Mối liên quan giữa béo phì và ung thư vú đã được nghiên cứu rộng rãi, và có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy béo phì là một yếu tố nguy cơ quan trọng, đặc biệt đối với phụ nữ sau mãn kinh.
1. Mối liên quan giữa béo phì và ung thư vú
- Tăng nguy cơ sau mãn kinh: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng béo phì có liên quan mạnh mẽ đến ung thư vú ở phụ nữ sau mãn kinh. Theo một phân tích từ World Cancer Research Fund và American Institute for Cancer Research, phụ nữ sau mãn kinh có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao có nguy cơ phát triển ung thư vú cao hơn 20-40% so với những người có BMI trong ngưỡng bình thường.
- Nồng độ estrogen cao: Béo phì dẫn đến tích tụ mô mỡ, mô này lại có khả năng sản xuất estrogen. Ở phụ nữ sau mãn kinh, khi buồng trứng không còn sản xuất estrogen, mô mỡ trở thành nguồn chính của hormone này. Mức estrogen cao có thể thúc đẩy sự phát triển của một số loại tế bào ung thư vú. Một nghiên cứu đăng trên The Journal of the National Cancer Institute chỉ ra rằng phụ nữ béo phì sau mãn kinh có nồng độ estrogen trong máu cao hơn 50-100% so với phụ nữ có cân nặng bình thường, góp phần tăng nguy cơ ung thư vú.
- Kháng insulin và yếu tố tăng trưởng: Béo phì thường đi kèm với tình trạng kháng insulin, dẫn đến mức insulin cao hơn trong máu. Insulin cao có thể kích thích sản xuất các yếu tố tăng trưởng, như insulin-like growth factor 1 (IGF-1), có khả năng thúc đẩy sự phát triển của tế bào ung thư. Theo một nghiên cứu của Cancer Research, mức độ insulin và IGF-1 cao hơn có liên quan đến tăng nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ béo phì.
2. Số liệu nghiên cứu minh chứng
- Nghiên cứu Nurses' Health Study: Đây là một trong những nghiên cứu lớn và lâu dài nhất về sức khỏe phụ nữ. Dữ liệu từ nghiên cứu này cho thấy rằng phụ nữ sau mãn kinh có BMI từ 30 trở lên có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn 40% so với những người có BMI từ 18.5-24.9. Nghiên cứu cũng cho thấy rằng việc tăng cân sau tuổi 18 làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư vú sau mãn kinh.
- Nghiên cứu từ Women's Health Initiative (WHI): Nghiên cứu WHI, bao gồm hơn 67.000 phụ nữ sau mãn kinh, cho thấy rằng những người có BMI từ 30 trở lên có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn 58% so với những người có BMI dưới 25. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc giảm cân có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh, khẳng định tầm quan trọng của duy trì cân nặng hợp lý.
- Nghiên cứu trên tạp chí Lancet: Một nghiên cứu tổng quan và phân tích gộp từ Lancet dựa trên dữ liệu từ hơn 80 nghiên cứu cho thấy rằng với mỗi 5 đơn vị tăng thêm trong BMI, nguy cơ ung thư vú sau mãn kinh tăng thêm khoảng 12%. Điều này cho thấy một mối liên hệ rõ ràng giữa mức độ béo phì và nguy cơ ung thư vú.
3. Lời khuyên để giảm nguy cơ ung thư vú liên quan đến béo phì
- Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng trong ngưỡng BMI từ 18.5 đến 24.9 được xem là một trong những cách hiệu quả nhất để giảm nguy cơ ung thư vú. Giảm cân và duy trì cân nặng lý tưởng có thể làm giảm mức estrogen và insulin, từ đó giảm nguy cơ phát triển ung thư.
- Chế độ ăn uống cân đối: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế tiêu thụ thực phẩm chế biến, đường và chất béo bão hòa có thể giúp duy trì cân nặng và giảm nguy cơ ung thư vú.
- Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất đều đặn không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn làm giảm mức độ estrogen và insulin trong cơ thể. Khuyến cáo tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần với cường độ vừa phải.
- Giảm tiêu thụ rượu: Rượu đã được chứng minh là làm tăng mức estrogen trong cơ thể và có liên quan đến ung thư vú. Hạn chế hoặc loại bỏ rượu khỏi chế độ ăn uống có thể giảm nguy cơ ung thư vú.
Kết luận
Béo phì là một yếu tố nguy cơ đáng kể đối với ung thư vú, đặc biệt ở phụ nữ sau mãn kinh. Sự tích tụ mô mỡ và các hệ quả của nó như tăng nồng độ estrogen và insulin đóng vai trò quan trọng trong việc tăng nguy cơ mắc bệnh. Việc kiểm soát cân nặng thông qua chế độ ăn uống, tập thể dục và thay đổi lối sống là những biện pháp quan trọng để giảm nguy cơ ung thư vú liên quan đến béo phì.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ: