Béo phì là gì? Nguyên nhân, hậu quả mà bệnh béo phì gây ra

Béo phì là một căn bệnh gây ảnh hưởng rất lớn đến mặt thể chất cúng như tinh thần của một cá thể. Không những khiến bạn tự ti về ngoại hình mà nó còn là nguyên nhân gây nên nên một số vấn đề về sức khỏe nguy hiểm mà có thể bạn chưa biết. Dr.NguyenAnhTuan giúp bạn có cái nhìn tổng quát nhất về căn bệnh béo phì, nguyên nhân, hậu quả, cũng như giúp bạn có thêm kiến thức tốt nhất về chế độ dinh dưỡng, chăm sóc sức khoẻ. 

Bệnh béo phì là gì?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, thừa cân, béo phì là tình trạng tích tụ mỡ bất thường và quá mức ở một vùng trên cơ thể hoặc khắp cơ thể, gây ra nhiều nguy cơ cho sức khỏe. Trọng lượng cơ thể vượt định mức ở một người khỏe mạnh. Béo phì chính là một bệnh mãn tính do cơ thể dư thừa chất béo. Trong cơ  thể chúng ta luôn có một lượng chất béo nhất định và chất béo này cần thiết để dự trữ năng lượng, giữ nhiệt, hấp thụ sốc và thực hiện các chức năng khác. 

– Đối với người lớn: thừa cân đó chính là chỉ số BMI lớn hơn hoặc bằng 25 và béo phì thì chỉ số BMI sẽ lớn hơn hoặc bằng 30.

– Đối với trẻ em dưới 5 tuổi: thừa cân là cân nặng theo chiều cao sẽ lớn hơn 2 độ lệch chuẩn trung bình. Tiêu chuẩn tăng trưởng trẻ em của WHO và béo phì là cân nặng theo chiều cao sẽ lớn hơn 3 độ lệch chuẩn trên mức trung bình khi so với tiêu chuẩn tăng trưởng trẻ em của WHO.

– Trẻ em từ 5 – 18 tuổi: Thừa cân có nghĩa là BMI theo tuổi sẽ lớn hơn 1 độ lệch chuẩn trên trung bình tham chiếu tăng trưởng của WHO đồng thời  béo phì lớn sẽ hơn 2 độ lệch chuẩn trên trung bình trên tham chiếu tăng trưởng của WHO.

Những nguyên nhân gây ra bệnh béo phì 

– Đầu tiên phải kể đến là do sự mất cân bằng giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu hao. Khẩu phần năng lượng ăn vào đã vượt quá nhu cầu năng lượng mà cơ thể cần, do đó năng lượng sẽ bị dư thừa và được chuyển thành mỡ tích lũy trong các cơ quan, tổ chức trong cơ thể bạn.

– Do yếu tố di truyền: Có những người mang một số gen trong các cụm gen, chẳng hạn như gen thúc đẩy sự thèm ăn, gen liên quan đến tiêu thụ năng lượng,  gen điều hòa sự trao đổi chất, gen liên quan đến sự biệt hóa và phát triển tế bào trong gia đình. Nếu một trong hai bố mẹ hoặc thậm chí cả hai đều béo phì thì nguy cơ trẻ bị béo là rất cao, người thừa cân béo phì do yếu tố di truyền thì sẽ chuyển hóa chậm hơn, rất khó cải thiện.

– Sụn tuyến giáp: Đó là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ  hormone mà cơ thể cần, thiếu hụt hormone dẫn đến quá trình trao đổi chất bị chậm lại, đồng nghĩa với việc lượng mỡ không được đốt cháy, là nguyên nhân dẫn đến tăng cân.

– Do thiếu ngủ: Theo nghiên cứu cho thấy nếu bạn thường xuyên thiếu ngủ hơn 30 phút mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ thừa cân, lên tới 17%. Khi bạn không ngủ đủ giấc, lượng ghrelin sẽ tăng lên khiến bạn thường xuyên cảm thấy đói và đặc biệt thèm đồ ăn có nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn đến sự thèm ăn, và dần mất kiểm soát, đây chính là nguyên nhân gây thừa cân, béo phì.

Hậu quả của thừa cân béo phì là gì?

Ảnh hưởng tâm lý từ ngoại hình quá khổ

Thừa cân khiến cơ thể phát triển quá khổ gây  cảm giác tự ti, căng thẳng ở những người thừa cân, béo phì. Những người thừa cân, béo phì thường rất mất tự tin trong giao tiếp, ngại giao tiếp. Và xuất hiện trước đám đông với tâm lý căng thẳng, thiếu linh hoạt trong sinh hoạt… dẫn đến  giảm  hiệu quả trong công việc.

Bệnh lý tim mạch

Người thừa cân béo phì thường kèm theo rối loạn mỡ máu hay còn gọi là bệnh mỡ máu hay mỡ máu cao, khi cholesterol cao sẽ dẫn đến xơ hóa  mạch máu, tăng huyết áp, đột quỵ, nhồi máu cơ tim. Mặt khác, ở những người thừa cân, béo phì thì tim thường xuyên phải làm việc nhiều hơn, để bơm máu đi khắp cơ thể và về lâu dài sẽ làm tim quá tải, khiến người béo phì dễ mắc bệnh tim mạch. Hiện nay thì tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch đang đứng vị trí đầu tiên.

Bệnh tiểu đường

Béo phì có mối liên hệ chặt chẽ với bệnh tiểu đường loại 2 vì nó gây ra sự đề kháng với insulin (hormone điều chỉnh lượng đường trong máu và đưa glucose vào tế bào nhanh chóng để sử dụng) và do đó sẽ là nguyên nhân trực tiếp nguyên nhân trực tiếp gây ra đái tháo đường týp 2 ở người béo phì.

Béo phì và nguy cơ ung thư

Tất cả những người thừa cân và béo phì đều có hàm lượng cholesterol và insulin trong máu cao, điều này làm tăng nồng độ cholesterol trong tế bào miễn dịch, làm giảm khả năng tiêu diệt tế bào ung thư của hệ miễn dịch. Một số nghiên cứu cho thấy có mối liên hệ giữa béo phì và ung thư được tìm thấy, chẳng hạn như ung thư thực quản, ung thư trực tràng, ung thư vú, ung thư tử cung, và ung thư tuyến tiền liệt.

Phương pháp điều trị bệnh béo phì 

– Béo phì có thể điều trị bằng chế độ ăn uống: để giảm cân thì bạn phải  giảm lượng thức ăn. Giảm lượng thức ăn có nghĩa là ít năng lượng hơn, góp phần kiểm soát cân nặng tốt hơn. Khi giảm lượng thức ăn, bạn nên giảm từ từ, để giúp cơ thể dễ thích nghi hơn. Làm điều này trong một thời gian dài, lâu ngày dạ dày sẽ quen với việc chứa ít thức ăn hơn, điều này giúp bạn ăn nhanh và ít hơn, từ đó bạn có thể cải thiện cân nặng của mình một cách hiệu quả.

– Béo phì có thể được điều trị bằng hoạt động thể chất: tập thể dục là nguyên tắc giúp tiêu hao năng lượng trong cơ thể, vì vậy đây là yếu tố quan trọng và cần thiết để giảm cân, nó còn giúp giảm mỡ, tăng cơ, rất tốt cho sức khỏe.

– Béo phì có thể điều trị bằng thuốc nhưng nếu dùng thuốc không chuẩn có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn. Để đảm bảo an toàn, bạn nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ trước khi sử dụng, xem có khuyến cáo hay không và loại thuốc nào nên dùng loại nào phù hợp hơn.

Béo phì hiện nay đang rất phổ biến tuy nhiên chưa được quan tâm nhiều, vì vậy chúng tôi mong muốn sẽ mang đến những kiến thức bổ ích giúp bạn nhận biết và phòng tránh được căn bệnh này. Hy vọng với những chia sẻ của bài viết sẽ giúp bạn biết cách bảo vệ sức khỏe của mình tốt hơn nhé.