Thoát vị bẹn thường xảy ra khi một phần của ruột hoặc mô mỡ xuyên qua điểm yếu trong cơ bụng. Việc nâng vật nặng không đúng cách có thể làm tăng áp lực lên vùng bụng và vùng bẹn, dẫn đến hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng thoát vị. Tuy nhiên, nếu biết cách nâng vật nặng đúng kỹ thuật, bạn có thể giảm nguy cơ thoát vị bẹn mà không cần phải hoàn toàn tránh xa các hoạt động nâng vác. Dưới đây là cách tránh và thực hiện việc nâng vật nặng một cách an toàn.
1. Có nên tránh nâng vật nặng?
Trong nhiều trường hợp, việc nâng vật nặng có thể làm tăng nguy cơ thoát vị bẹn, đặc biệt là khi bạn đã có yếu tố nguy cơ như yếu cơ thành bụng hoặc tiền sử thoát vị. Do đó, nếu bạn có cơ địa dễ bị thoát vị hoặc đã từng bị thoát vị bẹn trước đó, việc tránh nâng vật nặng là cần thiết để bảo vệ sức khỏe.
Khi nào nên tránh nâng vật nặng: Nếu bạn cảm thấy có bất kỳ dấu hiệu yếu hoặc đau ở vùng bụng dưới hoặc vùng bẹn, hoặc nếu bạn đã từng mắc thoát vị, nên hạn chế nâng vật nặng.
Nếu không thể tránh: Trong trường hợp công việc hoặc sinh hoạt hàng ngày yêu cầu bạn phải nâng vác, điều quan trọng là phải nắm vững kỹ thuật đúng để giảm thiểu rủi ro.
Theo Harvard Medical School, nâng vật nặng không đúng cách có thể làm tăng nguy cơ mắc thoát vị bẹn tới 20-30%, đặc biệt đối với những người đã có yếu tố nguy cơ.
2. Cách nâng vật nặng an toàn để giảm nguy cơ thoát vị bẹn
Nếu việc nâng vật nặng là không thể tránh, bạn cần thực hiện đúng kỹ thuật để bảo vệ vùng bụng và bẹn. Điều quan trọng là giữ cho cơ bụng ổn định và sử dụng chân thay vì lưng và bụng để nâng vật. Dưới đây là các bước cần tuân thủ:
Bước 1: Đặt chân đúng tư thế
Đứng thẳng với hai chân cách nhau ngang hông, tạo điểm tựa vững chắc.
Bước chân gần với vật cần nâng, không cúi người quá xa hoặc với ra phía trước.
Bước 2: Hạ người xuống bằng đầu gối
Gập đầu gối và hạ người xuống từ tư thế ngồi xổm thay vì gập eo và cong lưng.
Giữ lưng thẳng và đầu ngẩng cao để tránh gây áp lực lên vùng bụng.
Bước 3: Sử dụng chân để nâng vật
Khi nâng vật lên, hãy đẩy bằng cơ chân, giữ lưng thẳng và bụng gọn. Tránh dùng lực từ lưng và bụng để nâng vật.
Giữ vật sát với cơ thể trong suốt quá trình nâng, không giữ vật xa khỏi cơ thể.
Bước 4: Hạn chế xoay người
Không xoay người khi đang nâng vật. Nếu cần di chuyển, hãy quay toàn thân bằng chân, không chỉ vặn mình.
Theo American Physical Therapy Association, tuân thủ các bước nâng đúng kỹ thuật có thể giảm nguy cơ tổn thương vùng bẹn và bụng, giúp giảm nguy cơ thoát vị tới 25-30%.
3. Cân nhắc trọng lượng vật nặng
Trọng lượng của vật nâng cũng là yếu tố quan trọng cần xem xét. Nếu vật quá nặng so với sức của bạn, việc cố gắng nâng có thể dẫn đến áp lực quá lớn lên vùng bụng và bẹn. Hãy cân nhắc khả năng của mình và nếu vật quá nặng, hãy nhờ người khác giúp đỡ hoặc sử dụng các công cụ hỗ trợ nâng.
- Trọng lượng hợp lý: Một nguyên tắc chung là không nên nâng vật nặng hơn 25-30% trọng lượng cơ thể của bạn, đặc biệt nếu bạn không thường xuyên thực hiện các bài tập tăng cường cơ bụng và cơ bẹn.
- Sử dụng công cụ hỗ trợ: Nếu cần nâng vật quá nặng, hãy cân nhắc sử dụng các công cụ như xe đẩy hoặc dây nâng để giảm áp lực lên cơ thể.
4. Làm nóng cơ thể trước khi nâng vật
Trước khi nâng bất kỳ vật nặng nào, đặc biệt là nếu bạn không thường xuyên nâng vác, việc làm nóng cơ thể và cơ bắp là cần thiết để giảm nguy cơ chấn thương. Một số bài tập nhẹ nhàng như xoay người, giãn cơ và đi bộ trong vài phút có thể giúp làm nóng cơ bụng và bẹn, từ đó giảm nguy cơ bị tổn thương khi nâng.
Theo Journal of Occupational Health, việc làm nóng cơ thể trước khi thực hiện các hoạt động nâng vác có thể giảm nguy cơ tổn thương và thoát vị tới 15-20%.
5. Thực hiện bài tập tăng cường cơ bụng và cơ bẹn
Tăng cường sức mạnh cơ bụng và cơ bẹn qua các bài tập thường xuyên là biện pháp bảo vệ cơ thể lâu dài khỏi nguy cơ thoát vị. Các bài tập như plank, cây cầu, và gập bụng có thể giúp củng cố vùng bụng và bẹn, giúp bạn nâng vật nặng an toàn hơn và ít gặp chấn thương hơn.
Lời khuyên của PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn
Việc nâng vật nặng không đúng cách là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến thoát vị bẹn. Tuy nhiên, bạn không cần phải tránh hoàn toàn các hoạt động nâng vác nếu biết cách thực hiện đúng kỹ thuật. Hãy luôn giữ lưng thẳng, hạ đầu gối khi nâng vật và sử dụng chân thay vì bụng để đẩy vật lên. Đồng thời, hãy cân nhắc trọng lượng vật phù hợp với khả năng và sử dụng công cụ hỗ trợ nếu cần thiết. Nếu bạn có tiền sử hoặc nguy cơ mắc thoát vị, việc tránh nâng vật nặng là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
.jpg)
