
Béo phì không chỉ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và tim mạch mà còn có tác động lớn đến hệ hô hấp, làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như hội chứng ngưng thở khi ngủ, hen suyễn, và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Việc giảm cân đã được chứng minh là mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe hô hấp, giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân có vấn đề về hô hấp thường lo lắng liệu họ có đủ điều kiện để thực hiện phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày hay không. May mắn thay, phẫu thuật này không chỉ an toàn cho hầu hết các bệnh nhân có vấn đề về hô hấp mà còn có thể cải thiện đáng kể các triệu chứng hô hấp liên quan đến béo phì.
1. Tác động của béo phì đến hệ hô hấp
Béo phì ảnh hưởng đến hệ hô hấp theo nhiều cách. Mỡ thừa xung quanh vùng bụng và ngực có thể hạn chế hoạt động của cơ hoành, làm giảm dung tích phổi và tăng nguy cơ tắc nghẽn đường thở. Đồng thời, lượng mỡ lớn cũng có thể gây viêm trong cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý hô hấp hoặc làm trầm trọng thêm các bệnh đã có từ trước.
- Hội chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA): Bệnh nhân béo phì có nguy cơ cao mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ – một tình trạng khiến bệnh nhân tạm thời ngừng thở trong khi ngủ do tắc nghẽn đường thở. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và tăng huyết áp.
- Hen suyễn và COPD: Béo phì cũng làm trầm trọng thêm các bệnh lý hô hấp mãn tính như hen suyễn và COPD, khiến bệnh nhân khó thở và gặp nhiều khó khăn trong các hoạt động hàng ngày.
2. Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày có an toàn cho bệnh nhân hô hấp không?
Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày là một trong những phương pháp phẫu thuật giảm cân an toàn và hiệu quả nhất, ngay cả đối với bệnh nhân có các vấn đề về hô hấp. Tuy nhiên, trước khi phẫu thuật, bệnh nhân cần được đánh giá toàn diện về tình trạng sức khỏe, bao gồm chức năng hô hấp, để đảm bảo rằng họ có thể thực hiện phẫu thuật một cách an toàn.
Số liệu nghiên cứu: Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Obesity Surgery, tỷ lệ biến chứng sau phẫu thuật ở bệnh nhân mắc các bệnh lý hô hấp như OSA hoặc COPD là dưới 5%, và hầu hết các bệnh nhân này đều phục hồi tốt sau phẫu thuật. Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và theo dõi sát sao, bệnh nhân mắc bệnh hô hấp hoàn toàn có thể thực hiện phẫu thuật một cách an toàn .
3. Cải thiện tình trạng ngưng thở khi ngủ (OSA) sau phẫu thuật
Ngưng thở khi ngủ là một trong những bệnh lý hô hấp phổ biến nhất ở người béo phì, và phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày đã được chứng minh là phương pháp hiệu quả giúp cải thiện tình trạng này. Khi bệnh nhân giảm cân, lượng mỡ xung quanh cổ và vùng ngực giảm đi, từ đó giúp giảm tắc nghẽn đường thở và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Số liệu nghiên cứu: Theo một nghiên cứu công bố trên Sleep Medicine Reviews, hơn 70% bệnh nhân mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ báo cáo rằng triệu chứng của họ đã cải thiện rõ rệt sau khi giảm cân nhờ phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày. Trong số này, 40-50% bệnh nhân thậm chí không còn cần sử dụng máy trợ thở CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) để điều trị OSA sau phẫu thuật .
4. Giảm triệu chứng hen suyễn và COPD
Hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là những bệnh lý hô hấp mãn tính có thể trở nên trầm trọng hơn ở bệnh nhân béo phì. Tuy nhiên, khi bệnh nhân giảm cân sau phẫu thuật, áp lực lên phổi giảm đi, giúp họ dễ thở hơn và giảm tần suất các cơn hen suyễn hoặc đợt cấp của COPD.
Số liệu nghiên cứu: Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Chest cho thấy, sau phẫu thuật giảm cân, hơn 50% bệnh nhân mắc hen suyễn và COPD đã cải thiện triệu chứng đáng kể, bao gồm giảm tần suất các cơn hen và cải thiện khả năng thở. Đồng thời, nghiên cứu này cũng cho thấy giảm cân giúp tăng dung tích phổi và cải thiện chất lượng cuộc sống tổng thể của bệnh nhân .
5. Đánh giá chức năng hô hấp trước khi phẫu thuật
Trước khi thực hiện phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày, bệnh nhân mắc các bệnh lý hô hấp như ngưng thở khi ngủ, hen suyễn, hoặc COPD cần được đánh giá toàn diện về chức năng hô hấp. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm như đo chức năng phổi, chụp X-quang ngực, và nghiên cứu giấc ngủ để đảm bảo bệnh nhân có đủ điều kiện sức khỏe để thực hiện phẫu thuật an toàn.
Số liệu nghiên cứu: Theo một nghiên cứu từ Journal of Pulmonary Medicine, khoảng 90% bệnh nhân mắc các bệnh lý hô hấp hoàn toàn đủ điều kiện để thực hiện phẫu thuật sau khi được đánh giá kỹ lưỡng và có kế hoạch chăm sóc sau phẫu thuật. Tuy nhiên, bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo kết quả phẫu thuật an toàn và hiệu quả .
Lời kết
Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày không chỉ an toàn cho bệnh nhân có các vấn đề về hô hấp, mà còn mang lại nhiều lợi ích trong việc cải thiện các bệnh lý hô hấp liên quan đến béo phì, như hội chứng ngưng thở khi ngủ, hen suyễn, và COPD. Với sự đánh giá và theo dõi chặt chẽ trước và sau phẫu thuật, bệnh nhân hoàn toàn có thể thực hiện phẫu thuật này một cách an toàn và đạt được kết quả giảm cân cùng với việc cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu bạn đang có các vấn đề về hô hấp và muốn tìm kiếm giải pháp để cải thiện sức khỏe tổng thể, phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày có thể là lựa chọn phù hợp.
Tài liệu tham khảo:
Obesity Surgery, Respiratory Complications and Safety of Bariatric Surgery, 2019.
Sleep Medicine Reviews, Sleep Apnea Improvement After Weight Loss Surgery, 2018.
Chest, Asthma and COPD Symptom Improvement Post-Bariatric Surgery, 2020.
Journal of Pulmonary Medicine, Pre-Operative Respiratory Assessment for Bariatric Surgery, 2017.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ: