
Phẫu thuật không phải lúc nào cũng là phương pháp điều trị đầu tiên được khuyến nghị cho bệnh trĩ, và thực tế, nhiều trường hợp bệnh trĩ có thể được điều trị mà không cần đến phẫu thuật. Tuy nhiên, khi các phương pháp điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả, đặc biệt là trong trường hợp trĩ nặng hoặc có biến chứng, phẫu thuật có thể trở thành lựa chọn cần thiết. Dưới đây là những yếu tố quyết định liệu bệnh trĩ có cần phẫu thuật hay không, cùng với các loại phẫu thuật thường được áp dụng.
1. Khi nào bệnh trĩ cần phẫu thuật?
Phẫu thuật thường chỉ được khuyến nghị trong các trường hợp bệnh trĩ nặng, không đáp ứng với các phương pháp điều trị nội khoa, hoặc khi bệnh nhân gặp phải các biến chứng. Những tình huống phổ biến yêu cầu phẫu thuật bao gồm:
- Trĩ nội độ 3 và độ 4: Đây là những trường hợp búi trĩ đã sa ra ngoài hậu môn và không thể tự co lại, hoặc cần dùng tay đẩy vào. Nếu búi trĩ không thể giữ bên trong hoặc gây ra đau đớn nhiều, phẫu thuật có thể là phương pháp hiệu quả nhất để loại bỏ búi trĩ và ngăn ngừa bệnh tái phát.
- Trĩ huyết khối: Trĩ ngoại bị huyết khối là tình trạng khi búi trĩ hình thành cục máu đông, gây sưng, đau đớn dữ dội và khó chịu. Trường hợp này thường yêu cầu can thiệp phẫu thuật khẩn cấp để loại bỏ cục máu đông và giảm đau.
- Chảy máu kéo dài: Khi bệnh trĩ gây ra chảy máu kéo dài hoặc nghiêm trọng, đặc biệt là chảy máu khi đi tiêu, điều này có thể dẫn đến thiếu máu. Nếu các phương pháp điều trị bảo tồn không ngăn chặn được chảy máu, phẫu thuật có thể được xem xét.
- Biến chứng nhiễm trùng hoặc hoại tử: Trong một số trường hợp, búi trĩ có thể bị nhiễm trùng hoặc hoại tử do sa trĩ không được điều trị kịp thời. Những biến chứng này cần được xử lý bằng phẫu thuật để ngăn ngừa tình trạng xấu đi.
2. Các loại phẫu thuật trĩ phổ biến
Có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau để điều trị bệnh trĩ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Dưới đây là một số phương pháp phẫu thuật phổ biến:
- Cắt trĩ truyền thống (Hemorrhoidectomy): Đây là phương pháp phẫu thuật cắt bỏ búi trĩ bằng dao mổ hoặc laser. Cắt trĩ truyền thống được áp dụng cho những trường hợp trĩ nội độ 3 và 4, hoặc trĩ ngoại huyết khối nghiêm trọng. Phương pháp này mang lại hiệu quả cao, với tỷ lệ tái phát thấp, nhưng thường gây đau đớn sau phẫu thuật và thời gian hồi phục lâu hơn so với các phương pháp khác. Theo một nghiên cứu trên Journal of Colorectal Surgery, cắt trĩ truyền thống có tỷ lệ thành công trên 90%, nhưng khoảng 20-25% bệnh nhân có thể gặp phải đau sau phẫu thuật kéo dài vài tuần.
- Phẫu thuật Longo (PPH – Procedure for Prolapse and Hemorrhoids): Đây là một kỹ thuật mới sử dụng máy khâu vòng để cắt bỏ một phần mô trực tràng bị sa xuống và kéo búi trĩ trở lại vị trí bình thường. Phẫu thuật Longo ít gây đau hơn so với cắt trĩ truyền thống và có thời gian hồi phục nhanh hơn. Phương pháp này thường được áp dụng cho trĩ nội độ 3 và 4 có sa búi trĩ. Nghiên cứu từ European Journal of Colorectal Surgery chỉ ra rằng phẫu thuật Longo có tỷ lệ thành công lên tới 85-90%, với thời gian hồi phục sau phẫu thuật ngắn hơn (khoảng 2-3 tuần).
- Thắt búi trĩ bằng dây thun (Rubber band ligation): Đây là một thủ thuật ít xâm lấn, thường được sử dụng cho trĩ nội độ 2 và 3. Bác sĩ sẽ thắt búi trĩ bằng dây thun để ngăn dòng máu cung cấp cho búi trĩ, khiến nó co lại và tự rụng sau vài ngày. Thắt búi trĩ bằng dây thun là phương pháp hiệu quả và ít gây đau, nhưng không phù hợp cho trĩ ngoại hoặc trĩ nội độ 4. Theo một nghiên cứu trên World Journal of Gastroenterology, thắt búi trĩ bằng dây thun có tỷ lệ thành công khoảng 75-85% đối với trĩ nội độ 2 và 3.

- Cắt trĩ bằng laser (Laser hemorrhoidectomy): Sử dụng tia laser để loại bỏ búi trĩ là một phương pháp ít gây đau và chảy máu. Cắt trĩ bằng laser có thể được sử dụng cho cả trĩ nội và ngoại, đặc biệt là những trường hợp trĩ huyết khối hoặc chảy máu kéo dài. Tuy nhiên, phương pháp này có chi phí cao hơn và không phổ biến bằng các phương pháp khác.
- Chích xơ búi trĩ (Sclerotherapy): Đây là một phương pháp đơn giản, bác sĩ tiêm chất làm xơ hóa vào búi trĩ, khiến nó co lại. Phương pháp này thường được sử dụng cho trĩ nội độ 1 và 2, nhưng ít hiệu quả đối với trĩ nặng. Chích xơ là thủ thuật ít xâm lấn và có thể thực hiện ngoại trú.
3. Những rủi ro và biến chứng sau phẫu thuật
Mặc dù phẫu thuật trĩ thường mang lại kết quả tốt, nhưng vẫn có một số rủi ro và biến chứng tiềm ẩn, bao gồm:
- Đau sau phẫu thuật: Đây là biến chứng phổ biến nhất sau phẫu thuật cắt trĩ, đặc biệt là với phương pháp cắt trĩ truyền thống.
- Nhiễm trùng: Nếu không chăm sóc hậu môn kỹ lưỡng sau phẫu thuật, bệnh nhân có nguy cơ bị nhiễm trùng.
- Hẹp hậu môn: Trong một số trường hợp hiếm gặp, phẫu thuật có thể gây hẹp hậu môn do mô sẹo hình thành sau quá trình lành vết thương.
- Tái phát bệnh trĩ: Mặc dù phẫu thuật có thể loại bỏ búi trĩ hiện tại, nhưng nếu bệnh nhân không duy trì chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, bệnh trĩ có thể tái phát.
4. Phẫu thuật có phải là lựa chọn cuối cùng?
Phẫu thuật thường được xem là lựa chọn cuối cùng khi các biện pháp bảo tồn không mang lại hiệu quả. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp bệnh trĩ nặng hoặc có biến chứng, phẫu thuật là phương pháp duy nhất giúp loại bỏ hoàn toàn búi trĩ và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Kết luận:
Phẫu thuật chỉ cần thiết trong những trường hợp bệnh trĩ nặng, không đáp ứng với các biện pháp điều trị nội khoa, hoặc khi bệnh nhân gặp phải các biến chứng như huyết khối trĩ, chảy máu kéo dài, hoặc sa búi trĩ không thể thu vào. Có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau để điều trị bệnh trĩ, và việc lựa chọn phương pháp phù hợp sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ: