Tầm quan trọng của hành động sớm khi có triệu chứng nghi ngờ ung thư trực tràng
Ung thư trực tràng, nếu được phát hiện và điều trị ở giai đoạn sớm, có thể mang lại kết quả điều trị tích cực. Tuy nhiên, nhiều triệu chứng ban đầu của ung thư trực tràng rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa khác như viêm đại tràng hoặc hội chứng ruột kích thích. Do đó, khi có các triệu chứng nghi ngờ như thay đổi thói quen đại tiện, máu trong phân, hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân, điều quan trọng là người bệnh phải hành động ngay lập tức để ngăn ngừa bệnh tiến triển.
Các bước cụ thể người bệnh nên làm khi có triệu chứng nghi ngờ ung thư trực tràng
Đi khám bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa ngay lập tức
Khi có các triệu chứng như máu trong phân, thay đổi thói quen đại tiện, đau hoặc khó chịu ở vùng bụng hoặc hậu môn, hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân, người bệnh cần gặp bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để được thăm khám và tư vấn. Bác sĩ sẽ đánh giá các triệu chứng và chỉ định các xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân.
Theo một nghiên cứu tại Mỹ, những bệnh nhân đến gặp bác sĩ ngay khi có triệu chứng bất thường có tỷ lệ phát hiện ung thư trực tràng ở giai đoạn sớm cao hơn 30% so với những người trì hoãn khám bệnh .
Thực hiện nội soi đại tràng hoặc nội soi trực tràng sigma
Khi có các dấu hiệu nghi ngờ, bác sĩ có thể chỉ định nội soi đại tràng hoặc nội soi trực tràng sigma để kiểm tra các bất thường. Nội soi giúp bác sĩ quan sát toàn bộ niêm mạc đại tràng và trực tràng, từ đó phát hiện các tổn thương như polyp, khối u, hoặc viêm loét. Đây là phương pháp đáng tin cậy nhất để phát hiện ung thư trực tràng.
Nếu phát hiện bất kỳ bất thường nào, bác sĩ có thể tiến hành sinh thiết ngay trong quá trình nội soi để kiểm tra tế bào ung thư. Nghiên cứu cho thấy rằng nội soi đại tràng có thể phát hiện và ngăn ngừa 60-70% các trường hợp ung thư trực tràng nếu phát hiện và loại bỏ polyp kịp thời.
Thực hiện các xét nghiệm bổ sung
Ngoài nội soi, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm khác để đánh giá mức độ bệnh lý và kiểm tra kỹ hơn về tình trạng của bệnh nhân:
- Xét nghiệm máu ẩn trong phân (FOBT): Giúp phát hiện sự hiện diện của máu trong phân – một dấu hiệu quan trọng của ung thư trực tràng.
- Xét nghiệm DNA trong phân (FIT-DNA): Đây là một phương pháp mới hơn giúp phát hiện các biến đổi trong DNA của tế bào trong phân, có thể là dấu hiệu của ung thư hoặc polyp.
- Chụp cắt lớp vi tính đại tràng (CT Colonography): Phương pháp này có thể tạo ra hình ảnh 3D của đại tràng và trực tràng để phát hiện các khối u hoặc tổn thương.
Theo dõi triệu chứng và thực hiện tầm soát định kỳ
Nếu kết quả ban đầu không phát hiện ung thư nhưng các triệu chứng vẫn kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, người bệnh cần tiếp tục theo dõi và thực hiện tầm soát định kỳ. Điều này đặc biệt quan trọng với những người có tiền sử gia đình mắc ung thư đại tràng hoặc các yếu tố nguy cơ cao khác.
Nghiên cứu chỉ ra rằng, đối với những người có triệu chứng kéo dài và không cải thiện, tầm soát định kỳ có thể giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm với tỷ lệ 25-30% trong những lần kiểm tra sau .
Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống
Thay đổi lối sống là một phần quan trọng trong việc ngăn ngừa và giảm nguy cơ ung thư trực tràng. Người bệnh cần dừng hút thuốc lá, hạn chế uống rượu, tăng cường vận động thể chất và duy trì chế độ ăn giàu chất xơ từ rau quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt và trái cây. Một chế độ ăn uống lành mạnh giúp bảo vệ niêm mạc đại tràng và giảm nguy cơ phát triển ung thư.
Nghiên cứu cho thấy rằng những người có chế độ ăn giàu chất xơ có nguy cơ mắc ung thư trực tràng thấp hơn 30% so với những người có chế độ ăn ít chất xơ.
Khi nào cần quay lại gặp bác sĩ?
Nếu các triệu chứng nghi ngờ ung thư trực tràng như máu trong phân, thay đổi thói quen đại tiện, hoặc đau bụng kéo dài không cải thiện sau khi thăm khám ban đầu, người bệnh cần quay lại gặp bác sĩ ngay. Việc theo dõi và kiểm tra liên tục giúp phát hiện các thay đổi bất thường và tăng cơ hội phát hiện sớm ung thư.
Tầm quan trọng của việc tầm soát định kỳ
Tầm soát định kỳ không chỉ giúp phát hiện sớm ung thư trực tràng mà còn giúp loại bỏ polyp trước khi chúng chuyển thành ung thư. Một nghiên cứu tại châu Âu cho thấy tầm soát định kỳ bằng nội soi đại tràng giúp giảm tỷ lệ tử vong do ung thư trực tràng xuống 50-60% trong vòng 10 năm.
Lời khuyên
Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ ung thư trực tràng, hãy hành động ngay lập tức bằng cách đến gặp bác sĩ và thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán cần thiết. Việc phát hiện sớm có thể giúp bảo vệ sức khỏe của bạn và tăng cơ hội điều trị thành công.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
