Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày giúp bệnh nhân mắc béo phì và thừa cân đạt được mục tiêu giảm cân hiệu quả và lâu dài. Tuy nhiên, do lượng thức ăn mà bạn có thể tiêu thụ sau phẫu thuật bị hạn chế, nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng có thể xảy ra nếu không được quản lý đúng cách. Điều quan trọng là bạn cần đảm bảo rằng cơ thể vẫn nhận đủ các chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì sức khỏe và hỗ trợ quá trình hồi phục.
Nhưng đừng lo lắng quá, với một số điều chỉnh trong chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt, bạn hoàn toàn có thể giảm thiểu nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng sau phẫu thuật mà vẫn cảm thấy thoải mái và tràn đầy năng lượng.
Tại sao nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng lại cao sau phẫu thuật?
Sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, dạ dày của bạn chỉ có khả năng chứa một lượng nhỏ thức ăn trong mỗi bữa. Việc giảm lượng thức ăn đồng nghĩa với việc cơ thể có thể không nhận đủ các chất dinh dưỡng cần thiết như trước đây. Nếu không bổ sung đúng cách, bạn có thể gặp phải tình trạng thiếu hụt các chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin, khoáng chất, chất đạm, chất xơ, và nước.
Những triệu chứng thường gặp của thiếu hụt dinh dưỡng bao gồm mệt mỏi, suy nhược, yếu cơ, chậm lành vết thương, thậm chí là các vấn đề về xương khớp và miễn dịch.
1. Chia nhỏ bữa ăn và bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng
Sau phẫu thuật giảm cân, cơ thể bạn sẽ cần lượng thức ăn nhỏ hơn nhưng vẫn phải đảm bảo đủ dinh dưỡng. Để làm được điều này, việc chia nhỏ bữa ăn là một giải pháp hiệu quả. Thay vì ăn 3 bữa lớn mỗi ngày, bạn nên chia thành 5-6 bữa nhỏ, mỗi bữa có lượng thức ăn vừa đủ nhưng giàu dưỡng chất.
- Chất đạm (protein): Là yếu tố cần thiết giúp duy trì cơ bắp và hỗ trợ quá trình hồi phục. Bạn nên bổ sung chất đạm từ các nguồn thực phẩm dễ tiêu hóa như thịt gà, cá, trứng, đậu phụ và sữa chua. Mỗi bữa ăn nên bao gồm khoảng 15-20 gram chất đạm.
- Vitamin và khoáng chất: Tăng cường tiêu thụ các loại rau xanh và trái cây giàu vitamin và chất xơ như rau cải, súp lơ, cà rốt, táo và chuối. Những thực phẩm này cung cấp vitamin C, vitamin A, và kali, giúp tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch và duy trì sức khỏe tổng thể.
- Chất béo lành mạnh: Dù phải giảm bớt lượng chất béo sau phẫu thuật, bạn vẫn cần bổ sung chất béo lành mạnh từ nguồn thực phẩm như dầu ô liu, quả bơ và các loại hạt để duy trì năng lượng và hỗ trợ chức năng tế bào.
2. Bổ sung vitamin và khoáng chất dưới dạng thực phẩm chức năng
Do dạ dày nhỏ hơn không thể tiêu thụ đủ lượng thức ăn cần thiết để cung cấp tất cả các loại vitamin và khoáng chất, bác sĩ sẽ khuyến nghị bạn bổ sung vitamin và khoáng chất dưới dạng thực phẩm chức năng. Điều này rất quan trọng để tránh các vấn đề sức khỏe do thiếu hụt dinh dưỡng.
- Vitamin tổng hợp: Bạn có thể sử dụng các loại vitamin tổng hợp hàng ngày để bổ sung đầy đủ các loại vitamin cần thiết.
- Sắt: Bổ sung sắt để tránh thiếu máu do khả năng hấp thụ sắt sau phẫu thuật bị giảm.
- Vitamin B12: Đây là loại vitamin thường dễ bị thiếu hụt sau phẫu thuật, có thể được bổ sung dưới dạng viên uống hoặc tiêm.
- Canxi và Vitamin D: Rất quan trọng để duy trì sức khỏe xương khớp, bạn cần bổ sung hàng ngày theo hướng dẫn của bác sĩ.
3. Ăn chậm, nhai kỹ
Việc ăn chậm và nhai kỹ không chỉ giúp thức ăn được tiêu hóa dễ dàng hơn mà còn giúp cơ thể hấp thụ tối ưu các chất dinh dưỡng. Khi bạn ăn quá nhanh, dạ dày không có đủ thời gian để tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng, dẫn đến nguy cơ thiếu hụt.
Mỗi miếng thức ăn cần được nhai từ 20-30 lần để giúp thức ăn được nghiền nhỏ trước khi vào dạ dày. Điều này không chỉ giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa mà còn giúp bạn cảm nhận rõ hơn hương vị của món ăn.
4. Theo dõi cân nặng và mức độ dinh dưỡng định kỳ
Sau phẫu thuật, bạn nên thường xuyên kiểm tra cân nặng và tình trạng dinh dưỡng của mình để đảm bảo rằng bạn đang đạt được mục tiêu giảm cân mà vẫn duy trì đủ dinh dưỡng. Bác sĩ sẽ giúp bạn theo dõi nồng độ vitamin và khoáng chất trong máu để phát hiện sớm các dấu hiệu thiếu hụt.
Đo lường nồng độ vitamin và khoáng chất: Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm tình trạng thiếu vitamin B12, sắt, canxi và các dưỡng chất khác, từ đó điều chỉnh kịp thời.
5. Uống đủ nước
Mặc dù sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày bạn sẽ tiêu thụ ít thức ăn hơn, nhưng việc uống đủ nước vẫn rất quan trọng để đảm bảo các quá trình trao đổi chất và thải độc trong cơ thể diễn ra bình thường. Bạn cần uống từ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày, chia thành nhiều lần uống nhỏ để cơ thể hấp thụ tốt hơn.
Không uống nước trong khi ăn: Uống nước cùng bữa ăn có thể làm đầy dạ dày nhanh chóng và gây cản trở việc tiêu thụ đủ thức ăn. Hãy uống nước trước hoặc sau bữa ăn khoảng 30 phút.
Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không đảm bảo đủ dinh dưỡng?
Nếu bệnh nhân không chú ý đến việc bổ sung đầy đủ dinh dưỡng sau phẫu thuật, có thể dẫn đến các tình trạng nghiêm trọng như:
- Thiếu máu: Do thiếu sắt hoặc vitamin B12, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và suy nhược.
- Mất khối lượng cơ: Thiếu chất đạm có thể dẫn đến giảm khối lượng cơ, làm yếu cơ thể và ảnh hưởng đến hiệu quả giảm cân.
- Loãng xương: Thiếu canxi và vitamin D có thể làm yếu xương, tăng nguy cơ gãy xương và loãng xương.
6. Tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng
Sau phẫu thuật, việc tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng là rất cần thiết để xây dựng một chế độ ăn uống phù hợp và đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng. Chuyên gia dinh dưỡng sẽ hướng dẫn bạn:
Lập kế hoạch ăn uống cân đối: Đảm bảo rằng bạn tiêu thụ đủ chất đạm, vitamin, và khoáng chất trong mỗi bữa ăn.
Theo dõi tiến trình hồi phục: Kiểm soát tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng và đưa ra những điều chỉnh cần thiết để đảm bảo sức khỏe lâu dài.
Lời kết
Việc đảm bảo đủ dinh dưỡng sau phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày không phải là điều quá khó khăn nếu bạn biết cách lập kế hoạch và tuân thủ đúng chế độ ăn uống được đề xuất. Bằng cách bổ sung đầy đủ vitamin, khoáng chất, và chất đạm, đồng thời ăn chậm, nhai kỹ và uống đủ nước, bạn sẽ giảm nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng và đảm bảo quá trình giảm cân diễn ra hiệu quả và an toàn. Hãy tin tưởng vào quá trình này và nhớ rằng, bạn luôn có sự hỗ trợ từ các chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ để duy trì sức khỏe tối ưu.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
