Việc sử dụng thuốc giảm cân có thể là một lựa chọn hợp lý trong điều trị béo phì, nhưng cần phải cân nhắc cẩn thận. Dưới đây là thông tin chi tiết về việc sử dụng thuốc giảm cân:
1. Có nên sử dụng thuốc giảm cân không?
Thuốc giảm cân có thể là một công cụ hữu ích trong điều trị béo phì, đặc biệt khi thay đổi lối sống (chế độ ăn uống và tập luyện) không đủ để đạt được mục tiêu giảm cân. Tuy nhiên, thuốc không phải là giải pháp duy nhất và thường được dùng kết hợp với các phương pháp khác để đạt hiệu quả tốt nhất.
2. Khi nào nên áp dụng thuốc giảm cân?
Thuốc giảm cân thường được xem xét trong các trường hợp sau:
BMI ≥ 27 (béo phì) hoặc BMI ≥ 25 với các vấn đề sức khỏe liên quan như tiểu đường loại 2, bệnh tim mạch, hoặc huyết áp cao.
Khi thay đổi lối sống không đủ hiệu quả trong việc giảm cân sau ít nhất 6 tháng.
Khi có sự giám sát và chỉ định của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.
3. Khi nào được coi là có hiệu quả?
Một thuốc giảm cân được coi là hiệu quả nếu:
- Giảm ít nhất 5% trọng lượng cơ thể trong 3-6 tháng: Đây là một tiêu chuẩn chung để đánh giá hiệu quả của thuốc giảm cân.
- Cải thiện các chỉ số sức khỏe: Như hạ huyết áp, đường huyết, cholesterol và các chỉ số sức khỏe khác liên quan đến béo phì.
4. Khi nào coi là thất bại để chuyển sang phương pháp khác?
Một phương pháp điều trị thuốc giảm cân được coi là không thành công nếu:
- Không giảm ít nhất 5% trọng lượng cơ thể sau 3-6 tháng: Nếu không có sự giảm cân đáng kể, cần xem xét lại liệu trình điều trị.
- Gặp tác dụng phụ nghiêm trọng: Nếu thuốc gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc không thể dung nạp được.
- Không cải thiện các chỉ số sức khỏe: Nếu tình trạng sức khỏe không cải thiện hoặc xấu đi.
5. Có cần tiếp tục thay đổi lối sống khi sử dụng thuốc giảm cân không?
Việc thay đổi lối sống (chế độ ăn uống và tập luyện) vẫn rất quan trọng và cần thiết ngay cả khi sử dụng thuốc giảm cân. Thuốc giảm cân thường chỉ hỗ trợ quá trình giảm cân và không thay thế cho việc thực hiện các thói quen lành mạnh. Thay đổi lối sống là yếu tố quyết định để duy trì cân nặng và cải thiện sức khỏe lâu dài.
6. Các nhóm thuốc giảm cân
a. Thuốc ức chế sự thèm ăn (Appetite Suppressants)
- Chỉ định: Giảm cảm giác thèm ăn để giúp giảm lượng thức ăn nạp vào.
- Tác dụng: Giảm cảm giác thèm ăn, giúp giảm cân.
- Tác hại: Có thể gây ra các tác dụng phụ như tăng huyết áp, tim đập nhanh, rối loạn giấc ngủ, và cảm giác khô miệng. Ví dụ: Phentermine, Diethylpropion…
b. Thuốc giảm hấp thu chất béo (Fat Absorption Inhibitors)
- Chỉ định: Giảm lượng chất béo được hấp thu từ thực phẩm, làm giảm lượng calo tiêu thụ.
- Tác dụng: Giảm lượng chất béo hấp thu từ chế độ ăn uống.
- Tác hại: Có thể gây ra các tác dụng phụ như tiêu chảy, đầy hơi, và đau bụng. Ví dụ: Orlistat (Alli, Xenical).
c. Thuốc điều chỉnh quá trình trao đổi chất (Metabolic Regulators)
- Chỉ định: Cải thiện quá trình trao đổi chất và điều chỉnh lượng đường trong máu.
- Tác dụng: Giảm cân bằng cách điều chỉnh quá trình trao đổi chất.
- Tác hại: Có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy, và đau đầu. Ví dụ: GLP-1 agonists (Liraglutide).
d. Thuốc chống béo phì với tác dụng kép (Combination Therapy)
- Chỉ định: Kết hợp nhiều cơ chế để giảm cân.
- Tác dụng: Kết hợp các cơ chế như ức chế sự thèm ăn và giảm hấp thu chất béo.
- Tác hại: Có thể gây ra nhiều tác dụng phụ khác nhau dựa trên thành phần của thuốc. Ví dụ: Contrave (composed of Naltrexone and Bupropion).
7. Lời khuyên về việc sử dụng thuốc giảm cân:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng thuốc giảm cân để đảm bảo rằng thuốc phù hợp với tình trạng sức khỏe và không gây tương tác với các loại thuốc khác.
- Kết hợp với thay đổi lối sống: Để đạt được kết quả tốt nhất, hãy kết hợp sử dụng thuốc với chế độ ăn uống lành mạnh và hoạt động thể chất.
- Theo dõi hiệu quả và tác dụng phụ: Theo dõi sự thay đổi cân nặng và các tác dụng phụ của thuốc, và báo cáo cho bác sĩ nếu có bất kỳ vấn đề gì.
- Chọn thuốc được FDA phê duyệt: Sử dụng thuốc giảm cân đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) phê duyệt để đảm bảo chất lượng và hiệu quả.
Thuốc giảm cân có thể là một công cụ hữu ích trong điều trị béo phì nhưng cần phải được sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ và kết hợp với các thay đổi lối sống để đạt được kết quả lâu dài và duy trì sức khỏe tốt.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
