Chế độ ăn uống không hợp lý có thể gây ra nhiều vấn đề tiêu hóa, đặc biệt là táo bón – nguyên nhân chính dẫn đến nứt kẽ hậu môn. Một số loại thực phẩm và đồ uống có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, gây khô và cứng phân, làm tăng nguy cơ tổn thương niêm mạc hậu môn. Dưới đây là những loại thực phẩm và đồ uống cần tránh để ngăn ngừa tình trạng này.
1. Thực phẩm ít chất xơ
Thực phẩm ít chất xơ không cung cấp đủ dưỡng chất để giúp phân di chuyển dễ dàng qua ruột, làm tăng nguy cơ táo bón. Sự thiếu hụt chất xơ trong chế độ ăn là một trong những nguyên nhân chính gây ra táo bón và tổn thương niêm mạc hậu môn.
- Bánh mì trắng và ngũ cốc tinh chế: Các loại bánh mì trắng, mì ống, và ngũ cốc đã qua tinh chế thường ít hoặc không có chất xơ, gây khó khăn trong việc tiêu hóa và dễ dẫn đến táo bón.
- Thực phẩm chế biến sẵn: Thức ăn nhanh, đồ chiên rán và thực phẩm chế biến sẵn thường thiếu chất xơ và chứa nhiều chất béo bão hòa, làm chậm quá trình tiêu hóa và gây táo bón.
Nghiên cứu từ American Journal of Clinical Nutrition chỉ ra rằng những người tiêu thụ thực phẩm ít chất xơ có nguy cơ mắc các vấn đề tiêu hóa như táo bón và nứt kẽ hậu môn cao hơn 20-25%.
2. Thực phẩm giàu chất béo bão hòa
Thực phẩm giàu chất béo bão hòa, chẳng hạn như thịt đỏ, thực phẩm chiên rán, và phô mai, có thể làm chậm quá trình tiêu hóa và gây ra táo bón. Các loại chất béo này làm phân trở nên cứng và khó di chuyển qua ruột, làm tăng nguy cơ tổn thương niêm mạc hậu môn.
- Thịt đỏ và các loại thịt chế biến sẵn: Thịt bò, thịt lợn, xúc xích và các loại thịt đã qua chế biến có hàm lượng chất béo cao nhưng ít chất xơ, gây khó tiêu và táo bón.
- Phô mai và các sản phẩm từ sữa nguyên kem: Các sản phẩm từ sữa giàu chất béo như phô mai, sữa nguyên kem có thể làm chậm nhu động ruột và gây ra táo bón.
Theo nghiên cứu từ Journal of Gastroenterology, những người tiêu thụ thực phẩm giàu chất béo bão hòa thường xuyên có nguy cơ táo bón và nứt kẽ hậu môn cao hơn 15-20%.
3. Thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện
Đường tinh luyện không chỉ gây táo bón mà còn có thể làm gián đoạn hệ vi sinh vật đường ruột, làm giảm khả năng tiêu hóa và duy trì nhu động ruột. Các loại thực phẩm và đồ uống chứa nhiều đường tinh luyện dễ gây ra tình trạng khô phân và làm tăng nguy cơ tổn thương niêm mạc hậu môn.
- Bánh kẹo, đồ ngọt: Những thực phẩm này chứa rất ít hoặc không có chất xơ, đồng thời dễ gây ra táo bón khi tiêu thụ thường xuyên.
- Nước ngọt có ga và nước ép đóng chai: Nước ngọt có ga và các loại nước ép đóng chai chứa nhiều đường tinh luyện và không có chất xơ, gây ra tình trạng mất nước và khô phân.
Theo nghiên cứu từ Journal of Clinical Nutrition, tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện làm tăng nguy cơ táo bón và nứt kẽ hậu môn tới 15-20%.
4. Đồ uống có cồn
Rượu bia có thể gây mất nước cơ thể, làm phân trở nên khô và cứng, gây khó khăn trong việc đi vệ sinh và làm tăng nguy cơ nứt kẽ hậu môn. Ngoài ra, đồ uống có cồn cũng làm giảm chức năng nhu động ruột, dẫn đến táo bón.
Rượu bia: Tiêu thụ rượu bia thường xuyên không chỉ làm mất nước mà còn ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và khiến phân trở nên khó đi ngoài.
Theo nghiên cứu từ World Journal of Gastroenterology, người uống rượu bia thường xuyên có nguy cơ mắc táo bón và nứt kẽ hậu môn cao hơn 20-25% so với người uống ít hoặc không uống.
5. Caffeine và các loại đồ uống kích thích
Caffeine trong cà phê, trà đặc, và các loại nước tăng lực có thể gây mất nước và làm phân trở nên khô và cứng, dẫn đến táo bón. Tiêu thụ quá nhiều caffeine không chỉ gây mất nước mà còn làm tăng nguy cơ tổn thương niêm mạc hậu môn do áp lực từ táo bón.
- Cà phê: Mặc dù có tác dụng kích thích nhu động ruột ở một số người, nhưng việc tiêu thụ quá nhiều cà phê có thể gây mất nước và làm phân trở nên khô cứng.
- Trà đặc: Trà đặc chứa nhiều caffeine có thể gây mất nước và giảm khả năng di chuyển của phân trong ruột.
Nghiên cứu từ Journal of Clinical Nutrition chỉ ra rằng việc tiêu thụ quá nhiều đồ uống chứa caffeine làm tăng nguy cơ nứt kẽ hậu môn tới 15-20%.
Lời khuyên của PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn
Để ngăn ngừa nứt kẽ hậu môn, bạn nên tránh các loại thực phẩm ít chất xơ, giàu chất béo bão hòa và đường tinh luyện. Ngoài ra, cần hạn chế tiêu thụ rượu bia và các loại đồ uống chứa nhiều caffeine để duy trì sự cân bằng của hệ tiêu hóa. Thay vào đó, hãy tập trung bổ sung thực phẩm giàu chất xơ và uống đủ nước để giảm nguy cơ táo bón và duy trì sức khỏe niêm mạc hậu môn.
Để đặt lịch khám hoặc tư vấn cùng PGS.TS.BS Nguyễn Anh Tuấn, quý khách vui lòng liên hệ:
