Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý hậu môn – trực tràng phổ biến, gây ra nhiều phiền toái như chảy máu, đau rát, ngứa ngáy và thậm chí ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Thế nhưng, nhiều người bệnh vẫn còn tâm lý e ngại khi đi khám, dẫn đến việc chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị. Hiểu rõ quy trình khám bệnh trĩ tại bệnh viện sẽ giúp người bệnh yên tâm hơn, chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe.
Chuẩn bị trước khi thăm khám
Trước khi đến bệnh viện, người bệnh không cần phải nhịn ăn hay áp dụng chế độ đặc biệt nào, trừ khi bác sĩ có chỉ định cho xét nghiệm chuyên sâu. Tuy nhiên, việc giữ vệ sinh vùng hậu môn bằng nước ấm, tránh dùng xà phòng hoặc chất tẩy rửa mạnh sẽ giúp quá trình thăm khám thuận lợi hơn. Người bệnh cũng nên ghi nhớ chi tiết các triệu chứng như chảy máu khi đi ngoài, cảm giác đau rát hay tình trạng búi trĩ sa để bác sĩ dễ dàng nắm bắt và đưa ra đánh giá ban đầu. Nếu có hồ sơ bệnh án cũ, việc mang theo sẽ giúp bác sĩ có cái nhìn toàn diện hơn.
Các bước khám bệnh trĩ
Khi đến bệnh viện, người bệnh sẽ được tiếp nhận và phân luồng đến khoa Tiêu hóa hoặc khoa Hậu môn – Trực tràng. Sau khi hoàn tất thủ tục hành chính, bác sĩ sẽ tiến hành hỏi bệnh và thăm khám lâm sàng. Quá trình này thường bao gồm việc quan sát vùng hậu môn, đánh giá sự xuất hiện của búi trĩ, mức độ viêm, sưng nề hoặc chảy máu. Đồng thời, bác sĩ có thể khám trực tràng bằng tay để phát hiện thêm các bất thường như khối u, viêm loét hoặc rò.
Sau bước thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số kỹ thuật cận lâm sàng nhằm hỗ trợ chẩn đoán chính xác và phân biệt bệnh trĩ với các bệnh lý khác vùng hậu môn – trực tràng như: polyp, viêm loét, nứt hậu môn hay thậm chí ung thư trực tràng giai đoạn sớm. Đây là bước không thể thiếu trong quy trình khám bệnh trĩ toàn diện.
Nội soi hậu môn – trực tràng
Nội soi là phương pháp hiệu quả giúp quan sát rõ bên trong ống hậu môn và trực tràng, nhằm xác định chính xác vị trí, số lượng và mức độ tổn thương của búi trĩ. Thủ thuật này cũng giúp phát hiện các tổn thương khác như: polyp, viêm loét, ung thư hay dị vật. Nội soi thường được chỉ định với bệnh nhân có triệu chứng chảy máu hậu môn hoặc nghi ngờ trĩ nội.
Siêu âm hậu môn – trực tràng
Siêu âm là kỹ thuật sử dụng đầu dò siêu âm đặt trong lòng trực tràng để đánh giá cấu trúc bên trong và các tổ chức xung quanh hậu môn – trực tràng. Phương pháp giúp phát hiện búi trĩ nội lớn, khối u, hoặc các biến chứng như: áp xe quanh hậu môn. Siêu âm đặc biệt hữu ích trong trường hợp cần đánh giá trước phẫu thuật.
Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu là phương pháp phổ biến áp dụng đối với bệnh trĩ
Bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm máu cơ bản như công thức máu để kiểm tra tình trạng thiếu máu do chảy máu hậu môn kéo dài, xét nghiệm viêm nhiễm hoặc chức năng đông máu trước khi tiến hành thủ thuật. Trong một số trường hợp, xét nghiệm phân để tìm máu ẩn cũng được áp dụng nhằm loại trừ khả năng tổn thương tiêu hóa khác.
Chẩn đoán và điều trị
Dựa trên kết quả thăm khám và xét nghiệm, bác sĩ sẽ xác định loại trĩ (trĩ nội, trĩ ngoại hoặc trĩ hỗn hợp) và phân độ nặng nhẹ. Việc phân loại này có ý nghĩa quyết định trong việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
Ở giai đoạn nhẹ, bệnh trĩ có thể cải thiện bằng thuốc bôi, thuốc đặt hậu môn hoặc thuốc uống giúp giảm đau, chống viêm và tăng cường tuần hoàn tĩnh mạch. Người bệnh đồng thời được hướng dẫn thay đổi thói quen sinh hoạt như bổ sung chất xơ, uống nhiều nước, tập luyện đều đặn và tránh ngồi lâu.
Trong trường hợp bệnh tiến triển nặng, không đáp ứng điều trị nội khoa, bác sĩ có thể chỉ định các thủ thuật can thiệp ít xâm lấn như thắt búi trĩ bằng vòng cao su, chích xơ hay đốt laser. Với bệnh nhân trĩ độ 3–4 hoặc có biến chứng, phẫu thuật cắt trĩ theo các phương pháp Milligan-Morgan, Ferguson hoặc Longo thường là lựa chọn tối ưu, giúp loại bỏ triệt để búi trĩ và hạn chế tái phát.
Chăm sóc sau điều trị
Sau khi được điều trị, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để vết thương mau hồi phục và ngăn ngừa tái phát. Vệ sinh hậu môn hằng ngày bằng nước ấm, hạn chế sử dụng giấy vệ sinh khô, duy trì chế độ ăn giàu chất xơ, uống đủ nước là những nguyên tắc quan trọng. Người bệnh cũng nên tập thói quen đi đại tiện đúng giờ, tránh rặn mạnh và không ngồi quá lâu trên bồn cầu. Một số bài tập vận động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc bài tập sàn chậu có thể hỗ trợ lưu thông máu vùng hậu môn – trực tràng, giúp quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi hơn.
Kết luận
Quy trình khám bệnh trĩ tại bệnh viện không quá phức tạp hay đáng lo ngại như nhiều người vẫn nghĩ. Việc thăm khám sớm và đúng cách giúp bác sĩ xác định chính xác tình trạng bệnh, từ đó đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn nhất. Chủ động đến bệnh viện khi có các triệu chứng bất thường không chỉ bảo vệ sức khỏe đường tiêu hóa mà còn giúp nâng cao chất lượng cuộc sống lâu dài.
