1. Bệnh Thoát Vị Rốn Là Gì?
Thoát vị rốn xảy ra khi một phần của ruột hoặc mô mỡ chui qua một lỗ hở ở thành bụng tại vị trí rốn. Thoát vị rốn có thể xảy ra ở cả trẻ em và người lớn, tuy nhiên, phổ biến hơn ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ do các cơ quanh rốn chưa hoàn thiện.
Tỷ lệ mắc bệnh: Theo nghiên cứu từ Journal of Pediatric Surgery năm 2022, thoát vị rốn chiếm khoảng 10-20% ở trẻ sơ sinh và thường tự khỏi khi trẻ lớn lên. Ở người lớn, thoát vị rốn có thể xảy ra do nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm mang thai hoặc béo phì.
2. Nguyên Nhân Gây Ra Bệnh Thoát Vị Rốn
Các yếu tố gây ra thoát vị rốn bao gồm:
a. Ở Trẻ Em:
Sự phát triển không hoàn thiện của cơ bụng: Trẻ sơ sinh có nguy cơ bị thoát vị rốn do sự phát triển chưa hoàn chỉnh của thành bụng. Trong đa số các trường hợp, lỗ hở quanh rốn sẽ tự lành sau vài năm đầu đời.
b. Ở Người Lớn:
- Tăng áp lực ổ bụng: Các yếu tố như mang thai, béo phì, ho mãn tính hoặc táo bón kéo dài làm tăng áp lực lên vùng bụng và có thể gây thoát vị.
- Phẫu thuật trước đây ở vùng bụng: Các vết mổ cũ có thể làm yếu thành bụng, tạo điều kiện cho thoát vị xảy ra.
3. Triệu Chứng Của Thoát Vị Rốn
Các triệu chứng phổ biến của thoát vị rốn bao gồm:
- Khối u mềm ở vùng rốn: Khối u này có thể xuất hiện rõ hơn khi đứng hoặc ho, và thường biến mất khi nằm xuống.
- Đau hoặc khó chịu quanh rốn: Đặc biệt khi cúi người, nâng vật nặng hoặc vận động mạnh.
- Buồn nôn hoặc nôn: Nếu thoát vị bị nghẹt, tình trạng buồn nôn và nôn mửa có thể xảy ra.
4. Nguy Cơ Biến Chứng
Thoát vị rốn, nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là thoát vị nghẹt, khi một phần ruột hoặc mô bị mắc kẹt và không thể trở lại vị trí bình thường. Điều này có thể dẫn đến:
Tắc ruột hoặc hoại tử mô: Theo nghiên cứu từ Hernia Journal năm 2021, tỷ lệ thoát vị rốn nghẹt ở người lớn có thể lên tới 10-15%, và trong các trường hợp nặng, phẫu thuật cấp cứu là cần thiết để tránh biến chứng nguy hiểm.
5. Phương Pháp Điều Trị Thoát Vị Rốn
a. Ở Trẻ Em:
Theo dõi: Đối với hầu hết trẻ sơ sinh, thoát vị rốn có thể tự khỏi khi trẻ lớn lên. Theo Journal of Pediatric Surgery, 90% các trường hợp thoát vị rốn ở trẻ em sẽ tự lành trong 2-3 năm đầu đời mà không cần can thiệp.
b. Ở Người Lớn:
Phẫu thuật sửa chữa thoát vị: Phương pháp chính để điều trị thoát vị rốn ở người lớn là phẫu thuật, đặc biệt nếu thoát vị gây đau hoặc có nguy cơ bị nghẹt. Hai phương pháp chính bao gồm:
- Phẫu thuật nội soi (Laparoscopic Repair): Đây là phương pháp ít xâm lấn, giúp bệnh nhân hồi phục nhanh hơn và giảm nguy cơ tái phát.
- Phẫu thuật mở (Open Hernia Repair): Thường áp dụng trong các trường hợp thoát vị lớn hoặc nghẹt. Phẫu thuật này giúp bác sĩ tiếp cận và sửa chữa tốt hơn các mô bị thoát vị.
c. Chăm Sóc Sau Phẫu Thuật:
- Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần hạn chế vận động mạnh và tránh nâng vật nặng trong khoảng 4-6 tuần.
- Tập luyện nhẹ nhàng và chế độ ăn uống hợp lý giúp ngăn ngừa tái phát thoát vị.
6. Phòng Ngừa Thoát Vị Rốn
Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn thoát vị rốn, việc duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện một số biện pháp có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh:
- Kiểm soát cân nặng: Béo phì là một trong những yếu tố nguy cơ chính gây thoát vị rốn ở người lớn. Giảm cân và duy trì cân nặng hợp lý giúp giảm áp lực lên vùng bụng.
- Tránh nâng vật nặng không đúng cách: Khi nâng vật nặng, cần sử dụng kỹ thuật an toàn để giảm áp lực lên vùng bụng.
Kiểm soát ho và táo bón: Điều trị sớm các bệnh lý như ho mãn tính và táo bón để giảm áp lực lên vùng bụng.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
