Chế độ ăn uống là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong việc phòng ngừa bệnh trĩ. Một chế độ ăn lành mạnh, cân bằng, giàu chất xơ và cung cấp đủ nước sẽ giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, làm mềm phân và ngăn ngừa táo bón – nguyên nhân chính gây ra bệnh trĩ. Dưới đây là những nguyên tắc cơ bản trong chế độ ăn uống giúp ngăn ngừa bệnh trĩ hiệu quả.
1. Bổ sung đủ chất xơ từ thực phẩm tự nhiên
Chất xơ có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe hệ tiêu hóa và ngăn ngừa bệnh trĩ. Chất xơ giúp tăng khối lượng phân, làm mềm phân và giúp phân dễ di chuyển qua ruột, từ đó giảm áp lực lên tĩnh mạch trực tràng và hậu môn – yếu tố gây ra bệnh trĩ. Có hai loại chất xơ chính: chất xơ hòa tan và không hòa tan, và cả hai đều cần thiết cho việc ngăn ngừa bệnh trĩ.
- Chất xơ hòa tan: Hòa tan trong nước, giúp làm mềm phân và thúc đẩy tiêu hóa. Chất xơ hòa tan có trong các thực phẩm như yến mạch, đậu, quả mọng, táo, và cà rốt.
- Chất xơ không hòa tan: Tăng khối lượng phân và giúp phân dễ dàng di chuyển qua ruột. Loại chất xơ này có trong lúa mì nguyên cám, rau xanh, và các loại ngũ cốc nguyên hạt.
Theo khuyến nghị của Mayo Clinic, người trưởng thành nên tiêu thụ khoảng 25-30g chất xơ mỗi ngày để đảm bảo sức khỏe tiêu hóa và ngăn ngừa bệnh trĩ. Một nghiên cứu từ Journal of Gastroenterology cho thấy rằng việc tăng lượng chất xơ trong chế độ ăn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ lên tới 30%.
2. Uống đủ nước mỗi ngày
Nước là yếu tố quan trọng giúp duy trì độ mềm của phân và hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Khi cơ thể thiếu nước, ruột có xu hướng hấp thụ nước từ phân, khiến phân trở nên khô và cứng, làm tăng nguy cơ táo bón – nguyên nhân chính dẫn đến bệnh trĩ. Uống đủ nước không chỉ giúp phân mềm mà còn hỗ trợ chức năng tiêu hóa tổng thể.
Nghiên cứu từ American Journal of Clinical Nutrition chỉ ra rằng người uống ít nhất 2-3 lít nước mỗi ngày giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ tới 25% so với những người uống ít nước. Đặc biệt, nếu bạn bổ sung nhiều chất xơ, bạn cần uống đủ nước để hỗ trợ hoạt động của chất xơ trong việc làm mềm phân.
3. Bổ sung thực phẩm giàu probiotic
Probiotic là vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa, giúp duy trì sự cân bằng vi sinh đường ruột và hỗ trợ chức năng tiêu hóa, từ đó giảm nguy cơ táo bón và bệnh trĩ. Việc bổ sung các loại thực phẩm giàu probiotic giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa và phòng ngừa bệnh trĩ một cách tự nhiên.
- Sữa chua không đường: Cung cấp nhiều probiotic có lợi, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
- Kim chi, dưa cải bắp: Các thực phẩm lên men chứa nhiều probiotic tự nhiên giúp cải thiện chức năng tiêu hóa.
- Kefir: Loại sữa uống lên men giàu probiotic, giúp duy trì sự cân bằng vi sinh trong ruột.
Theo một nghiên cứu từ Journal of Gastroenterology, việc bổ sung thực phẩm giàu probiotic trong chế độ ăn uống có thể giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ tới 15-20%.
4. Tránh các loại thực phẩm chế biến sẵn và ít chất xơ
Thực phẩm chế biến sẵn và ít chất xơ là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến táo bón, tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ. Những thực phẩm này thường chứa nhiều chất béo bão hòa, đường và muối, nhưng lại thiếu chất xơ – yếu tố quan trọng giúp duy trì chức năng tiêu hóa. Dưới đây là những loại thực phẩm nên tránh để ngăn ngừa bệnh trĩ:
- Thực phẩm chiên rán: Khoai tây chiên, gà rán, đồ ăn nhanh.
- Bánh mì trắng, mì ống trắng: Chứa ít chất xơ, gây khó khăn trong quá trình tiêu hóa.
- Đồ ngọt và đồ uống có ga: Chứa nhiều đường tinh luyện, có thể làm tăng nguy cơ táo bón.
Theo nghiên cứu từ World Journal of Gastroenterology, những người tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn có nguy cơ mắc bệnh trĩ cao hơn 25% so với người ăn uống lành mạnh.
5. Bổ sung các loại thực phẩm giàu magiê
Magiê là khoáng chất cần thiết giúp điều hòa sự co bóp của các cơ trong ruột, từ đó hỗ trợ nhu động ruột và ngăn ngừa táo bón – nguyên nhân gây ra bệnh trĩ. Thực phẩm giàu magiê bao gồm:
- Các loại hạt: Hạnh nhân, hạt điều, hạt bí.
- Rau lá xanh: Rau bina, cải xoăn.
- Chuối: Cung cấp cả magiê và chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả.
Một nghiên cứu từ Journal of Nutrition cho thấy việc tiêu thụ đủ magiê giúp giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ khoảng 15-20%.
6. Tạo thói quen ăn uống đều đặn và không bỏ bữa
Thói quen ăn uống không đều đặn và bỏ bữa có thể làm gián đoạn hệ tiêu hóa, gây ra táo bón và tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ. Việc duy trì một thói quen ăn uống đều đặn, đặc biệt là không bỏ bữa sáng, có thể giúp kích thích nhu động ruột và giảm nguy cơ táo bón.
Theo nghiên cứu từ Harvard Medical School, những người duy trì thói quen ăn uống đều đặn có nguy cơ mắc bệnh trĩ thấp hơn 20% so với người thường xuyên bỏ bữa.
Lời khuyên của PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn
Để phòng ngừa bệnh trĩ hiệu quả, bạn cần duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ, uống đủ nước, và bổ sung thực phẩm giàu probiotic. Đồng thời, hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm chế biến sẵn, chứa nhiều đường và ít chất xơ. Bằng cách duy trì những thói quen ăn uống tốt, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ một cách tự nhiên và hiệu quả.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
.jpg)
