1. Chỉ số BMI là gì?
BMI (Body Mass Index) là chỉ số khối cơ thể, được sử dụng để đánh giá tình trạng dinh dưỡng và xác định mức độ thừa cân, béo phì hoặc thiếu cân. Đây là một công cụ phổ biến và dễ áp dụng để xác định xem một người có cân nặng phù hợp với chiều cao của họ hay không. Đối với trẻ em, BMI được tính toán tương tự như ở người lớn, nhưng để đánh giá chính xác mức độ béo phì, BMI của trẻ cần được so sánh với các biểu đồ phát triển (growth charts) theo tuổi và giới tính, vì trẻ em đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng.
2. Cách tính chỉ số BMI
Để tính chỉ số BMI, bạn chỉ cần biết cân nặng và chiều cao của trẻ. Công thức tính BMI là:
BMI= cân nặng/ (chiều cao)2
Cân nặng được tính bằng kilogram (kg).
Chiều cao được tính bằng mét (m).
Kết quả này là chỉ số BMI của trẻ. Tuy nhiên, đối với trẻ em, chỉ số BMI này cần được so sánh với biểu đồ BMI tiêu chuẩn theo độ tuổi và giới tính để xác định mức độ thừa cân hoặc béo phì.
3. Sử dụng biểu đồ BMI để đánh giá mức độ béo phì ở trẻ em
Khác với người lớn, để đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ em, cần phải dựa vào biểu đồ phần trăm (percentile charts). Các biểu đồ này giúp so sánh BMI của trẻ với các trẻ khác cùng tuổi và cùng giới tính. Dưới đây là cách phân loại BMI theo phần trăm:
- Dưới 5%: Trẻ nhẹ cân
- Từ 5% đến dưới 85%: Trẻ có cân nặng bình thường
- Từ 85% đến dưới 95%: Trẻ thừa cân
- Từ 95% trở lên: Trẻ béo phì
Biểu đồ phần trăm này có thể được tìm thấy trên các website y tế chính thống hoặc được cung cấp bởi bác sĩ nhi khoa. Việc sử dụng biểu đồ này rất quan trọng vì trẻ em phát triển theo các tốc độ khác nhau, và chỉ số BMI không thể chỉ dùng độc lập để chẩn đoán béo phì ở trẻ mà phải so sánh với nhóm tuổi tương ứng.
4. Ví dụ cụ thể về cách tính BMI và xác định mức độ béo phì
Giả sử một bé gái 8 tuổi có chiều cao 1,3 m và cân nặng 35 kg. Chúng ta sẽ tính BMI = 20,71:
Sau khi tính được BMI là 20.71, chúng ta tra cứu biểu đồ BMI dành cho bé gái 8 tuổi. Nếu giá trị này nằm ở phần trăm 90, bé được xếp vào nhóm thừa cân (85%-95%). Nếu chỉ số BMI cao hơn và nằm trên mức 95%, bé sẽ được coi là béo phì.
5. Các yếu tố cần lưu ý khi tính chỉ số BMI cho trẻ em
- Sự thay đổi nhanh chóng trong phát triển: Trẻ em thường trải qua các giai đoạn phát triển khác nhau, có thể dẫn đến thay đổi về chiều cao và cân nặng. Vì vậy, cha mẹ cần kiểm tra chỉ số BMI của con thường xuyên để theo dõi sự thay đổi này.
- Giới tính và độ tuổi: Các tiêu chuẩn BMI khác nhau dựa trên giới tính và độ tuổi của trẻ. Vì vậy, điều quan trọng là sử dụng biểu đồ tương ứng để có đánh giá chính xác.
- Cân nhắc yếu tố khác: BMI chỉ là một công cụ đánh giá tương đối. Trẻ có thể có chỉ số BMI cao do có cơ bắp phát triển, hoặc có các yếu tố di truyền ảnh hưởng đến cân nặng và chiều cao. Trong những trường hợp này, cần tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế để có đánh giá toàn diện hơn.
6. Kết luận
Tính toán chỉ số BMI là một cách dễ dàng và hiệu quả để cha mẹ và người chăm sóc có thể theo dõi cân nặng của trẻ. Tuy nhiên, cần nhớ rằng việc xác định tình trạng béo phì ở trẻ cần dựa vào nhiều yếu tố khác nhau như giới tính, độ tuổi, và sự phát triển của trẻ. Để có kết quả chính xác nhất, nên kết hợp theo dõi chỉ số BMI với các biểu đồ phần trăm tiêu chuẩn và tham vấn bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
