu va 6 tháng/lần từ năm thứ 2.
- Theo dõi dấu hiệu bất thường: Các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy kéo dài, chảy máu trực tràng, hoặc sụt cân nhanh chóng cần được báo cáo ngay cho bác sĩ.
4. Điều Trị
- Sử dụng thuốc theo chỉ định: Bệnh nhân có thể cần sử dụng thuốc giảm đau, thuốc chống tiêu chảy hoặc thuốc bổ sung vitamin và khoáng chất theo chỉ định của bác sĩ.
- Hỗ trợ dinh dưỡng nếu cần: Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể cần sự hỗ trợ từ các chuyên gia dinh dưỡng để thiết lập chế độ ăn uống phù hợp hoặc bổ sung dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch nếu cần.
- Điều trị tái phát hoặc biến chứng: Nếu có dấu hiệu tái phát hoặc biến chứng, bác sĩ sẽ chỉ định các biện pháp điều trị kịp thời như hóa trị, xạ trị, hoặc phẫu thuật bổ sung.
5. Ngăn Ngừa Tái Phát
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Duy trì chế độ ăn uống cân đối, ưu tiên thực phẩm tươi sống, tránh đồ ăn chế biến sẵn và nhiều chất béo bão hòa.
- Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng hợp lý và tránh béo phì, vì béo phì có thể là yếu tố nguy cơ cho sự tái phát ung thư.
- Không hút thuốc và tránh rượu bia: Hút thuốc và uống rượu bia có thể làm tăng nguy cơ ung thư và ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình hồi phục.
- Giảm căng thẳng: Học cách quản lý căng thẳng thông qua các hoạt động thư giãn như thiền, yoga, và tham gia các hoạt động giải trí để cải thiện chất lượng cuộc sống và tăng cường sức đề kháng.
Tuân thủ các hướng dẫn trên sẽ giúp bệnh nhân sau phẫu thuật cắt đại tràng điều trị ung thư đại tràng hồi phục tốt hơn, hạn chế biến chứng, và giảm nguy cơ tái phát bệnh.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
